 |
“(Thi thể) tăng không ngừng”, y tá Claudiu Ionita nói khi đứng trước một hàng người trong nhà xác của Bệnh viện Đại học Bucharest, Romania.
Nhà xác của Bệnh viện Đại học Bucharest có sức chứa 15 thi thể, nhưng vào ngày CNN đến thăm, căn phòng này đã có 41 thi thể. Bệnh viện Đại học Bucharest, cơ sở y tế điều trị cho bệnh nhân Covid-19 lớn nhất Romania, đang trong tình trạng báo động, giữa lúc vật lộn với làn sóng dịch bệnh thứ tư của đất nước.
“Khi bắt đầu công việc này, tôi chưa bao giờ nghĩ sẽ trải qua tình huống như vậy”, y tá Ionita nói. "Tôi chưa bao giờ nghĩ một thảm họa như vậy có thể xảy ra, đến nỗi có lúc chúng tôi phải đưa tiễn cả gia đình (bệnh nhân)”.
Ở một số tầng trên, tất cả giường, trừ các phòng chăm sóc đặc biệt (ICU) được mở rộng của bệnh viện, hiện đã kín chỗ.
Romania là một trong những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng thấp nhất châu Âu. Chỉ gần 36% dân số đã được tiêm vaccine, mặc dù chiến dịch tiêm chủng của nước này đã khởi đầu vào tháng 12/2020.
Tâm lý bài vaccine mạnh mẽ
Các nhân viên và giới chức y tế đã quy tỷ lệ tiêm chủng thấp về nhiều yếu tố, bao gồm sự ngờ vực, niềm tin tôn giáo đặc thù và thông tin sai lệch tràn lan trên mạng xã hội.
Khi bác sĩ Alexandra Munteanu, 32 tuổi, đến nhận nhiệm vụ tại một trong những trung tâm tiêm chủng của Bucharest, cô nhận thấy tỷ lệ người đến tiêm rất thấp.
Một trong những người chống vaccine có tiếng nói nhất của đất nước là Diana Sosoaca, thành viên của Thượng viện Romania. "Nếu bạn yêu con của mình, hãy dừng việc tiêm chủng", bà nói trong một video trên trang Facebook cá nhân.
Các loại vaccine được cung cấp ở Romania đã được thử nghiệm rộng rãi để sử dụng cho trẻ em, và được chứng minh là an toàn và hiệu quả, song điều đó không ngăn cản bà Sosoaca và những người khác lan truyền những tin đồn sai lệch trên truyền thông.
Các quan chức và nhân viên y tế rất bức bối khi cho rằng các nhân vật của công chúng đã phá hoại nỗ lực của họ.
“Hãy nhìn vào thực tế”, Valeriu Gheorghita, một bác sĩ quân y điều hành chiến dịch tiêm chủng quốc gia, cho biết. "Chúng tôi có các ICU đã kín bệnh nhân. Chúng tôi có rất nhiều ca bệnh mới. Thật không may, chúng tôi có hàng trăm ca tử vong mỗi ngày”.
“Vì vậy, đây là thực tế. Và hơn 90% bệnh nhân tử vong là do không được tiêm chủng”.
 |
| Biểu ngữ khuyến khích người dân đi tiêm vaccine ở Bucharest. Ảnh: CNN. |
Ở Bucharest, một biểu ngữ lớn đã được treo lên mặt tiền của một tòa nhà trên đại lộ lớn. "Họ đang chết ngạt. Họ đang cầu xin chúng tôi. Họ đang hối tiếc", là những cụm từ được in lớn phía trên các bức ảnh đen trắng về các bác sĩ đang vật lộn với bệnh nhân Covid-19 trong một ICU.
Ở bên dưới, rất ít người đi đường ngước nhìn lên tấm áp phích. Tuy nhiên, chẳng bao lâu nữa, biểu ngữ đó sẽ xuất hiện ở các thành phố lớn khác trong cả nước. "Một số người không tin vào vaccine”, một người phụ nữ tên Claudia nói.
Ảnh hưởng mạnh mẽ của tôn giáo
Không nơi nào sự nghi ngờ về vaccine rõ ràng hơn ở vùng nông thôn Romania, nơi tỷ lệ tiêm ngừa Covid-19 chỉ khoảng 1/2 so với ở khu vực thành thị.
