Zhang Yiwen (sinh năm 2007) từng gây sốt trên truyền thông Trung Quốc khi 4 tuổi đã biết 1.000 chữ Hán và đậu đại học lúc mới 10 tuổi và tốt nghiệp 3 năm sau đó. Thế nhưng ở hiện tại, Yiwen khiến nhiều người thương cảm khi tương lai mờ mịt, cuộc sống bắt đầu đi xuống dốc.
Theo Sohu, Zhang Yiwen sinh ra trong một gia đình trung lưu ở thành phố Thương Khâu, tỉnh Hà Nam. Bố mẹ cô đều là những người tri thức, làm việc trong tổ chức giáo dục và chú trọng việc nuôi dạy con cái.
Khi Yiwen chào đời, cha cô là ông Zhang Mintao - một người có nhiều thành tựu trong lĩnh vực đào tạo - đã dành hết tâm tư vào con gái. Cảm thấy chương trình trong trường học không thể phát huy được năng lực của con mình, ông đã tự thiết kế một "giáo án thần đồng" riêng cho Yiwen.
 |
| 4 tuổi, Zhang Yiwen (sinh năm 2007) đã biết 1.000 chữ Hán, đậu đại học lúc mới 10 tuổi và tốt nghiệp 3 năm sau đó. |
Thần đồng chín ép
Từ nhỏ, Zhang Yiwen đã theo cha học chữ từ sáng tới tối. Năm 4 tuổi, cô có thể nhận biết hàng nghìn mặt chữ Hán.
Khi con gái đến tuổi đi học, ông Zhang Mintao không tìm được ngôi trường có chất lượng đào tạo ưng ý nên đã quyết định tự dạy con ở nhà. Ông còn tự mở trường tư thục Shengtong để cùng vợ dạy kiến thức cho con và những đứa trẻ khác.
Zhang Mintao đã xây dựng kế hoạch độc đáo cho con gái. Theo đó, mỗi ngày Yiwen đều phải thu nạp một lượng lớn kiến thức mới. Phương thức giáo dục "tăng tốc" dù có khắc nghiệt nhưng đã đạt được hiệu quả như ông mong muốn, khi Yiwen hoàn thành chương trình tiểu học khi mới 6 tuổi.
 |
| Zhang Yiwen được theo học phương thức giáo dục "tăng tốc". |
Ông Zhang Mintao tiếp tục cho con gái học hết sách giáo khoa cấp 2 và dự định sau 2 năm sẽ cho con tham gia kỳ thi đại học.
Để nhanh chóng đạt được mục tiêu đó, ông chỉ cho con học kiến thức các môn tự nhiên và không cho cô bé tiếp xúc với các kiến thức môn xã hội như lịch sử, chính trị, địa lý.
Mới 7 tuổi, Yiwen đã quen với lối đào tạo áp lực cao từ cha, luôn thức dậy học từ 5h sáng, ăn trưa một tiếng, ăn tối một tiếng và học tiếp đến 10h đêm mới nghỉ.
Trong thế giới tuổi thơ của cô bé sinh năm 2007, không có gì ngoài lịch trình học tập đã được cha mẹ lên sẵn. Không được chơi đùa như những bạn bè cùng trang lứa, Yiwen rơi vào trạng thái cô đơn và mất đi niềm hạnh phúc đáng có suốt thời thơ ấu.
 |
| Ông Zhang Mintao tin tưởng vào triết lý đào tạo của mình. |
Zhang Mintao không bao giờ quan tâm đến cảm xúc nhỏ nhặt của con gái, bởi ông cho rằng suy cho cùng thời gian chẳng chờ đợi ai, việc học phải được đặt lên hàng đầu.
Sau hơn 2 năm khổ luyện, người cha tin rằng con mình đã đủ chuẩn để tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học. Khi đó, Yiwen mới 9 tuổi.
Vì Zhang Yiwen chưa từng tham gia một lớp học chính thức nào trong hệ thống giáo dục và không có tư cách học sinh, việc đăng ký thi tuyển sinh đại học của cô gặp nhiều hạn chế. Song điều này không khiến cha cô nản lòng.
