Vụ tự tử ở TAND tỉnh Bình Phước: Vì sao bản án từng bị hủy?

Vụ án về Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ của ông Lương Hữu Phước - người nhảy lầu tại TAND tỉnh Bình Phước vào chiều 29/5 - từng trải qua 2 phiên tòa sơ thẩm và 2 lần phúc thẩm.

Phiên tòa phúc thẩm lần 1 vào tháng 10/2018 đã hủy bản án 3 năm tù giam dành cho ông Phước của cấp sơ thẩm với lý do "có nhiều thiếu sót trong việc điều tra thu thập chứng cứ, vi phạm nghiêm trọng tố tụng".

Ông Phước qua đường có bật xi nhan không?

Theo nhận định của HĐXX phúc thẩm lần 1, quá trình giải quyết vụ án, các cơ quan tiến hành tố tụng cấp sơ thẩm có nhiều thiếu sót trong điều tra, thu thập chứng cứ, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.

Đồng thời yêu cầu bổ sung những vấn đề quan trọng sau: Lời khai của Phước, trước khi chuyển hướng có bật đèn xi nhan nhưng nhân chứng Trần Thị Hằng và Trần Thị Liên tại hiện trường khai không thấy, kể cả lời khai ngay tại phiên tòa cũng khai không thấy chứ không khẳng định Phước không bật xi nhan.

Hiện trường vụ tai nạn giao thông ngày 15/1/2017. Ảnh: Hồ sơ vụ án.

Ngoài ra, biên bản khám nghiệm phương tiện gây tai nạn không thể hiện vị trí công tắc đèn xi nhan, không ghi rõ tình trạng ổ khóa điện khởi động xe ở vị trí mở hay tắt. Như vậy, lời khai của bị cáo không thừa nhận, nhân chứng thì không cụ thể, biên bản khám nghiệm không đầy đủ, nên kết quả điều tra và bản án sơ thẩm chưa có căn cứ.

Tại phiên tòa sơ thẩm lần 2 (ngày 5 và 6/12/2019, TAND TP Đồng Xoài tuyên phạt Phước 3 năm tù), bị cáo Phước tiếp tục kêu oan, khai thời điểm chở ông Quý qua đường có bật xi nhan, rà chân xuống đường, khi cách lề đường 1 m thì ông Quý chồm lên ghì tay lái làm xe đảo ngã. Khi bị cáo quay đầu lại phía sau ông Quý thì bị xe của Lâm Tươi tông thẳng vào bên hông

Trong phiên tòa phúc thẩm lần 2 (ngày 26/5/2020), nhân chứng Trần Thị Hằng và Trần Thị Liên (vợ Quý) khai thời điểm xảy ra tai nạn đang cúi lặt rau nên không nhìn thấy ông Phước có xi nhan hay không.

Lâm Tươi có quan sát phía trước không?

Quá trình điều tra và tại biên bản đối chất ngày 10/10/2017, hay như tại phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm, Lâm Tươi đều khai: "Khi điều khiển môtô cách 50 m tôi nhìn thấy hai người (Phước và Quý) dừng xe ở lề đường bên trái hướng ngã tư Sóc Miên, trạm điện, khi cách 30 m thì thấy anh Phước băng qua đường. Anh Phước điều khiển xe băng qua đường cũng đi từ từ chứ không phải dừng xe". Lời khai này của Lâm Tươi phù hợp với lời khai của ông Phước.

Tuy nhiên, chính lời khai này lại mâu thuẫn với việc Tươi nói tình huống bất ngờ khi cách xe Phước 5 m không kịp xử lý nên đâm xe vào xe của bị cáo Phước.

Ông Lương Hữu Phước nhiều lần kêu oan trước khi nhảy lầu tự tử tại TAND tỉnh Bình Phước.

Hiện trường vụ án không có vết thắng của xe do Lâm Tươi điều khiển, nên cần phải điều tra làm rõ khi điều khiển xe Lâm Tươi có quan sát phía trước hay không để xác định nguyên nhân chính dẫn đến vụ tai nạn.

