C
hiều 1/11, căn nhà của cô Đàm Thị Tý (xã Đông Phương Yên) ríu rít tiếng trẻ con. Vừa bắt đầu câu chuyện nói về lương hưu, nữ giáo viên mầm non ngày nào trực trào nước mắt.
Cô Tý kể mấy hôm nay theo dõi kỳ họp Quốc hội trên truyền hình, thấy đề cập lương hưu của giáo viên mầm non. Cô hy vọng sẽ có những thay đổi để giáo viên mầm non nhiều năm cống hiến không bị thiệt thòi.
Lương hưu 1,1 triệu đồng không đủ sống
N
ữ giáo viên về hưu cho biết từ năm 1976, cô là giáo viên tại trường Mầm non Đông Phương Yên (xã Đông Phương Yên, huyện Chương Mỹ, Hà Nội). 20 năm sau, đến ngày 1/1/1995, cô mới được đóng bảo hiểm xã hội theo quy định.
Ngày 17/3/2016, cô nhận quyết định nghỉ hưu với mức lương 1.051.835 đồng. Cộng thêm trợ cấp bù đủ bằng lương tối thiểu 98.165 đồng, tổng lương hưu được hưởng của cô Tý là 1.150.000 đồng/tháng.
 |
| Cô Đàm Thị Tý (55 tuổi) khóc khi nói về lương hưu. Ảnh: Quyên Quyên. |
Người phụ nữ 55 tuổi dẫn thông tin từ bảo hiểm xã hội cho biết tổng thời gian đóng bảo hiểm của cô là 21 năm 3 tháng. Mức bình quân tiền lương làm căn cứ lương hưu là 1,6 triệu đồng, tỷ lệ phần trăm lương hưu là 64,5%.
Cô Tý bật khóc kể ngày về hưu, cô như ngã quỵ, cả trường cũng khóc theo. Mức lương này quá thấp so với số nhận được trước khi nghỉ hưu và số năm tham gia đóng bảo hiểm.
Người 40 năm gắn bó trẻ mầm non thông tin năm 1995, Nhà nước ưu tiên cho giáo viên có thâm niên trong nghề được đóng bảo hiểm xã hội trọn gói trong 10 năm, với mức 6 triệu đồng.
“Thế nhưng, khi về hưu, tôi hỏi thì bên bảo hiểm xã hội bảo thời điểm bấy giờ đóng bằng tiền xu nên không được tính. Đến năm 2011, tôi mới được xét vào ngạch viên chức và chỉ hưởng chế độ từ đó đến giờ”, cô Tý nói.
Theo nữ giáo viên về hưu, cô đã bỏ ra số tiền không nhỏ để đóng bảo hiểm đủ 21 năm 3 tháng. Từ ngày tiền xu còn rất giá trị, đến nay, đồng tiền đã trượt giá.
“Số tiền 6 triệu đồng ngày đó rất lớn, phải bán trâu bò trong nhà mới có. Giá gạo chỉ 25.000 đồng/10 kg. Tôi phải vay tiền để đóng cho đủ, với mong muốn khi nghỉ hưu sẽ có khoản tiền lo cho cuộc sống về già. Nhưng mức lương hưu 1,1 triệu đồng/tháng bây giờ, tôi không thể trang trải, đi mừng hai đám cưới đã hết”, cô Tý nói.
 |
| Quyết định trả lương hưu của cô giáo 40 năm công tác trong nghề. Ảnh: Quyên Quyên. |
Cuộc sống nhiều khó khăn
B
ắt đầu nhận quyết định nghỉ hưu cũng là khi nhận tin chồng - ông Nguyễn Văn Toàn (sinh năm 1955) - phải mổ van tim, cô Tý chạy vạy khắp nơi, vay nợ ngân hàng 80 triệu đồng để trang trải. Hơn một năm sau, ông Toàn lại mắc bệnh thận.
