Báo chí nước Mỹ đồng loạt đưa tin Viện hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ (AMPAS) mới quyết định hoãn giới thiệu giải Oscar cho Phim đại chúng xuất sắc. Mới cách đây hơn một tháng, họ thông báo chuẩn bị mở hạng mục mới để tôn vinh các bộ phim bom tấn chất lượng tại sự kiện đầu 2019.
Song, sau khi vấp phải quá nhiều chỉ trích, Viện hàn lâm đã buộc phải suy nghĩ lại về hạng mục. Hiện chưa rõ kế hoạch mới của họ ra sao, nhưng dường như chính Black Panther là cái tên khiến cho mọi chuyện bị trì hoãn.
Mở giải vì Black Panther?
Trong bản thông cáo gửi cho báo chí, Chủ tịch Viện hàn lâm Dawn Hudson phát biểu: “Đã có nhiều luồng phản ứng khác nhau xung quanh thông báo mở giải thưởng mới, và chúng tôi nhận ra rằng những cuộc thảo luận sâu hơn giữa các thành viên của viện là điều cần thiết. Chúng tôi vẫn đưa ra thay đổi cho Oscar qua nhiều năm - bao gồm cả năm nay - và chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển để gìn giữ di sản kéo dài suốt 90 năm qua”.
Như vậy, tượng vàng đầu tiên của hạng mục Phim đại chúng xuất sắc sẽ chưa được trao tại lễ trao giải lần thứ 91, dự kiến diễn ra ngày 24/2/2019.
 |
| Do kênh ABC do chính Disney sở hữu, có người nghi ngờ rằng Viện hàn lâm mở giải Phim đại chúng xuất sắc vốn là để chiều lòng "nhà chuột". Ảnh: Vanity Fair. |
Động thái mở ra hạng mục dành riêng cho các bộ phim bom tấn, mang tính đại chúng cao bị cho là sức ép đến từ việc lượng người theo dõi buổi lễ trao giải Oscar được truyền trực tiếp trên mạng lưới truyền hình ABC bị sút giảm nghiêm trọng qua từng năm.
Người ta lập tức đặt ra một nghi ngờ khác về sự “nhúng tay” của Disney trong câu chuyện. “Nhà chuột” sở hữu ABC, đồng thời sản xuất hàng loạt phim bom tấn ăn khách mỗi năm.
Song, các phim kiểu Vũ trụ điện ảnh Marvel (MCU) khó lòng có thể chen chân vào hạng mục Phim truyện xuất sắc, và chủ yếu chỉ cạnh tranh ở các cuộc đua về kỹ thuật (below-the-line).
Đầu năm nay, Disney mới phát hành Black Panther thuộc MCU. Đó là bộ phim được số đông ca ngợi vì tính giải trí và những thông điệp lồng ghép liên quan tới vấn đề sắc tộc. Bộ phim cũng giống như lời tôn vinh dành cho cộng đồng người gốc Phi với dàn diễn viên hầu hết là người da đen.
Cộng thêm doanh thu phòng vé lên tới hơn 700 triệu USD tại riêng Bắc Mỹ và trên 1,34 tỷ USD nếu tính cấp độ toàn cầu, Black Panther bỗng nhiên trở thành lựa chọn không thể tuyệt vời hơn nếu hạng mục Phim đại chúng xuất sắc được mở ra.
Luồng ý kiến tiêu cực cho rằng Viện hàn lâm mở ra cuộc đua mới thực chất chỉ để tôn vinh siêu anh hùng Báo Đen. Bởi nếu không có giải Phim đại chúng xuất sắc mà bộ phim trượt đề cử hạng mục Phim truyện xuất sắc truyền thống, khả năng AMPAS phải trải qua “mùa hai” của #OscarsSoWhite là cực lớn.
Chưa mở giải cũng tại Black Panther?
Sau khi AMPAS công bố ý định mở giải Phim đại chúng xuất sắc, Chadwick Boseman - ngôi sao của Black Panther - đã trả lời phỏng vấn báo chí và cho biết bom tấn của anh hoàn toàn phù hợp với đề cử Phim truyện xuất sắc, thay vì là ứng cử viên số một trên đường đua mới.
Ở đây, cứ cho rằng Viện hàn lâm muốn chiều lòng đối tượng để tăng lượng người theo dõi lễ trao giải, nhưng đối tượng xem ra lại chẳng hề coi trọng động thái của họ.
Giả sử Black Panther nhận đề cử rồi thắng hạng mục Phim đại chúng xuất sắc, nhưng lại chẳng có tên ở đường đua Phim truyện xuất sắc, liệu Boseman và ê-kíp sẽ phát biểu gì trên sân khấu?
 |
| Chadwick Boseman tuyên bố rằng Black Panther muốn tranh giải Phim truyện xuất sắc, chứ không phải hạng mục Viện hàn lâm đang muốn mở ra. Ảnh: Tuấn Lương. |
Từ trung tuần tháng 8, công chúng mới chứng kiến Crazy Rich Asians làm mưa làm gió tại phòng vé Bắc Mỹ. Bộ phim kể về giới siêu giàu châu Á thuộc dòng hài - lãng mạn, và được giới phê bình đặc biệt ngợi khen.
Và cũng gần giống như Black Panther, Crazy Rich Asians được coi là tiếng nói mạnh mẽ của người gốc Á tại Hollywood. Một số tờ báo đã lập tức đưa bộ phim vào đường đua Phim đại chúng xuất sắc, coi đây là “chú ngựa ô” đáng gờm mà siêu anh hùng Báo Đen cần phải dè chừng.
Nhìn lại toàn bộ diễn biến, khán giả có thể đặt ra câu hỏi rằng: liệu mở giải Phim đại chúng xuất sắc là phương án dự phòng khi bộ phim không có đề cử Phim truyện xuất sắc, hay thực chất là động thái ngăn các bom tấn siêu anh hùng có tên ở cuộc đua truyền thống vốn gồm toàn tác phẩm mang tính nghệ thuật cao mà không gặp phải phản đối.
Nhưng xem ra mở giải Phim đại chúng xuất sắc năm nay không phải là điều hay. Nếu cứ mở, Viện hàn lâm còn phải đối diện với một câu hỏi lớn hơn là tại sao nhóm thiểu số tại Hollywood chỉ được tham gia tranh tài giải thưởng bị coi là “chiếu dưới”, và phải chăng giải Phim truyện xuất sắc chỉ dành cho người da trắng.
 |
| Black Panther hay Crazy Rich Asians là những bộ phim đáng trân trọng. Nhưng hãy đặt chúng ở đúng chỗ trong mùa giải thưởng điện ảnh. Ảnh: Warner Bros. |
Những bộ phim mang đậm yếu tố sắc tộc như Black Panther hay Crazy Rich Asians là điều đáng quý đối với cả Hollywood lẫn khán giả. Song, chúng chẳng khác “con dao hai lưỡi” là bao, rất dễ bị tiếp cận không đúng hoặc bị lợi dụng cho những mục đích mang tính tuyên truyền.
Giờ thì tất cả hãy cùng chờ xem liệu Báo Đen hay nhóm siêu giàu châu Á có thể chen chân vào cuộc đua Phim truyện xuất sắc tại Oscar 2019 hay không, và liệu mùa giải thưởng điện ảnh năm nay sẽ gây ra điều tranh cãi gì tiếp theo.
