Khoa Nhi và Trung tâm Chống độc của Bệnh viện Bạch Mai đang điều trị cho bé N.N.Y., 11 tuổi, ở Thái Bình, bị nhiễm độc thủy ngân qua da. Tình trạng này xảy ra do người nhà vẩy nhiệt kế và vô tình chọc vào tay trẻ.
Khi nhập viện, vết thương của cháu bị nhiễm trùng và áp-xe. Các bác sĩ chụp X-quang, nhận thấy ngón tay của Y. có nhiều hạt thủy ngân bên trong phần mềm, sát khớp bàn ngón tay trỏ trái. Do tình trạng nhiễm trùng phức tạp, cháu Y. được điều trị nhiễm trùng trước, đồng thời xét nghiệm nồng độ thủy ngân trong máu, nước tiểu và đánh giá các tổn thương.
Trước đó, ngày 5/2, người thân cháu Y. chuẩn bị cặp nhiệt độ và vẩy nhiệt kế thủy ngân (để vạch trở về mức ban đầu). Do sơ ý, chiếc nhiệt kế chọc mạnh vào tay trái của Y. Chiếc nhiệt kế vỡ và tạo ra vết thương ở ngón trỏ trái của bệnh nhi. Do sợ cháu bị nhiễm độc thủy ngân, người nhà đã đưa Y. tới Bệnh viện Bạch Mai vào ngày 11/2.
Hiện tại, vết thương của cháu Y. ổn định. Các bác sĩ chụp cắt lớp, siêu âm để đánh giá số lượng hạt thủy ngân cũng như vị trí ở ngón tay để chuẩn bị mổ loại bỏ chúng. Ca phẫu thuật được xem là đặc biệt do cần phải lấy hết các hạt thủy ngân một cách an toàn, không để rơi ra ngoài.
 |
| Vị trí các hạt thủy ngân trên ngón tay của cháu Y. Ảnh: BVCC. |
Khi thu gom, các bác sĩ không được dùng máy hút vì tạo hơi nóng, thủy ngân sẽ bay hơi gây nhiễm độc cho ê-kíp trong phòng mổ. Nhiều hạt thủy ngân nhỏ ở sát khớp đồng nghĩa việc lấy hết là rất khó, ngoài ra, cũng cần đảm bảo ít ảnh hưởng đến cơ quan này nhất có thể. Ê-kíp của Bệnh viện Bạch Mai đang chuẩn bị cho ca phẫu thuật phức tạp này.
Theo tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, đây là trường hợp đầu tiên nhiễm độc thủy ngân xảy ra do tai nạn khi sử dụng. Thủy ngân có trong nhiệt kế là loại thủy ngân nguyên tố (tức là dạng nguyên thể, chưa biến đổi thành các hợp chất).
Trong y văn thế giới, chỉ một vài trường hợp nhiễm độc thủy ngân do tiêm thủy ngân dạng này qua da. Các hạt thủy ngân được tiêm qua da hoặc xâm nhập vào vết thương với lực cơ học mạnh như trên rất dễ hấp thu vào máu và gây nhiễm độc cho cơ thể, đặc biệt ở các vị trí có nhiều mạch máu, gần các khớp.
Năm 2019, Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, từng điều trị cho một bệnh nhân tự tiêm thủy ngân lấy từ 5 chiếc nhiệt kế vào tay. Bệnh nhân này bị nhiễm độc thủy ngân mức độ nặng. Nhờ các bác sĩ kịp thời cứu chữa, lượng rất lớn các hạt thủy ngân đã được lấy bỏ hết an toàn. Bệnh nhân cũng đã được giải độc thành công.
Bác sĩ Nguyên khuyến cáo thủy ngân là kim loại nặng, rất độc. Não là cơ quan nhạy cảm nhất, bệnh nhân có thể bị mù, run, kích thích, mất trí nhớ, rối loạn tâm thần khác… Thủy ngân nguyên tố trong nhiệt kế khi bị rơi ra ngoài (do nhiệt kế bị vỡ) thì người dân tuyệt đối không được dùng máy hút do thủy ngân dễ bay hơi ở nhiệt độ nóng, dễ xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp.
Các hạt thủy ngân cần được gạt hoặc quét sạch càng sớm càng tốt. Đồng thời, chúng cần được thu gom, loại bỏ như các chất độc hại với môi trường. May mắn là loại thủy ngân này khi nuốt vào đường tiêu hóa (hay gặp khi cặp nhiệt kế ở miệng) không hấp thu vào máu nếu đường tiêu hóa lành lặn. Nhiệt kế thủy ngân cũng rất dễ vỡ, do đó, người dân cần chú ý khi sử dụng.
