Khác với nhiều trường học ở thành thị, khu để xe của học sinh trường THPT số 4 (huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai) không chỉ vắng bóng những chiếc xe đạp điện, xe máy điện mà ngay cả số xe đạp xếp gọn gàng tại đó hầu hết cũng đều là xe mượn.
Chính những chiếc xe đạp mượn này đã gắn bó với nhiều lớp học sinh của nhà trường suốt 6 năm qua, giúp không ít trò nghèo thoát cảnh thất học, muộn học, vượt qua khó khăn để đến lớp, đến trường.
 |
| Con đường đến trường vất vả của học trò Văn Bàn. |
Nằm ở phía Đông Nam của huyện, trường THPT số 4, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai là cái nôi học tập của con em thuộc 5 xã đặc biệt khó khăn: Khánh Hạ, Khánh Trung, Chiềng Ken, Nậm Tha, Liêm Phú. Tuy nhiên, con đường đi học vất vả, xa xôi là trở ngại lớn nhất đối với học sinh nơi đây.
Hàng sáng, để tới được lớp học, cách duy nhất mỗi học sinh có thể làm là dậy thật sớm và đi bộ. Việc học sinh tới lớp muộn hay nghỉ học vì nhà xa, đường khó là điều thường xuyên xảy ra.
Chính những yếu tố đó là nỗi trăn trở không nguôi của các cán bộ thầy cô nhà trường và cũng là lý do để những chiếc xe đạp mượn ra đời.
Thầy Lục Cao Cường - phó hiệu trưởng nhà trường - chia sẻ: “Chương trình này nhằm vận động học sinh đến trường đúng thời gian, từ đó học sinh không phải đi xa đi bộ đi học nên yêu thích đến trường. Thông qua sự hỗ trợ, giúp đỡ của nhà trường, học sinh cũng ý thức được và sẵn sàng tham gia đi học, học đúng giờ, nhận thức trong học tập cũng tốt hơn”.
 |
| Xe đạp mượn xếp ngăn nắp trong nhà để xe. |
Điều đặc biệt của chương trình nằm ở chỗ, xe đạp sẽ không cho tặng miễn phí mà chỉ cho mượn. Mục tiêu nhà trường đặt ra là tất cả học sinh nhà xa trường phải đi bộ từ 5 km trở lên sẽ được mượn xe đạp.
Quỹ xe đạp sẽ do nhà trường huy động từ mọi nguồn lực và vận động hảo tâm để gây dựng. Trong quá trình sử dụng, xe hỏng hóc đâu sẽ do nhà trường sửa chữa. Hết năm, hết khóa xe đạp phải gửi lại cho nhà trường bảo quản để tiếp tục dùng cho năm sau.
Câu chuyện khởi nguồn từ năm 2010 khi ý tưởng xây dựng quỹ xe đạp được thực hiện. Ban đầu, với số tiền ít ỏi vận động được, nhà trường đã mua 4 chiếc xe đạp cũ, nhưng chỉ ưu tiên được cho 4 học sinh khó nhất, xa nhất mượn.
Ngoài ra, hàng trăm học sinh khác của một trường có tới 90% là con nhà nghèo vẫn phải đi bộ. Thương học trò, các cán bộ thầy cô nhà trường tìm đủ cách xoay sở, vận động, quyết tâm thực hiện bằng được mục tiêu đề ra.
Trong suốt 6 năm qua, từ những thiếu thốn ban đầu, đến nay quỹ xe đạp mượn của nhà trường đã gây dựng được 125 chiếc, nâng bước tổng số hơn 400 lượt học sinh nghèo tới trường.
Em Vương Văn Hưởng - học sinh lớp 11 trường THPT số 4, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai - chia sẻ: “Trước đây bọn em phải đi học rất vất vả, phải dậy sớm, những ngày mưa bão, ngày đông giá rét thường xuyên đi học muộn.
Từ khi có xe đạp, vào những ngày đông giá rét bọn em có thể dậy muộn hơn một tí để đi học cho bớt lạnh, quãng đường bọn em đến trường trên 7 km được rút ngắn lại, thời gian đi ngắn hơn. Em thấy chương trình này rất thiết thực và ý nghĩa.
 |
| Xe đạp mượn hỏng hóc sẽ do các thầy cô nhà trường sửa chữa. |
Nhờ có chương trình, đến hôm nay, tại trường THPT số 4 Văn Bàn không còn ghi nhận trường hợp học sinh nào đến lớp muộn hay thất học vì nhà xa nữa. Học sinh chăm chỉ đi học giúp tỷ lệ chuyên cần của trường hàng năm đều duy trì ở mức cao.
Tỷ lệ học sinh khá giỏi từ 20% năm học 2010-2011 đến nay đã tăng lên hơn 40%. Trong số các học sinh được mượn xe, nhiều học sinh đạt giải học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh.
Thầy Nguyễn Minh Tuân - hiệu trưởng nhà trường - cho biết: “Nhờ có chương trình này chúng tôi đã vận động được 7 em học sinh nhà xa trường bỏ học đi học trở lại. Chương trình cũng giúp các em gắn bó với nhà trường, yêu thương nhau hơn.
Bên cạnh đó, từ khi có chương trình, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS đăng ký thi vào đã tăng lên. Đơn cử như năm học 2008-2009, tỷ lệ học sinh đăng ký vào trường mới đạt 37,4%, đến năm học 2016-2017 con số đã tăng lên 71,2%”.
Những chiếc xe đạp mượn đã đang và sẽ là món quà quý giá, giúp rút ngắn khoảng cách xa xôi, gắn bó tình cảm thầy trò và chắp cánh ước mơ cho lớp lớp học trò nghèo Văn Bàn.
