Trong vài tháng qua, ít nhất 6 công ty công nghệ đã sa thải nhân viên, trong đó có Sea Limited - công ty mẹ của Shopee.
Shopee cho biết họ đang hợp lý hóa hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và giảm số lượng người lao động trên khắp Đông Nam Á. Cố vấn robo StashAway và sàn giao dịch tiền điện tử Crypto.com đều đã thông báo cắt giảm nhân sự, ngay cả giám đốc khu vực của Tesla tại Singapore cũng bị cho thôi việc, theo CNA.
Điều này đặt ra nhiều nghi vấn về những gì đang xảy ra sau dịch và báo hiệu một cuộc suy thoái toàn cầu lan sang lĩnh vực này.
 |
| Các chuyên gia cho rằng làn sóng sa thải sẽ không sớm kết thúc. Ảnh: The Guardian. |
Gánh nặng từ lạm phát
Một phần lớn sự tăng trưởng trong đại dịch là kết quả của hàng nghìn tỷ USD thanh khoản dư thừa mà Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã bơm vào nền kinh tế. Điều đó đã đẩy giá tài sản lên cao và chi phí vay giảm xuống.
Các công ty công nghệ đã tận dụng nguồn vốn này và phát triển mạnh trong thời kỳ khó khăn. Họ giúp người tiêu dùng giữ kết nối với gia đình, bạn bè, đặt đồ ăn khi không thể ra khỏi nhà và duy trì nhu cầu giải trí khi các rạp chiếu phim, buổi hòa nhạc đóng cửa.
Trong giai đoạn này, mọi người cũng học được cách sử dụng tiền điện tử và quét mã QR để xem menu, thanh toán. Một số doanh nghiệp tư nhân tiềm năng đã được các nhà đầu tư để mắt và sẵn sàng rót tiền với mức định giá hấp dẫn. Nhiều công ty công nghệ ở Đông Nam Á đã chính thức được niêm yết và đẩy giá cổ phiếu tăng vọt.
 |
| Tình trạng bất ổn kinh tế buộc một số công ty phải tập trung vào lợi nhuận thay vì tăng trưởng bằng mọi giá. Ảnh: Insider. |
Tuy nhiên khi lạm phát xảy ra, nó đã trở thành vấn đề đáng lo ngại. Nhưng trong một thời gian dài, FED chỉ coi đó là sự gián đoạn “nhất thời”. Khi cuộc chiến ở Ukraine nổ ra, giá năng lượng và hàng hóa toàn cầu leo thang, đẩy tình hình hiện tại trở nên khó khăn hơn.
Giá tiêu dùng của Mỹ đã tăng 8,6% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm ngoái, mức cao nhất kể từ năm 1981. Đáp lại, FED cũng nâng lãi suất 3 lần trong năm nay.
Sự bốc hơi của dòng vốn giá rẻ, các nhà đầu tư bắt đầu lo lắng và thận trọng hơn với danh mục đầu tư của mình.
Kết quả là thị trường chứng khoán và các tài sản rủi ro trên thế giới giảm mạnh, nhiều công ty công nghệ phải gánh chịu hậu quả nặng nề.
Trong một thế giới mà phần lớn thương mại và nợ quốc tế được tính bằng USD, tác động lên nền kinh tế là rất lớn. Tại đảo quốc sư tử, tất cả mọi thứ từ giá điện đến tiền thuê xe đều tăng.
Những yếu tố này đã góp phần vào làn sóng sa thải hàng loạt trong giới công nghệ.
Làn sóng sa thải
Cơ hội lớn từ Covid-19 đã giúp các công ty mở rộng quy mô, tăng mức thưởng cho nhân viên. Vì vậy, hiệu quả không phải là ưu tiên hàng đầu, họ ráo riết thuê lao động để bành trướng càng nhanh càng tốt.
Nhằm thu hút nhân tài mới, một số nơi đã đưa ra mức đãi ngộ và phúc lợi cao đến mức đã ảnh hưởng đến xu hướng “Đại từ chức” - nơi các nhân viên có quyền ưu tiên chọn việc làm thay vì ngược lại.
Twitter là một trong những công ty đầu tiên khuyến khích làm việc tại nhà. Google cung cấp thêm tuần nghỉ phép chăm sóc gia đình. Amazon thậm chí còn trợ cấp cho dịch vụ chăm sóc trẻ em.
Thế nhưng, vào năm 2022, những người chiến thắng đại dịch từ Zoom đến Netflix đã công bố mức tăng trưởng tiêu dùng thấp hơn mong đợi. Tương tự, Grab phải đối mặt với giá cổ phiếu sụt giảm và vẫn chưa đạt được lợi nhuận.
Việc sa thải nhân viên gần đây là một phần của quá trình cắt giảm chi phí, vì các doanh nghiệp hiện hướng tới hiệu quả.
Khi ngày càng lớn mạnh, số lượng khách hàng mới mà công ty công nghệ có thể đạt được sẽ giảm một cách tự nhiên. Nhiều ông chủ nhận thấy điều này xảy ra trước và trong thời kỳ hoàng kim của họ. Vì thế, họ đang mở rộng cung cấp sản phẩm sang những quốc gia khác.
Ví dụ, Shopee đã thử nhiều mô hình kinh doanh mới và thâm nhập vào Ấn Độ, châu Âu và châu Mỹ Latinh từ năm 2020 đến năm 2021.
 |
| Sa thải một phần nhân sự là cách nhiều công ty chọn để cắt giảm chi phí. Ảnh: Findlaw. |
Nhưng không phải lúc nào thành công cũng đến từ sự thay đổi khiến nhiều đơn vị buộc phải rút lui. Sự nhanh nhạy trong việc sử dụng chiến thuật linh hoạt và chuyển sang thế phòng thủ là điều mà các công ty công nghệ của Trung Quốc và Mỹ đã chứng tỏ khi mở rộng ra toàn cầu.
Theo Yorlin Ng, giám đốc điều hành tại Momentum Works, một công ty liên doanh có trụ sở tại Singapore, việc sa thải không bao giờ là điều dễ dàng đối với các nhà quản lý lẫn nhân sự.
Khi tham gia vào ngành công nghiệp này, người lao động phải thích nghi với văn hóa nhanh nhẹn, lấy khách hàng làm trung tâm và tập trung vào giải pháp. Trong khi chờ đợi, các nhân viên nên nắm bắt tư duy này và tìm ra con đường phát triển nghề nghiệp cho mình.
Một trong những công ty công nghệ lớn nhất ở Trung Quốc đưa ra lời khuyên cho các thực tập sinh: “Đừng nghĩ về lợi ích và mất mát, nếu không thể thay đổi môi trường, hãy thích nghi với nó và tiếp tục cải thiện”.
