Chỉ còn 3 năm nữa là tới 2018, theo lộ trình cắt giảm thuế quan thuộc khuôn khổ Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA), thuế suất dành cho ôtô nhập khẩu nguyên chiếc trong khu vực sẽ giảm xuống chỉ còn 0%.
Về mặt lý thuyết, người tiêu dùng sẽ có cơ hội mua xe với giá rẻ hơn so với hiện tại, nhưng xét trên thực tế mọi chuyện sẽ diễn ra đúng với chiều hướng lý tưởng như vậy ?
Người Việt rất khó có cơ hội được mua ôtô giá rẻ trong những năm tới. |
Ngoài thuế nhập khẩu, ôtô nhập còn phải chịu tới 3 loại thuế và phí khác gồm tiêu thụ đặc biệt, giá trị gia tăng và trước bạ. Khác với thuế nhập khẩu, cả 3 loại sau đều không phải chịu rằng buộc với bất cứ hiệp định thương mại nào. Như vậy, chỉ cần điều chỉnh 1 hoặc cả 3 loại thì việc giảm thuế nhập khẩu dù có cũng như không.
Điều này không phải không thể xảy ra, bởi khi được hỏi về việc giảm thuế nhập khẩu ôtô về 0% vào năm 2018 có ảnh hưởng tới nguồn thu ngân sách hay không, phía Tổng cục Hải quan từng đưa ra khả năng điều chỉnh tăng các loại thuế còn lại để cân bằng khoản thiếu hụt.
Ngoài ra, hàng loạt các lý do để các loại thuế trên chỉ tăng không giảm như: Bảo hộ nền công nghiệp ôtô trong nước, đảm bảo công bằng giữa xe nhập và lắp ráp trong nước, phù hợp với chủ trương hạn chế sử dụng xe cá nhân do hạ tầng chưa đáp ứng đủ ...
Trên thực tế, xe nhập khẩu sẽ được chia làm 2 dạng, hạng sang và phổ thông.
Các dòng xe sang của Audi, Porsche, Lexus đều được sản xuất tại các quốc gia ngoài khu vực ASEAN như Đức, Ý ... Chính vì vậy, thuế nhập khẩu sẽ không được điều chỉnh theo hiệp định ATIGA.
Với các xe phổ thông, chỉ tính riêng lượng xe nhập từ các nước trong khối ASEAN như Thái Lan, Indonesia ... mặc dù hứa hẹn giá sẽ có giảm nhưng mức giảm lại được đánh giá là không nhiều.
Điều này được đúc kết ngay từ thực tế, bởi biểu thuế nhập khẩu ưu đãi ATIGA đã được áp dụng ngay từ những năm trước chứ không phải đợi tới 2018.
Cụ thể, trong giai đoạn 2012-2014, mức thuế nhập khẩu ôtô nguyên chiếc từ các nước ASEAN đã giảm từ 70 xuống 50%. Từ đó đến nay, giá xe nhập cũng chỉ được điều chỉnh khá nhỏ giọt với mức giảm không đáng kể. Một trong những nguyên nhân chính bắt nguồn từ các loại thuế đi kèm khác vẫn giữ và không được giảm theo thuế nhập khẩu.
Ngoài ra cũng phải kể đến các dòng xe được lắp ráp trong nước hiện đang hầu hết đều thuộc về các liên doanh như Toyota Việt Nam, Ford Việt Nam ... Những hãng xe này đang dần có xu hướng ngừng lắp ráp tại Việt Nam, thay vào đó là chuyển sang các quốc gia như Thái Lan hay Indonesia. Năm 2018, khi thuế nhập khẩu còn 0%, việc đưa xe từ các quốc gia trên về bán tại Việt Nam sẽ mang lại lợi nhuận cao hơn nhiều so với kinh doanh xe được lắp ráp trong nước.
Xu hướng này cũng đã được chính Tổng giám đốc Toyota Việt Nam, ông Yoshihisa Maruta thừa nhận khi cho biết hãng đang có ý định ngưng sản xuất ôtô tại Việt Nam, chỉ nhập khẩu hoàn toàn để hưởng lợi từ lộ trình giảm thuế từ ASEAN.
Không những vậy, tới thời điểm trên, dù có tiếp tục lắp ráp xe tại Việt Nam hay không thì những liên doanh này vẫn vừa đóng vai trò là hãng nhập khẩu lẫn sản xuất. Chính vì vậy, rất khó để họ giảm giá xe chế tạo trong nước. Điều đó sẽ ảnh hưởng rất lớn tới doanh số của các loại xe cùng phân khúc được nhập khẩu.