Sau khi về hưu, cô Tý nhận dạy thêm tại một trường tư thục, sau đó nhận trông thêm 4 học sinh mầm non ở nhà với giá 24.0000 đồng/ngày, gồm tiền ăn và học phí.
Nhớ về quãng thời gian 40 năm làm nhà giáo, người phụ nữ có khuôn mặt khắc khổ bảo điều hạnh phúc nhất là luôn cẩn thận chăm chút cho học trò, chưa xảy ra điều gì bất lợi hay rủi ro cho phụ huynh và học sinh.
“Nhiều em sau này lớn lên, trở thành bác sĩ, giáo viên, về thăm hỏi, giúp cô khi cần thiết”, cựu giáo viên nói.
Nghĩ về ngành mầm non, về người con gái 30 tuổi cũng đang theo nghề này, cô Tý không khỏi xót xa.
“Tôi chỉ mong cấp trên làm thế nào quan tâm ngành mầm non. Công việc của họ thường ngày đã quá vất vả, đến lúc về hưu thì lương không đủ sống”, cô Tý tâm sự.
 |
| Trường mầm non Đông Phương Yên. Ảnh: Quyên Quyên. |
Lương hưu 1,1 triệu/tháng không phải cá biệt
B
à Đinh Thu Hiền - Phó trưởng ban thực hiện chính sách, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, cho biết mức lương hưu của cô Đàm Thị Tý cũng giống như cô Trương Thị Lan (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh).
Trước tháng 1/1995, giáo viên mầm non không thuộc biên chế Nhà nước nên thời gian làm việc của cô Lan trước năm 1995 không được tính vào thời gian đóng bảo hiểm xã hội. Từ tháng 1/1995 đến tháng 8/1998, Chính phủ có Nghị định quy định giáo viên mầm non không thuộc đối tượng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Vì vậy, từ tháng 1/1995 đến tháng 8/1999, giáo viên mầm non không thuộc đối tượng đóng bảo hiểm.
Năm 2004, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam và Bộ GD&ĐT có văn bản xác định giáo viên mầm non có thời gian đóng bảo hiểm nhưng chưa được tham gia đóng có thể được truy bảo hiểm từ tháng 1/1995, để sau này đủ khoảng thời gian hưởng chế độ hưu trí.
Theo bà Hiền, trường hợp của cô Tý và cô Lan không phải cá biệt mà là tình hình chung của hơn 3.000 người. Thời điểm trước năm 1995, giáo viên nhận lương bằng hiện vật như gạo, thóc.
“Nhiều người nhìn vào mức lương trước khi nghỉ hưu là hơn 5 triệu/tháng nghĩ rằng cao nên số tiền lương hưu cũng phải cao, nhưng đó chỉ là thời điểm. Xét theo cả quá trình gần 40 năm trong nghề, nhất là vào từ trước năm 1995, 1996, lương và tiền đóng bảo hiểm không cao. Ví dụ, thời điểm năm 1996, thu nhập của cô Tý là 120.000 đồng, đóng bảo hiểm khoảng 15% của số này”, bà Hiền nêu.
Từ năm 1995 đến 2005, cô Đàm Thị Tý liên tục giữ chức vụ tổ phó, tổ trưởng (tương đương hiệu phó, hiệu trưởng ở thời điểm hiện tại) trường Mầm non Đông Phương Yên.
Năm 2002, cô Tý nhận huy chương Vì sự nghiệp giáo dục của Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Vinh Hiển trao tặng.
Năm 1996, cô Tý nhận Giấy chứng nhận danh hiệu thi đua của Phòng GD&ĐT huyện Chương Mỹ với danh hiệu giáo viên giỏi.
Giai đoạn 1996-1999, nữ giáo viên nhận bằng khen của Sở GD&Đ Hà Tây (cũ) về việc có thành tích thực hiện chuyên đề Lễ giáo ngành học mầm non.
