Thông tin với Zing, tiến sĩ Bùi Lê Minh, Trưởng ngành Công nghệ Sinh học, Viện Kỹ thuật Công nghệ cao, Đại học Nguyễn Tất Thành (TP.HCM) cho hay cuối 2021 tới nay, nhiều người nhiễm nCoV bị tiêu chảy, đau dạ dày, nôn mửa,... Đây không phải triệu chứng mới, cũng xuất hiện ở bệnh nhân nhiễm các biến thể trước của SARS-CoV-2.
Hơn 850.000 báo cáo cá nhân hàng ngày qua App Zoe Covid (chương trình hợp tác đa quốc gia của các cơ quan nghiên cứu danh tiếng như Harvard, Stanford, King’s College London) cho thấy từ tháng 12/2021-1/2022, tỷ lệ người mắc Covid-19 có vấn đề về đường tiêu hóa tăng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái.
Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cũng ghi nhận hiện tượng tăng tỷ lệ người gặp vấn đề tiêu hóa nhưng xét nghiệm âm tính với Covid-19. Từ dữ liệu này, các nhà khoa học đã đưa ra khuyến cáo mới trong giai đoạn Omicron đang bùng phát là ngoài các triệu chứng phổ biến (rát họng, sốt, mệt mỏi), những trường hợp bị đau bụng, đau dạ dày, tiêu chảy, buồn nôn, chán ăn cũng có thể là dấu hiệu của việc đã nhiễm virus.
Cơ chế SARS-CoV-2 gây ra các vấn đề về đường tiêu hóa chưa được lý giải chi tiết nhưng đã có một số cơ sở để đưa ra các giả thuyết. Các tế bào biểu mô ở nhiều vị trí trong đường tiêu hóa biểu hiện ở mức cao thụ thể ACE2 (cùng một loại protein là serine protease TMPRSS2) là cánh cửa quan trọng cho sự xâm nhập của SARS-CoV-2 gây tổn thương trực tiếp cho đường tiêu hóa.
So với Delta, Omicron có khả năng tái bản nhanh gấp 70 lần trong phế quản, kém hơn ở phổi. Vì vậy, khả năng virus xuống đường tiêu hóa cao nếu bệnh nhân nhiễm Omicron. Ngoài ra, việc điều trị Covid-19 cũng có thể ảnh hưởng tới hệ vi sinh vật trong đường ruột (gut microbiome) gây rối loạn chức năng tiêu hóa.
Một số nghiên cứu cho thấy bệnh nhân khỏi Covid-19 dễ bị thay đổi thành phần vi khuẩn ruột, giảm vi khuẩn có lợi, tăng vi khuẩn có hại. Sự mất cân bằng này khiến phản ứng cơ thể nặng do vi sinh đường ruột ảnh hưởng hệ thống miễn dịch. Ví dụ làm mức độ phản ứng viêm nặng hơn hoặc góp phần gây ra bão cytokine.
Người mắc bệnh mạn tính ở đường tiêu hóa, tâm lý stress, dùng thuốc kháng sinh có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng trên, hoặc do bội nhiễm vi khuẩn cơ hội, nhiễm virus khác, ho liên tục gây đau cơ bụng.
“Người chưa mắc Covid-19 bị tiêu chảy, đau bụng, chán ăn,…không nên coi nhẹ. Trong giai đoạn hiện nay nếu có thêm dấu hiệu điển hình của Covid-19 thì khả năng cao người đó đã nhiễm Omicron”, tiến sĩ Minh cho hay.
Tuy nhiên bệnh nhân không nên quá lo lắng nếu có triệu chứng đường tiêu hóa bởi phần lớn triệu chứng này không kéo dài, không cần can thiệp bằng thuốc.
Người bệnh nên thư giãn đầu óc, uống nhiều nước, bù điện giải nếu bị tiêu chảy, sử dụng men tiêu hóa để tăng thành phần vi sinh có lợi, uống thuốc giảm đau nếu cơn đau gây khó chịu liên tục, tư vấn điều trị từ bác sĩ nếu biểu hiện nặng.