Nhờ các mối quan hệ quen biết, Zhang Mintao đã nhờ các đơn vị cấp chứng chỉ tương đương trình độ giáo dục cho Yiwen và giúp cô đăng ký thi đại học thành công.
Không may, năm đó Yiwen chỉ thi được 172 điểm và không được nhận vào bất kỳ trường đại học nào.
Zhang Mintao liền phân tích nguyên nhân, đúc rút kinh nghiệm của lần thi trượt, đồng thời gửi con gái đến một trung tâm luyện thi đại học để bổ sung kiến thức văn hóa để cô thi lại vào năm sau.
Tương lai mờ mịt
Sau một năm ôn luyện, Yiwen thi đậu vào Học viện Công nghệ Thương Khâu với số điểm 352. Câu chuyện cô bé 10 tuổi thi đậu đại học nhanh chóng gây chú ý trong công chúng và gây nên nhiều cuộc tranh luận.
Bên cạnh sự ngưỡng mộ, không ít người cho rằng Zhang Yiwen là một "tài năng chín ép". Nhiều ý kiến nhận định phương pháp giáo dục khắc nghiệt của ông Zhang đã khiến con gái mất đi nhiều kiến thức xã hội, kỹ năng sống quan trọng và có thể rơi vào khủng hoảng trong tương lai.
Trước những lời bàn tán, hoài nghi từ mọi người xung quanh, Zhang Mintao vẫn giữ vững lập trường. Kế hoạch cuộc đời của ông cho con gái là 13 tuổi tốt nghiệp đại học, 20 tuổi tốt nghiệp tiến sĩ, tiếp tục nghiên cứu và bước vào tầng lớp xã hội cao cấp.
Thế nhưng cuộc đời thực của Yiwen đã bước chệch khỏi quỹ đạo mà cha cô lập sẵn.
Khi mới vào đại học, Yiwen rất lạc lõng và cô độc. Do còn quá nhỏ tuổi, khoảng cách thế hệ khiến cô không có một người bạn nào.
 |
| Vào đại học năm 10 tuổi, Zhang Yiwen lạc lõng khi không có bạn bè, thiếu hụt kiến thức và kỹ năng sống. |
Vì chưa bao giờ được giáo dục trong trường một cách có hệ thống nên kiến thức cơ bản của cô không vững, thường cảm thấy bồn chồn vì không thể theo kịp nhịp giảng dạy của giáo viên.
Năm thứ 2, do không phù hợp với chuyên ngành ban đầu nên Yiwen đã chuyển sang ngành thiết kế hoạt hình theo sở thích cá nhân. Tháng 7/2020, cô tốt nghiệp Học viện Công nghệ Thương Khâu với số điểm trung bình.
Ra trường vào năm 13 tuổi, Yiwen liên tục gặp trở ngại khi bước vào xã hội. Không công ty nào muốn thuê cô.
Cuối cùng, Yiwen chỉ có thể tới làm trợ giảng ở trường tư thục của cha mình, nhận mức lương 1.500 nhân dân tệ/tháng.
Lúc này, Zhang Mintao vẫn chưa thừa nhận kế hoạch của mình thất bại. "Tôi dự định để con gái dạy ở trường của mình 2 năm, sau đó cho con bé học lên cao học chuyên ngành thiết kế đồ họa".
Theo các nguồn tin, hiện tại Zhang Yiwen đã 15 tuổi và bước vào giai đoạn "nổi loạn" và muốn khẳng định cá tính, thoát khỏi sự kìm kẹp của cha mẹ. Cô dần trở nên lầm lì và đổ lỗi cho cha mẹ vì đã kiểm soát cuộc sống của mình quá mức.
Câu chuyện về cô bé "thần đồng" khiến dân mạng xứ Trung tranh cãi về việc "gắn mác" tùy tiện cho những đứa trẻ rồi đặt áp lực quá lớn lên chúng.
Nhiều người cho rằng cha mẹ nào cũng muốn con thành công, song điều đó không có nghĩa họ có quyền biến một đứa trẻ thành bộ máy giúp họ thực hiện tham vọng đó.
