Ngày 16/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự án luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi).
Báo cáo dự kiến tiếp thu, giải trình dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết các biện pháp xử lý vi phạm hành chính đối với người có hành vi bạo lực gia đình hiệu quả chưa cao. “Với hành vi bạo lực gia đình chưa đến mức xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, cần bổ sung một biện pháp mang tính xã hội phục vụ lợi ích cộng đồng”, theo bà Thúy Anh.
Gây bạo lực gia đình phải đi lao động công ích
Vì vậy, Thường trực Ủy ban Xã hội đề xuất bổ sung điều 33 quy định về biện pháp “thực hiện công việc phục vụ cộng đồng”, song theo dự thảo luật, đây không phải biện pháp xử lý vi phạm hành chính.
Biện pháp này được áp dụng với người từ đủ 18 tuổi trở lên, đã bị áp dụng biện pháp góp ý, phê bình trong cộng đồng dân cư nhưng tiếp tục có hành vi bạo lực gia đình mà chưa tới mức xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Các công việc phục vụ cộng đồng bao gồm: Trồng, chăm sóc cây xanh ở khu vực công cộng; sửa chữa, làm sạch đường làng, ngõ xóm, đường phố, ngõ phố, nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng hoặc các công trình công cộng khác; các công việc khác cải thiện môi trường sống và cảnh quan của cộng đồng.
Chủ tịch UBND xã là người ra quyết định và tổ chức biện pháp thực hiện; thời gian thực hiện công việc phục vụ cộng đồng mỗi lần không quá 24 giờ và không quá 8 giờ mỗi ngày.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Ảnh: Phạm Thắng. |
Góp ý về điều này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý các quy định cần đảm bảo tương thích với điều ước quốc tế. Một số đại biểu viện dẫn luật Thi hành án hình sự có hình phạt cải tạo không giam giữ, nhưng đó là quyết định của tòa, còn đây là quyết định hành chính của chủ tịch UBND cấp xã một bên là quyết định hành chính của chủ tịch UBND cấp xã.
Chủ tịch Quốc hội cũng băn khoăn về tính khả thi của quy định với lo ngại “một ông đi làm, hai ông đi trông thì lấy đâu người mà trông”. Nếu thực hiện công việc này như một biện pháp bổ sung cần thiết, theo ông Huệ, có thể khả thi. Song, quy định thành chế tài như tòa tuyên thì khó.
Lưu ý đây là chính sách mới, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiên cứu kỹ và nếu tiếp tục giữ quy định này, nên lấy ý kiến tại hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách trước khi trình Quốc hội thông qua.
Vợ lấy thẻ ATM của chồng có phải bạo lực gia đình?
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường băn khoăn về định nghĩa hành vi bạo lực gia đình. Ông dẫn chứng quy định trong dự thảo về việc “ngăn cản thành viên gia đình ra khỏi nhà, gặp gỡ người thân, có quan hệ xã hội hợp pháp, lành mạnh” được coi là bạo lực gia đình.
“Khi thảo luận tổ, có đại biểu chỉ ra việc con, cháu 16-17 tuổi cứ cuối tuần không chịu đi học mà cùng nhóm bạn đi chơi, đi phượt nhưng gia đình không cho phép. Các cháu lúc đó tố bị bạo lực gia đình thì có đúng không?”, ông Cường nêu vấn đề.
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường. Ảnh: Phạm Thắng. |
Cạnh đó, ông Cường dẫn quy định về cưỡng ép thành viên gia đình học tập, lao động quá sức và nêu thực tế rất nhiều bố mẹ, gia đình ngoài việc học chính thống ở trường còn bắt con đi học thêm suốt. “Những hành vi đó mà con tố cáo có phải hành vi bạo lực gia đình không?”, ông Cường băn khoăn.
Dự thảo luật lần này cũng quy định cưỡng ép trong thành viên đóng góp tài chính quá khả năng của họ; kiểm soát thu nhập nhằm tạo ra tình trạng phụ thuộc về tài chính, được coi là bạo lực gia đình.
Về điều này, ông Cường cho hay ở nước ngoài, dù là vợ chồng cũng không thể kiểm soát thu nhập lẫn nhau vì chồng có tài khoản riêng, vợ có tài khoản riêng.
"Còn ở Việt Nam, vợ chồng có tài khoản chung, thậm chí vợ lấy luôn thẻ ATM của chồng có phải bạo lực gia đình không?", ông Cường nêu.
Giải trình những băn khoăn đó, Bộ trưởng Văn hóa - Thể thao - Du lịch Nguyễn Văn Hùng nói rằng việc nhận diện hành vi cụ thể có phải bạo lực gia đình không là rất khó.
“Nếu như cứ đi vào từng thực tiễn, từng vụ việc để cố gắng khu trú lại từng hành vi thì quả thực rất khó. Cho nên cơ quan soạn thảo cố gắng phân ra làm 4 nhóm và nhận diện thành 16 biểu hiện. Đến nay cơ bản đã bao quát được tình hình diễn biến trong lĩnh vực đó, đặc biệt nhận diện sâu hơn một chút về bạo lực gia đình”, theo lời ông Hùng.
