 |
| Bị cáo Phạm Công Danh, Phan Thành Mai và Trầm Bê được áp giải sau phiên tòa sáng 7/2. Ảnh: Hải An. |
S
au 5 ngày nghị án, sáng 7/2, HĐXX tuyên trả hồ sơ và điều tra bổ sung đại án Trầm Bê và Phạm Công Danh vì hành vi Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng.
6 lý do tòa trả hồ sơ
Theo thẩm phán Phạm Lương Toản, quá trình tranh tụng và các chứng cứ tại toà cho thấy do cần tiền trả cho các khoản vay trước đó hết hạn, bảo đảm thanh khoản và cần tiền tăng vốn điều lệ, Phạm Công Danh đã chỉ đạo Phan Thành Mai và bị cáo dưới quyền dùng tiền của VNCB gửi sang 3 Ngân hàng Sacombank, BIDV và TPBank để bảo lãnh cho các công ty do Danh lập ra vay tiền mua trái phiếu bất động sản của Tập đoàn Thiên Thanh.
Quá trình điều tra cho thấy giấy tờ của các công ty này được tạo lập giả tạo không đúng sự thật. Trong quá trình vay vốn bằng tiền gửi bảo lãnh của VNCB, Phạm Công Danh đã tiếp xúc với các nhân viên, cán bộ dưới quyền 2 Ngân hàng BIDV và TPBank về việc cho công ty do ông Danh giới thiệu vay tiền mua trái phiếu của Tập đoàn Thiên Thanh, với sự bảo lãnh bằng tiền gửi của VNCB.
Từ đó, Phạm Công Danh đã bị VKS truy tố về tội Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng.
Tuy nhiên, HĐXX cho rằng còn có một số vấn đề cần phải điều tra để có thêm căn cứ làm rõ:
1.
Các bị cáo là cán bộ 2 Ngân hàng BIDV, TPBank và luật sư bào chữa cho rằng các bị cáo không quen biết Phạm Công Danh và không biết đó là các công ty do Danh thành lập.
Các bị cáo chỉ biết đó là công ty do Danh giới thiệu nhưng không biết mục đích vay tiền chuyển về cho Danh sử dụng. Các bị cáo thừa nhận có sơ sót trong quá trình nghiệp vụ nhưng không cố ý. Luật sư cho rằng các bị cáo tại hai ngân hàng này không phạm tội đồng phạm với Phạm Công Danh.
2.
Trong quá trình xét hỏi và tranh tụng, bị cáo Trầm Bê và Phan Huy Khang cho rằng việc cho Phạm Công Danh vay 3 ngân hàng là Sacombank, BIDV, TPBank nhưng chỉ có các bị cáo bị truy tố. Trầm Bê có gặp Phạm Công Danh để bàn bạc về vụ vay tiền nhưng việc này đúng quy định của ngân hàng và quy định của Nhà nước về các khoản vay lớn.
Quá trình cho vay có sai sót nghiệp vụ nhưng Trầm Bê và Phan Huy Khang khẳng định không biết mục đích thực sự của Phạm Công Danh khi giới thiệu các công ty để vay tiền. Trầm Bê không phục cáo buộc của VKS.
Đối với hai vấn đề trên, HĐXX thấy rằng cần phải trả hồ sơ điều tra thêm để xem xét đánh giá khách quan, toàn diện vụ án nhằm xử đúng người, đúng tội, không bỏ lọt tội phạm.
 |
| Bị cáo Trầm Bê sau phiên xử sáng 7/2. Ảnh: Hải An. |
3.
Liên quan đến việc các bị cáo là nhân viên Ngân hàng BIDV chi nhánh Gia Định cho công ty Phong Hiệp vay. Qua thẩm vấn tranh tụng của HĐXX và VKS xác định hành vi này vi phạm các quy định của luật Tổ chức tín dụng. HĐXX cho rằng cần phải xác định lại các chứng cứ liên quan để làm rõ.
4.
Trong quá trình xét hỏi và tranh tụng, có ý kiến cho rằng Phạm Công Danh và đồng phạm có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản của ngân hàng. Việc này phải xác định dòng tiền được Phạm Công Danh sử dụng cho việc trả các khoản nợ vay trước đó, tăng vốn điều lệ và trả lương cho nhân viên nhằm làm rõ bị cáo Danh có chiếm đoạt tài sản hay không.
5.
Trong phần luận tội, VKS đề nghị tuyên thu hồi hơn 6.100 tỷ đồng từ 3 Ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank để trả lại cho Ngân hàng CB vì cho rằng đó là vật chứng của vụ án. Đồng thời, kiến nghị xem xét dòng tiền 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ của Phạm Công Canh.
