Tokyo vào tình trạng khẩn cấp, dân vẫn đến chật quán bar, nhà hàng

Tokyo đã ở trong tình trạng khẩn cấp vì dịch Covid-19 hơn một tuần nay. Nhưng qua ô cửa nhỏ một nhà hàng chật hẹp ở Roppongi, khu phố đêm nổi tiếng náo nhiệt ở Tokyo, tôi có thể dễ dàng thấy những nam thanh nữ tú đang nhấm nháp rượu, trò chuyện ở khoảng cách không đảm bảo an toàn.

Một số khách quen khác đang ngồi đợi, khẩu trang kéo xuống dưới cằm, trong khi các đầu bếp đang phục vụ món bạch tuộc.

Nhiều người dân Tokyo vẫn ra ngoài ăn uống dù dịch bệnh bùng phát.

Thực tế, không ai phạm luật gì cả. Dù công bố tình trạng khẩn cấp, Nhật Bản cũng chỉ yêu cầu người dân ở nhà và các doanh nghiệp đóng cửa. Thống đốc Tokyo kêu gọi mọi người hạn chế ra ngoài vào ban đêm nhưng cho biết các nhà hàng, quán bar vẫn được mở cửa đến 20h.

Tokyo là nơi mọi người đều tuân theo quy định. Họ chờ đèn xanh mới qua đường. Ở ga tàu điện ngầm, mọi người đi thang cuốn theo từng hàng đơn.

Nhưng luật lệ ở đâu cũng có thể bị phá vỡ. Trên con đường đi làm, tôi có thể thấy những con hẻm với biển hiệu cấm hút thuốc chật cứng người đang phì phèo khói thuốc.

Cuộc sống về đêm ồn ào với bia rượu ở Tokyo là nơi dành cho những nhân viên cần mẫn ban ngày tìm một lối thoát khỏi công việc. Ngay cả dưới sự đe dọa của loại virus chết người, không dễ để nhiều người từ bỏ thói quen này.

Nhiều người Nhật Bản vẫn đi làm mùa dịch do văn hóa công sở.

Trong văn hóa Nhật Bản, những yêu cầu giãn cách xã hội đã được hình thành từ trước. Chúng tôi cúi chào nhau thay vì bắt tay, hiếm khi ôm. Trong khi người phương Tây tranh cãi xem có nên dùng khẩu trang hay không, chúng tôi đã làm việc đó hàng ngày từ lâu, trước khi có dịch Covid-19. Đặc biệt là trong mùa cúm, các đoàn tàu tràn ngập những khuôn mặt được che kín bởi khẩu trang.

Phải chăng điều đó lý giải lối suy nghĩ quá tự tin của chúng tôi lúc này, rằng xứ anh đào miễn dịch so với phần còn lại của thế giới?

Đến một nghị sĩ Nhật Bản cũng từ chối thực hiện những gì được yêu cầu. Ông đã bị sa thải sau khi thừa nhận đến một tụ điểm cho phép khách hàng gần gũi với các tiếp viên rót rượu dù chính phủ yêu cầu kiềm chế tới các tụ điểm như quán bar, nhà hàng, câu lạc bộ giải trí.

Bên cạnh đó, dù trong bối cảnh dịch bệnh, nhiều người Nhật vẫn tiếp tục đến nơi làm việc vì văn hóa công sở lỗi thời, sợ rằng sẽ bị coi là chậm chạp nếu không đến làm việc trực tiếp.

Người chơi đông đúc trong một khu giải trí ở Tokyo.

Vào ngày đầu tiên sau khi chính phủ ban bố tình trạng khẩn cấp, một dòng người xuất hiện từ ga tàu điện ngầm trong khu phố của tôi, bước nhanh vào các tòa nhà văn phòng. Buổi trưa một ngày trước đó, nhân viên văn phòng xếp hàng để mua bữa trưa tại các xe tải thực phẩm, trò chuyện trong khi nêm món ăn từ các chai gia vị chung.

Trong khi tôi và gia đình trò chuyện video với bạn tôi đang tự cách ly tại nhà ở New York và California (Mỹ) cuối tháng 3, chúng tôi vẫn đi ăn tối với bạn bè trong khu phố đông đúc ở Tokyo, tự hỏi không biết làm vậy có dại dột không.

Hai tuần sau, khi các chuyên gia lên tiếng cảnh báo kịch liệt, thủ tướng tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia. Đó là ngày 7/4.

Dân công sở trên đường đi làm tại một ga tàu điện ngầm ở Tokyo.

Kể từ đó, người dân nhận được yêu cầu ở trong nhà một cách nghiêm túc hơn. Lượng hành khách trong các chuyến tàu điện ngầm giảm khoảng 60% so với năm ngoái, các vỉa hè ít đám đông hơn. Một quán karaoke nổi tiếng đóng cửa. Trước một quán rượu kiểu Nhật Bản, chủ cửa hàng đặt biển hiệu khuyến khích mua mang về và khuyên mọi người "hãy ở nhà".

Tuy nhiên, dù số ca mắc Covid-19 ít hơn nhiều quốc gia, Nhật Bản vẫn ghi nhận hơn 10.000 ca nhiễm. Một số bệnh viện đã thông báo quá tải.

Trong khi chính phủ Nhật Bản kêu gọi người dân giảm 80% sự tiếp xúc cá nhân để hạn chế lây lan dịch, dường như nhiều người lại muốn trở thành 20% còn lại.

Trong phòng khách gia đình, tôi thường nghe thấy loa thông báo kêu gọi mọi người hạn chế ra đường. Tôi tự hỏi: "Liệu có bao nhiêu người đang nghe?".