Khi trả điều tra bổ sung, HĐXX cấp phúc thẩm lần 1 cũng yêu cầu làm rõ chứng cứ có hay không việc Lâm Tươi quay lại phía sau để nói chuyện với Trị Tiếp như lời khai nhân chứng hay không. Bởi Lâm Tươi khai đi từ từ thì lời khai này có đúng thực tế dẫn tới vụ tai nạn? Tình tiết Lâm Tươi có quay lại nói chuyện với Trị Tiếp hay không vẫn chưa được làm rõ, kể cả ở phiên tòa sơ thẩm lần 2.

Nhiều tình tiết chưa được làm rõ

Tòa phúc thẩm lần 1 cũng yêu cầu cơ quan điều tra đánh giá bị hại (ông Quý đã chết) có phần lỗi nào hay không. Theo như kết quả điều tra thể hiện bị cáo Phước khi điều khiển xe qua đường, ông Quý đã vịn tay vào vai, chồm người ghì tay Phước có ảnh hưởng việc điều khiển xe lúc sang đường của bị cáo hay không.

Tại bản ảnh và biên bản khám nghiệm hiện trường thể hiện dấu vết cà của xe bị cáo Phước (khi va chạm) có vị trí điểm đầu cách đường 2,2 m (theo hướng từ tim đường vào lề đường) nhưng cơ quan điều tra chưa làm rõ được hướng va chạm của xe Lâm Tươi đối với xe bị cáo (làm rõ nội dung này mới xác định được Lâm Tươi đi cách lề 1 m như cấp sơ thẩm xác định).

Tại phiên tòa sơ thẩm lần 1, Lâm Tươi khai nhận khi bất ngờ gặp xe ông Phước băng ngang qua đường thì bẻ tay lái về bên phải, trong trường hợp này thì không thể tạo ra vết cày có điểm cách lề đường 2,2 m nên cần phải tiến hành thực nghiệm điều tra hoặc giám định hướng tác động để xác định Lâm Tươi điều khiển cách lề đường bao nhiêu mét, có đi đúng phần đường hay không?

"Do có nhiều sai sót trong quá trình điều tra nên tòa án cấp sơ thẩm xác định lỗi hoàn toàn thuộc về bị cáo là chưa đủ căn cứ vững chắc. Những vi phạm và thiếu sót ở trên tòa án cấp phúc thẩm không thể khắc phục được. Nên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra theo thủ tục chung", nhận định của bản án phúc thẩm lần 1.

Thẩm phán Lê Hồng Hạnh, chủ tọa phiên tòa, trả lời tại họp báo. Ảnh: Lê Ngân.

Tuy nhiên, tất cả những tình tiết này chưa được làm rõ trong hồ sơ vụ án, cáo trạng hay qua phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm lần 2.

Tại phiên tòa phúc thẩm lần 2, HĐXX nhận định chung: "Căn cứ vào biên bản hiện trường, biên bản khám nghiệm phương tiện, bản ảnh hiện trường... thể hiện xe của bị cáo Phước nằm hoàn toàn bên phần đường của Lâm Tươi điều khiển. Còn xe của Lâm Tươi nằm giữa đường, vết cày dài 0,8 m do xe bị cáo gây ra... hoàn toàn phù hợp với chứng cứ".

Từ đây, HĐXX có đủ căn cứ xác định, bị cáo Phước sau khi đã uống rượu điều khiển môtô chở ông Quý sang đường nhưng không nhường đường cho người đi theo chiều ngược lại. Đây là nguyên nhân trực tiếp gây ra vụ tai nạn giao thông, làm ông Quý tử vong.

Tại họp báo cung cấp thông tin, bà Lê Hồng Hạnh, thẩm phán, chủ tọa phiên phúc thẩm cho rằng tuyên phạt 3 năm tù đối với bị cáo Phước là đúng pháp luật. Theo bà Hạnh, đây là một vụ án phức tạp, bị cáo liên tục kêu oan nên những người làm pháp luật rất thận trọng. Tại phiên tòa phúc thẩm, HĐXX đã mời trực tiếp những người liên quan đến việc khám nghiệm hiện trường, đo nồng độ cồn để đối chiếu với tài liệu trong hồ sơ rồi mới ra phán quyết.