Tháng 12, cộng đồng mạng Reddit lên án việc nhiều YouTuber được cho đến từ Việt Nam đăng tải những video có nội dung "cố ý hớ hênh". Nổi tiếng nhất trong số đó là kênh Susu Family với gần 300.000 người đăng ký. PaymoneyWubby, một vlogger có ảnh hưởng trên Reddit, đã làm video kêu gọi kênh Susu Family dừng lại vì nhiều cảnh tượng không phù hợp.
Tìm từ khóa "single mom" trên YouTube, người dùng có thể nhận được hàng trăm kết quả về những video ghi lại cuộc sống thường nhật của các bà mẹ đơn thân. Bên dưới là những bình luận nhắm đến các đoạn mặc hở của nhân vật trong video.
Vô tình lộ nội y để thu hút lượt xem
Mở đầu video là hình ảnh chứa dòng chữ: "Video này có hình ảnh gây khó chịu với một số người xem. Không khuyến khích xem". Tuy vậy, những video này vẫn thu hút hàng triệu lượt xem.
Những video này có thời lượng dưới 15 phút. Nhân vật chính là một người phụ nữ cùng con nhỏ đang làm các công việc thường nhật. Trang phục của người phụ nữ trong hầu hết video là váy ngủ.
 |
| Nội dung "single mom" được đầu tư bài bản từ quay, dựng, đặt tiêu đề đến tối ưu từ khóa. |
Trong lúc làm những công việc như rửa bát, nấu cơm, cho con bú, nhân vật chính thường ngồi rộng chân để lộ nội y. Những động tác tưởng chừng như vô tình nhưng thực chất là có chủ đích bởi tất cả ảnh bìa (thumbnail) của video đều sử dụng hình ảnh hớ hênh này để thu hút lượt xem.
Mỗi ngày, kênh Susu Family đăng tải đều đặn 3 video với tiêu đề và phần mô tả bằng tiếng Anh với cụm từ "Beautiful Mom" xuất hiện trong hầu hết tựa đề. Bên cạnh đó, tài khoản quản lý kênh Susu Family còn liên kết với gần 10 kênh khác với nội dung tương tự. Trung bình những video này đạt mốc 1,5 triệu lượt xem trong 1 tuần.
 |
| Ngoài nội dung tiếng Anh, tiêu đề các video "single mom" còn được dịch ra nhiều thứ tiếng. |
Ngoài tiếng Anh, nội dung "single mom" của người Việt còn được đăng tải trên nhiều kênh ngôn ngữ khác như Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Pháp...
"Đây là một kênh trong hệ thống 5 kênh được đầu tư bài bản của một YouTuber người Việt. Họ đầu tư máy quay, thuê người diễn và các đội làm nội dung, tối ưu từ khóa để tạo ra những nội dung như vậy", tài khoản T. Nguyen bình luận dưới bài viết lên án nội dung "single mom" trong nhóm Facebook chuyên chia sẻ kinh nghiệm về YouTube.
Phản ứng từ cộng đồng
Nhiều tuần qua, cộng đồng mạng Việt Nam đăng tải nhiều bài viết cảnh báo về nội dung "Single mom". "Các bạn nhà có con nhỏ, cho các bé xem YouTube tránh cái kênh này ra. Không giáo dục, không giải trí, YouTuber nước mình đấy. Kiếm tiền không khó", tài khoản Phara Mong đăng tải nội dung cảnh báo trong một nhóm Facebook.
Không chỉ bị lên án bởi cộng đồng mạng trong nước, nội dung "single mom" còn chịu sự chỉ trích từ người dùng thế giới. Kênh YouTube PaymoneyWubby với gần 400.000 lượt đăng ký đã thực hiện video "Creepy mom videos need to stop" (người mẹ kinh dị cần dừng lại) để phân tích kênh Susu Family.
 |
| Cộng đồng YouTuber thế giới lên án video có nội dung khiêu dâm trá hình của Việt Nam. |
Video của PaymoneyWubby được chia sẻ trên diễn đàn Reddit, thu hút hơn 5.000 bình luận.
