Khi Gail Grigaux chuyển từ bờ Đông đến Ladera Ranch, quận Cam hơn 15 năm trước, bà biết rằng mình đã đến “thành trì bảo thủ” của miền Nam California. Bà Grigaux, 53 tuổi, một trợ giảng, nói: “Khi tôi gặp bất cứ người lạ nào, tôi sẽ cho rằng họ là người của đảng Cộng hòa”.
Đó là điều thường xảy ra. Tuy nhiên, gần đây, nhóm người ủng hộ phe Dân chủ đang dần trỗi dậy. Khu vực Ladera Ranch, cũng như quận Cam, đang thay đổi, theo New York Times.
Cục diện dần thay đổi
Vào năm 2018, các đảng viên Dân chủ ở quận Cam giành được 4 ghế tại hạ viện liên bang, lần đầu tiên biến quận này hoàn toàn được đại diện bởi các nghị sĩ Dân chủ trong thời hiện đại.
Song đến cuộc bầu cử năm 2020, đảng Dân chủ phải nhường lại 2 ghế cho đảng Cộng hòa. Ngay cả cựu Tổng thống Donald Trump cũng thua tại quận Cam.
Đến năm 2021, các đảng viên Dân chủ ở quận Cam lại trỗi dậy, đẩy lùi nỗ lực của đảng Cộng hòa trong kế hoạch phế truất Thống đốc Gavin Newsom. 52% cử tri ở quận Cam, bao gồm cả bà Grigaux, phản đối việc phế truất.
Những biến động này mang đến những ảnh hưởng vượt xa phạm vi của quận Cam. Các chiến lược gia của cả hai đảng đều coi khu vực này là một tập hợp những vùng ngoại ô quan trọng trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm 2022.
 |
| Thống đốc California Gavin Newsom an toàn vượt qua cuộc bầu cử phế truất. Ảnh: AP. |
Quận Cam dần trở thành một trong những chiến trường bầu cử hàng đầu của nước Mỹ, nơi mà các luồng chính trị và nhân khẩu học đang va chạm với nhau.
Nép mình dọc theo đường bờ biển tuyệt đẹp ở phía nam Los Angeles, quận Cam chứng kiến một sự gia tăng của người nhập cư gốc Á và Latin. Ngoài ra, các cử tri da trắng, giàu có và trình độ học vấn cao từng là trụ cột của phe Cộng hòa ở quận Cam, nay dần quay lưng với đảng này kể từ thời chính quyền Trump.
Quận Cam cũ đại diện cho nền chính trị của đảng Cộng hòa. Giờ đây, quận này đại diện cho một “bộ mặt” mới của nước Mỹ, gồm cả những sự chia rẽ.
Jim Brulte, cựu chủ tịch đảng Cộng hòa ở bang California cho biết: “Quận Cam từng là nơi tin cậy của đảng Cộng hòa vì đây là cộng đồng đồng nhất. Nhưng tình hình đã thay đổi trong 2 thập kỷ qua”.
Ngày nay, theo dữ liệu điều tra dân số, hơn 1/3 cư dân của quận Cam là người gốc Hispanic và hơn 1/5 là người gốc Á. Ở Santa Ana, 96% trong số 45.000 học sinh ở học khu là người Latin. Cách đó không xa là Little Saigon, nơi có mật độ người Mỹ gốc Việt đông nhất trên cả nước Mỹ.
Một cố vấn cấp cao của Thống đốc Newsom, Sean Clegg, cho biết phân tích về các lá phiếu cho thấy vị trí của thống đốc sẽ được củng cố trong những tuần tới.
“Quận Cam là nơi tiên phong trong việc các cử tri có trình độ đại học quay lưng với đảng Cộng hòa”, ông Clegg nói. Ông cho biết việc tiêm chủng cũng là nhân tố ảnh hưởng tới điều này.
Cách Los Angeles khoảng 80 km về phía nam, Ladera Ranch là nơi sinh sống của 26.170 người có mức lương cao hơn phần lớn California. Thu nhập trung bình của hộ gia đình tại đây là 161.348 USD, cao hơn mức trung bình của tiểu bang.