Hạt Suceava, cách Bucharest một giờ bay về phía đông bắc, có tỷ lệ tiêm chủng gần như thấp nhất cả nước.
"Quận này rất sùng tôn giáo. Đây là một khu vực có truyền thống tôn giáo mạnh mẽ, và rất nhiều người theo đạo. Rất ít linh mục ủng hộ vaccine, và tôi chắc chắn biết một số người chống vaccine”, bác sĩ Alexandru Calancea, người quản lý của bệnh viện chính, cho biết.
Ngay bên ngoài Suceava, trong làng Bosanci, một mục sư phản đối vaccine cũng làm trưởng làng. Neculai Miron từng là một trong những nhân vật phản đối vaccine mạnh mẽ nhất trong nước, và ngày nay cũng vậy.
 |
| Một làn sóng chống vaccine mạnh mẽ ở Romania - quốc gia có hệ thống y tế báo động vì dịch Covid-19. Ảnh: AP. |
“Chúng tôi không phản đối việc tiêm chủng, nhưng chúng tôi muốn xác thực để chứng minh những lo lắng của chúng tôi, vì đã có nhiều tác dụng phụ”, ông Miron nói.
"Chúng tôi không nghĩ rằng các thành phần vaccine là an toàn. Đó không phải là vaccine an toàn”. Dữ liệu y tế cũng không khiến ông thay đổi ý kiến.
Bác sĩ Daniela Afadaroaie tiêm vaccine cho khoảng 10 người bằng vaccine Johnson & Johnson. Các số liệu chính thức mới nhất cho thấy chỉ có dưới 11% dân số trong làng được tiêm chủng tính đến đầu tháng 11.
Trong khi bà nói về tình hình trong làng, ông Miron nhìn xuống giấy tờ trên bàn để xem ai đã được chủng ngừa. "Khi nào thì ông đi tiêm phòng", bà Afadaroaie cười hỏi. “Tôi không cần tiêm phòng. Tôi hoàn toàn khỏe mạnh”, ông đáp lại.
Ở những ngôi làng nông thôn như thế này, nghèo đói và thiếu thông tin khách quan, cùng với ảnh hưởng cá nhân của các nhà lãnh đạo địa phương và niềm tin tôn giáo truyền thống, có thể tạo nên "một sự kết hợp chết người".
Song mục sư địa phương Dragos Croitoru lại khẳng định ông không biết về bất kỳ trường hợp tử vong nào do Covid-19 trong giáo xứ. "Trong nhà thờ, chúng tôi không ghi nhận bất cứ bệnh nhân nào nhiễm virus corona".
"Tôi không biết bất kỳ ai đã chết vì Covid-19 trong khu vực của chúng tôi. Và tôi tin những gì tôi thấy, hơn là những gì tôi nghe”, ông cho biết.
Mặc dù đã nghe về việc thi thể nạn nhân Covid-19 chất đầy nhà xác tại bệnh viện Đại học Bucharest qua CNN, ông Croitoru vẫn không bị thuyết phục.
Tỷ lệ tử vong chắc chắn cao ở nhiều nơi khác trong quận này. Suceava là quận có tỷ lệ tử vong do Covid-19 cao thứ 3 trên toàn quốc tính đến đầu tháng 11, theo số liệu từ Đơn vị Y tế Cộng đồng Romania.
Một góc của nghĩa trang chính ở Suceava chứa đầy những ngôi mộ mới đào. Trên ngọn đồi phía sau nhà nguyện, những người đưa tang tập trung để làm lễ. Gần đó, một ngôi mộ khác đang được chuẩn bị.
Những cây thánh giá bằng gỗ trên mỗi ngôi mộ mới không chỉ ra nguyên nhân cái chết, vì vậy không rõ có bao nhiêu người đã qua đời vì virus. Tuy nhiên, một người đàn ông đang làm việc tại một trong những ngôi mộ cho biết số lượng người được chôn cất cao hơn nhiều so với bình thường.
Trở lại nhà xác của bệnh viện Đại học Bucharest, một nhân viên y tế đã đóng một chiếc đinh vào chiếc quan tài bằng gỗ.
“Vaccine đồng nghĩa với sự khác biệt giữa sự sống và cái chết. Mọi người nên hiểu điều đó. Có lẽ trong giờ phút cuối cùng, họ nên hiểu điều đó”, y tá Ionita cho biết.