Tuy nhiên, đối với việc thu hồi này, Hiệp hội Ngân hàng cho rằng nếu xem xét sẽ gây ảnh hưởng lớn đến thị trường tài chính ngân hàng.
HĐXX xét cần phải làm rõ tính chính xác của số tiền hơn 6.100 tỷ đồng là vật chứng của hành vi cố ý làm trái của Phạm Công Danh bị truy tố cụ thể trong vụ án này vi phạm quy định nào của Nhà nước. Bên cạnh đó, cần xác định vật chứng và căn cứ thu hồi để HĐXX giải quyết vụ án thấu đáo.
6.
Tại toà Phạm Công Danh và luật sư bào chữa đề nghị xem xét số tiền 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ vì số tiền này có nguồn gốc từ khoản vay ở BIDV và TPBank được VNCB bảo lãnh. Số tiền này sau đó được chuyển về VNCB để tăng vốn điều lệ nhưng Ngân hàng Nhà nước không đồng ý.
HĐXX xét thấy sau khi chuyển về, số tiền này đã được sử dụng cho VNCB. Tài liệu của Ngân hàng Nhà nước ghi nhận bút toán được thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước.
Về vấn đề này, Phạm Công Danh và đồng phạm bị truy tố tội Cố ý làm trái gây thiệt hại cho VNCB (nay là Ngân hàng CB) số tiền hơn 6.100 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong số tiền này có 4.500 tỷ đồng được Phạm Công Danh chuyển về VNCB để tăng vốn điều lệ.
 |
| Người thân tiễn các bị cáo trở về trại giam sau khi tòa tuyên trả hồ sơ, điều tra bổ sung. Ảnh: Hải An. |
Từ đó, HĐXX nhận thấy cần phải xác định làm rõ VNCB thiệt hại hơn 6.100 tỷ đồng hay bao nhiêu. Ngoài ra, cũng cần phải làm rõ thiệt hại của VNCB tại thời điểm Danh và đồng phạm bị bắt.
Do có nhiều chứng cứ không thể bổ sung tại toà nên cần phải trả hồ sơ cho VKS để làm rõ.
VKS đề nghị điều tra thêm các cá nhân ở CB, Sacombank, BIDV và TPBank
Trước đó, phát biểu quan điểm luận tội, VKS đề nghị tuyên Phạm Công Danh (nguyên Chủ tịch HĐQT VNCB, Chủ tịch HĐTV kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Thiên Thanh) 20 năm tù, Phan Thành Mai (nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng Xây dựng) 13-15 năm tù, Trầm Bê (nguyên Phó chủ tịch thường trực HĐQT, Chủ tịch HĐTD Sacombank) 5-6 năm tù, Mai Hữu Khương (nguyên Thành viên HĐQT, nguyên Giám đốc VNCB chi nhánh Sài Gòn) 11-13 năm tù.
42 bị cáo khác là giám đốc các công ty "ma", giám đốc, phó giám đốc các ngân hàng bị đề nghị 2-7 năm tù và cho hưởng án treo.
Về trách nhiệm dân sự, VKS giữ quan điểm như Viện KSND Tối cao là tiếp tục đề nghị HĐXX tuyên thu hồi 6.126 tỷ từ 3 Ngân hàng Sacombank, TPBank, BIDV để trả lại cho Ngân hàng Xây dựng (nay là CB). Đồng thời, buộc bị cáo Phạm Công Danh và Tập đoàn Thiên Thanh có trách nhiệm bồi hoàn số tiền 6.126 tỷ cho 3 ngân hàng.
VKS cũng nhận định qua kết quả thẩm vấn công khai tại phiên tòa cho thấy nếu không có hành vi trái pháp luật của những người có trách nhiệm tại 4 ngân hàng: Ngân hàng Xây Dựng, Sacombank, BIDV và TPBank thì Phạm Công Danh không thể dùng tiền của Ngân hàng Xây dựng để bảo lãnh ba ngân hàng cho 29 lượt công ty vay bằng hồ sơ khống, gây thiệt hại cho VNCB hơn 6.126 tỷ đồng.
Do đó, ngoài các bị cáo đã bị xét xử tại phiên tòa này, VKS đề nghị HĐXX kiến nghị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an và Viện KSND Tối cao tiếp tục điều tra làm rõ, có căn cứ xử lý theo quy định pháp luật đối với những cá nhân có trách nhiệm tại 4 ngân hàng nêu trên.
 |