Nhiều cư dân của khu vực này là những người bảo thủ thẳng thắn. Họ ủng hộ nhiệt tình cho ông Trump trong những năm gần đây. Trong khi đó, các cử tri khác ở Ladera Ranch ủng hộ cựu tổng thống "một cách miễn cưỡng hơn".
Andrea Dykstra, 40 tuổi, cho biết ông Trump là "lựa chọn tốt nhất trong số các lựa chọn tồi tệ".
"Tình hình ngày càng phân cực, khó mà tìm ra được những tiếng nói ôn hòa", bà nói.
Tuy nhiên, bà Dykstra nhiệt tình ủng hộ việc phế truất ông Newsom, người bà từng cho là "tham nhũng và 'làm quá' trong các hạn chế về đại dịch Covid-19".
Phe Dân chủ dần trỗi dậy
Ngay cả những thay đổi nhỏ nhất ở quận Cam cũng được theo dõi chặt chẽ ở Washington. Hạ nghị sĩ Sean Patrick Maloney, đảng viên Dân chủ của New York cho biết ông cảm thấy lạc quan sau khi nghiên cứu kết quả của cuộc bỏ phiếu phế truất tại quận Cam.
So với kết quả năm 2016, ông Trump giành được chiến thắng lớn nhất xung quanh khu vực Little Saigon và Santa Ana ở quận Cam trong cuộc tranh cử năm 2020. Ông có những ảnh hưởng tích cực trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt và trong giới lao động Latin.
Nhưng bản đồ kết quả sơ bộ năm 2021 từ Vance Ulrich, thuộc công ty tư vấn phi đảng phái Redistricting Partners, cho thấy chiến dịch phản đối việc phế truất của ông Newsom đã thành công ở những khu vực như Garden Grove, Westminster và Santa Ana.
Đây đều là những khu vực mà cựu Tổng thống Trump đã cải thiện thành tích của mình vào năm 2020.
 |
| Tỷ lệ cử tri đảng Dân chủ tại quận Cam đang tăng lên. Ảnh: AP. |
Ông Ulrich cho biết đa số các khu vực bầu cử của người Mỹ gốc Việt ủng hộ ông Trump vào năm 2020 đều phản đối việc phế truất.
Đồng thời, Irvine, thành phố có người châu Á chiếm đa số, đã dần chuyển sang ủng hộ đảng Dân chủ.
Marc Marino, 26 tuổi, đã chuyển từ Hong Kong (Trung Quốc) đến Irvine cùng cha mẹ khi còn nhỏ. Vào ngày 14/9, anh bỏ phiếu phản đối việc phế truất. Là một nhân viên y tế, anh ủng hộ những ứng phó với đại dịch của ông Newsom.
Nhờ tập trung ứng phó đại dịch Covid-19, chiến dịch của ông Newsom đã đánh bại Larry Elder - một ứng viên đầy triển vọng của đảng Cộng hòa.
Theo David Binder, người thăm dò ý kiến cho ông Newsom, kết quả trên toàn tiểu bang cho thấy 64% cử tri độc lập đã được tiêm chủng phản đối việc phế truất. Trong khi đó, một số ít những người chưa được tiêm chủng lại ủng hộ phế truất.
Ông Binder cho biết: “Tiêm phòng là vấn đề thúc đẩy việc chia cử tri thành hai nhóm đối lập mạnh hơn so với nhân khẩu học”.
Neal Kelley, người phụ trách công tác cử tri tại quận Cam trong 16 năm qua, bắt đầu công việc khi đảng Cộng hòa vẫn còn thống trị các lá phiếu. Giờ đây, những người ủng hộ phe Dân chủ đã nhiều hơn số người ủng hộ đảng Cộng hòa khoảng 10%.
Ông Kelley nhận thấy những nỗ lực của cả hai đảng để tăng cường số lượng cử tri của họ trước năm 2022. Hiện tại, đảng Dân chủ tiếp tục nhấn mạnh lợi thế của họ.
Giữa cuộc bầu cử năm 2020 và vụ bầu cử phế truất, đảng Cộng hòa đã thêm 654 cử tri vào danh sách đảng của họ, theo hồ sơ tiểu bang.
Trong cùng thời gian đó, đảng Dân chủ có thêm 22.564 cử tri.
