'Nhân bản' những bác sĩ giỏi của Việt Nam nhờ AI

“AI - Trợ lý bác sĩ trong chẩn đoán hình ảnh” là ứng dụng trí tuệ nhân tạo sử dụng công nghệ thị giác máy tính và công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên nhằm nâng cao khả năng chẩn đoán hình ảnh chính xác trong chụp X - quang, chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI) qua phương thức hồi cứu khi gán nhãn.

Ứng dụng này do công ty VinBrain (thuộc Tập đoàn Vingroup) nghiên cứu phát triển và đang được đưa vào triển khai thử nghiệm tại Vinmec, sắp tới là Bệnh viện Phổi Trung ương.

"Nhân bản" trí tuệ bác sĩ

Sau một thời gian đưa vào ứng dụng, bác sĩ Ngô Văn Đoan, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City đã báo cáo kết quả gán nhãn. Trong đó, đội ngũ của Vinmec và VinBrain đã cùng nhau gán nhãn tổng số gần 68.000 nhãn X-quang tim phổi.

Những hình ảnh X-quang tim phổi được đội ngũ bác sĩ giỏi nhất của Vinmec phân tích theo từng loại bệnh, đi kèm các triệu chứng khác nhau. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo từ đó sẽ "học" theo những phân tích này để tự động đưa ra thông tin chẩn đoán với hình ảnh tương tự.

Bởi vậy, theo ông Đoan, điều quan trọng là người bác sĩ phải làm "mẫu" thật chuẩn cho máy học. Thông thường, một hình ảnh sẽ có 2 bác sĩ cùng đọc, kiểm tra tối thiểu 2 lần để đảm bảo không xảy ra sai sót.

Ảnh X-quang được tiến hành phân loại, gán nhãn và xây dựng kho dữ liệu hỗ trợ chẩn đoán, điều trị.

Ông Trương Quốc Hùng, Tổng giám đốc Công ty VinBrain - đơn vị nghiên cứu phát triển phần mềm trợ lý bác sĩ - cho biết con số 68.000 nhãn được gán chỉ là bước đầu. VinBrain đã thu thập thành công hơn 800.000 ảnh X-quang từ dữ liệu cộng đồng thế giới để tiến hành phân loại, gán nhãn. Đây sẽ là kho dữ liệu vàng, bởi càng có nhiều mẫu, hệ thống trí tuệ nhân tạo sẽ càng phân tích chính xác.

Theo ông Hùng, với cùng một hình ảnh, hệ thống AI trợ lý bác sĩ nhờ có "kinh nghiệm" từ hàng trăm nghìn phân tích tương tự sẽ đưa ra cảnh báo sớm về tình trạng bệnh nhân, gợi ý cho bác sĩ tiếp tục làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu hơn để xác nhận bệnh.

Ông Hùng ví việc này giống như "nhân bản" chất xám của những bác sĩ giỏi nhất, để từ đó nâng cao trình độ chung của ngành y. Điều này rất có ý nghĩa với khu vực vùng sâu vùng xa, nơi khó có đủ thiết bị hiện đại cũng như các bác sĩ giàu kinh nghiệm.

Trí tuệ cộng hưởng miễn phí

Nhìn về tương lai xa hơn, ông Hùng hy vọng, sau khi gán nhãn cho 800.000 hình ảnh, ứng dụng sẽ được đưa vào sử dụng thí điểm tại Hệ thống y tế Vinmec, Bệnh viện Phổi Trung ương và từ đó nhân rộng cho cả nước.

Ông khẳng định, điều này hoàn toàn khả thi vì ứng dụng là miễn phí, tất cả bác sĩ, bệnh nhân có nhu cầu đều có thể sử dụng. "Đây là sản phẩm ý nghĩa Vingroup muốn mang lại cho bệnh nhân, với mục đích vì một cuộc sống tốt đẹp hơn cho người Việt", ông Hùng cho biết.

Phần mềm trợ lý bác sĩ được quan tâm tại hội thảo "AI - IoT trong y tế".

Trình bày tại hội thảo "AI - IoT trong y tế", đại diện Bệnh viện Phổi Trung ương thừa nhận ông bị thuyết phục bởi cách làm này. Ông trăn trở về mục tiêu cơ bản chấm dứt bệnh lao tới năm 2030. 

Muốn làm được điều này, ông khẳng định “không có công nghệ thì không giải quyết được". Một trong những kế hoạch được đưa ra là hàng chục xe chuyên dụng với hệ thống chụp X - quang sẽ được triển khai để rà soát, cắt đứt nguồn lây. Tuy nhiên, trong điều kiện thiếu nhân lực hiện tại, nếu những chiếc xe di động này có hệ thống trí tuệ nhân tạo để đọc phim, tránh bỏ sót những người bệnh thì kế hoạch mới thực sự hiệu quả.

Trong tương lai, trí tuệ nhân tạo kết hợp với IoT sẽ là "bác sĩ thứ hai", hỗ trợ cho những bác sĩ bằng xương bằng thịt trong xác định bệnh, dự đoán bệnh và phòng bệnh. Ông Hùng gọi đó là "trí tuệ cộng hưởng", bởi trong quá trình làm việc "AI sẽ học từ bác sĩ và ngược lại, bác sĩ cũng học từ AI".

 "Tôi quan niệm làm thế nào để công nghệ và chuyên môn hòa lẫn một cách tinh tế và hiệu quả. Chuyên môn giỏi - công nghệ giỏi, cộng hưởng mới mang lại giá trị to lớn cho cộng đồng", CEO VinBrain kết luận.