"Kênh này có hơn 100.000 đăng ký và có cả huy hiệu xác minh từ YouTube. Không thể tưởng tượng một kênh với nội dung nhếch nhác, khai thác trẻ em lại có số lượng đăng ký cao như vậy", tài khoản Reddit Whatapokemon bình luận.
Nhiều thành viên lại cho rằng kênh Susu Family phản ánh thực tế những gì đang xảy ra với YouTube. "Điều tương tự cũng xảy ra với rất rất nhiều kênh YouTube khác. Khi nội dung không được đầu tư, họ bắt đầu dùng tiểu xảo để có lượt xem", tài khoản TheHabbit bình luận.
Phản cảm nhưng khó kết luận vi phạm chính sách
"Những video này có nội dung là những hình ảnh hớ hênh chỉ xuất hiện vài giây một cách tình cờ. Khó để nói có vi phạm chính sách của YouTube hay không. Nếu vi phạm, YouTube chỉ có thể chặn từ khóa Single Mom hoặc kiểm duyệt nội dung thủ công bởi các công cụ tự động khó lòng nhận diện được", Nguyễn Minh, một YouTuber với gần 8 năm kinh nghiệm chia sẻ.
Nhờ lách luật được chính sách của YouTube, những video này vẫn có thể bật kiếm tiền từ việc hiện quảng cáo. Ước tính, với 1-2 triệu lượt xem, mỗi video có thể thu về 10-20 triệu đồng.
Ngoài ra, giá trị của kênh 300.000 đăng ký khi bán lại cũng có giá trên 100 triệu đồng."Bản thân là một người làm thương hiệu, tôi hoàn toàn phản đối việc sử dụng những nội dung phản cảm này để kiếm tiền. Bên cạnh đó, việc dùng trẻ em để tạo ra những nội dung như vậy cũng đáng bị lên án. Chúng tôi tuyệt đối sẽ không đặt quảng cáo với những nội dung như vậy", ông Hoàng Tuấn Vũ, Giám đốc truyền thông của một hãng di động kinh doanh tại Việt Nam cho biết.
 |
| Tiền quảng cáo YouTube mà chủ kênh thu về từ một video "single mom" có thể lên đến hàng chục triệu đồng. |
Sau khi nhận nhiều chỉ trích, kênh YouTube Susu Family hiện đã tạm thời đóng lại. Tuy nhiên, nhiều kênh khác lấy lại nội dung video từ nguồn ngày vẫn đăng bài và kiếm tiền từ YouTube.
Tháng 4/2018, quảng cáo từ hơn 300 công ty và tổ chức - gồm các ông lớn công nghệ, nhà bán lẻ, tờ báo và tổ chức chính phủ - xuất hiện trên các kênh YouTube liên quan đến phân biệt chủng tộc, chủ nghĩa quốc xã, lạm dụng tình dục trẻ em và thuyết âm mưu, theo điều tra của CNN.
Adidas, Amazon, Cisco, Facebook, Hilton, Mozilla hay Netflix cũng không biết rằng họ đang trợ giúp tài chính cho các kênh nội dung độc hại thông qua số tiền quảng cáo trả cho YouTube.
Khi đó, trả lời CNN, nhiều công ty không biết rằng quảng cáo của mình bị đặt trên các kênh đó và đang điều tra vụ việc. Một trong số này, thương hiệu thời trang Under Armour, đã dừng mua quảng cáo trên YouTube sau khi phát hiện ra quảng cáo của họ xuất hiện trên kênh YouTube cổ xúy chủ nghĩa dân tộc da trắng có tên “Wife with A Purpose”.
Năm 2017, trao đổi với Zing.vn, đại diện Thế giới Di động cho biết từng mạnh tay cắt quảng cáo trên YouTube, khiến Google phải can thiệp vào hệ thống, ngăn chặn việc xuất hiện quảng cáo của Thế giới di động ở những nội dung không phù hợp.
Khi đó, đại diện Thaco, Vietjet Air cũng nhìn nhận việc hình ảnh thương hiệu xuất hiện bên cạnh những video có nội dung xấu độc là nghiêm trọng, không mong muốn và khẳng định sẽ dừng quảng cáo ngay lập tức nếu kiểm tra thấy đúng như báo chí và người dùng phản ánh.
