Inception là một trong những tác phẩm thành công nhất của đạo diễn nổi tiếng Christopher Nolan, bên cạnh Interstellar, 3 phần The Dark Knight hay Dunkirk. Bộ phim được sản xuất theo đúng "tinh thần" của Nolan với ý tưởng độc đáo, kịch bản lớp lang phức tạp và quá trình quay dựng hạn chế công nghệ kỹ xảo.
 |
| Inception có bối cảnh là các tầng giấc mơ chồng lên nhau, gây không ít khó khăn cho khán giả để nắm bắt mạch phim. |
Inception lấy ý tưởng về công nghệ "đánh cắp giấc mơ". Nhân vật chính Dom Cobb (Leonardo diCaprio thủ vai) là một gián điệp kinh tế chuyên thực hiện nhiệp vụ bằng cách thâm nhập vào tiềm thức của mục tiêu để lấy trộm thông tin. Đây là một công việc đặc biệt nguy hiểm vì Cobb và đồng sự có thể bị kẹt mãi mãi trong mê cung tiềm thức. Chính vì vậy, mỗi người bọn họ đều có một món đồ biểu tượng (totem) bí mật để kiểm tra thực tại của bản thân.
Bộ phim khoa học viễn tưởng không chỉ gây choáng ngợp bởi kịch bản gốc phức tạp mà còn châm ngòi cho nhiều cuộc tranh cãi không hồi kết về triết lý hiện sinh và những hình ảnh ẩn dụ gài cắm khéo léo.
Cái kết viên mãn hay bi kịch?
Chỉ một chi tiết rất nhỏ xuất hiện trong cảnh kết, đạo diễn đã khiến số phận của Dom Cobb thay đổi theo hướng hoàn toàn trái ngược.
Người xem hẳn đã thấy nhẹ lòng khi chứng kiến Cobb thoát khỏi limbo, tỉnh giấc an toàn trên chuyến bay về Los Angeles cùng nhóm cộng sự. Anh thực hiện thủ tục nhập cảnh thành công, không hề bị ảnh hưởng bởi lệnh truy nã.
Ngay khi trở về nhà, Cobb kiểm tra hiện thực bằng cách thả con quay lên mặt bàn. Đúng lúc này 2 con của anh chạy ào vào ôm chầm lấy bố. Cobb hạnh phúc bế con đi ra phía khu vườn ngập nắng, mặc con quay đang xoay tròn.
 |
| Chi tiết con quay gây khó hiểu ở cảnh cuối Inception. |
Con quay chính là totem bí mật của Cobb. Khi anh thả con quay, nếu nó xoay tít thì Cobb đang bị kẹt trong thế giới giấc mơ, nếu nó ngã xuống thì không gian xung quanh là hiện thực. Chính vì điều này, không ít khán giả cảm thấy khó hiểu với cái kết của Inception.
Những người không tinh ý nhận ra chi tiết con quay đều tin rằng phim đã kết thúc có hậu, Cobb hoàn thành nhiệm vụ, an toàn quay lại thế giới thực và được đoàn tụ với gia đình.
Còn các "thánh soi" nhìn thấy biểu tượng totem xoay tít lại cho rằng đây là minh chứng Cobb mãi bị mắc kẹt trong giấc mơ của mình. Ở đời thực, nam chính vẫn là người đàn ông bị truy nã vì nghi liên quan đến cái chết của vợ mình, 2 con mồ côi phải gửi cho ông ngoại chăm sóc.
Lời giải thích mập mờ của đạo diễn
Mặc cho các cuộc tranh cãi ồn ào, đạo diễn Christopher Nolan nhiều lần lảng tránh giải thích kết thúc của Inception. Mãi đến năm 2015, khi làm khách mời tại lễ khai giảng trường Đại học Princeton, vị đạo diễn tài ba mới chia sẻ về chi tiết kỳ lạ cuối bộ phim.
"Cách mà bộ phim kết thúc cho thấy nhân vật của Leonardo, Cobb, đã về đoàn tụ với 2 con gái, đó là hiện thực chủ quan của anh ta" - Nolan nói.
Việc Cobb quay ra vui đùa với các con thay vì chờ đợi câu trả lời từ con quay đã nói lên rằng tất cả những điều ấy đã không còn quan trọng. "Anh ta không còn quan tâm mơ hay tỉnh, anh ta chỉ quan tâm đến niềm hạnh phúc".
 |
| Trở về bên cạnh gia đình là cái kết viên mãn nhất cho Dom Cobb, dù ở bất cứ tầng thế giới nào. |
Dù lời giải thích khá trừu tượng, không thể giải đáp thắc mắc bộ phim kết thúc có hậu hay không nhưng một bộ phận khán giả vẫn rất thỏa mãn. Họ cho rằng ý tưởng này của Nolan đã khiến Inception thêm một tầng ý nghĩa, cảnh kết tưởng như lấp lửng lại trở nên sâu sắc, đáng suy ngẫm.
Lựa chọn của Cobb đưa đến những chiêm nghiệm khác về định nghĩa của "thực tại". Thế giới trong mơ có khác gì hiện thực khi nó cũng hoàn chỉnh về kết cấu và có tác động đến cả cảm xúc, cơ thể của người trải nghiệm?
Và như đạo diễn Nolan khẳng định, "tất cả mọi cấp độ của thực tại đều có giá trị", thì việc sống ở thế giới nào có còn quan trọng khi hạnh phúc mới là lựa chọn lớn lao nhất?
Inception là bộ phim hành động viễn tưởng được biên kịch và đạo diễn bởi Christopher Nolan, ra mắt năm 2010. Phim lấy cảm hứng từ “ý tưởng nguyên bản”, kể về một nhóm “đạo chích thông tin” có khả năng xâm nhập vào giấc mơ.
Kịch bản phim được Nolan thai nghén từ năm 2002, ngay sau khi Insomnia xuất xưởng. Nhờ danh tiếng của vị đạo diễn, bộ phim nhận được mức đầu tư lên đến 160 triệu USD.
Inception gặt hái nhiều thành công ngay khi ra rạp. Bộ phim thu về 825 triệu USD trên toàn cầu, đứng thứ 38 trong danh sách những phim có doanh thu cao nhất lịch sử. Inception nhận 7 đề cử của Oscar và chiến thắng 4 hạng mục kỹ thuật. Đứa con tinh thần của Nolan còn góp mặt trong 273 danh sách Top 10 phim hay nhất năm 2010 và đứng đầu 55 danh sách.
Đến nay, Inception vẫn là một trong những bộ phim khoa học viễn tưởng xuất sắc của điện ảnh thế giới, thường xuyên được bình chọn là phim yêu thích của khán giả trên các kênh uy tín như BBC, Total Film, Empire...
