Tiết canh trộn lẫn với phân vịt, bùn đất

Bất chấp dịch cúm, tiết canh vịt vẫn đắt hàng

Dù dịch cúm gia cầm đang bùng phát, nhiều người đã tử vong do nhiễm cúm A/H5N1, nhưng về “thủ phủ vịt cỏ” Vân Đình những ngày gần đây, để kiếm được quán vịt nướng, tiết canh ngồi nhậu, nhiều lúc thực khách phải đợi cả giờ.

Vớ ngay con vịt cỏ trong đàn vịt hơn 40 con đã khóa cánh, trói chân, lông ướt sũng nằm la liệt giữa sân gạch xung quanh là phân vịt, bùn đất lấm lem bốc mùi hôi, bà Lý - người làm nghề giết mổ vịt thuê cho bà chủ có tên H. ở thị trấn Vân Đình - tay cầm chắc con vịt để cùng một bà có tên Dung cắt tiết vịt. 

Nhìn những món tiết canh rất ngon và bắt mắt, nhưng ít ai biết được tác hại của nó và quá trình chế biến như thế nào.

Nhấc con dao nhọn nằm giữa sân, bà Dung tay trái giữ đầu vịt, tay phải dùng dao đâm vào cổ vịt và bắt đầu cho tiết chảy vào thau. Tiết ào ào phun ra và nước trên lông vịt cũng nhỏ liên hồi vào thau tiết. 

Lấy xong tiết, bà Dung vứt con vịt vào một chậu lớn ngay bên cạnh rồi dùng bàn tay còn dính phân, nước bẩn trên lông vịt bốc nhúm muối bỏ vào thau và dùng dao chọc tiết khuấy đều để tiết không bị đông, đợi đánh tiết canh. Khuấy xong tiết, bà Dung vứt con dao nhọn xuống nền gạch xung quanh đầy lông và phân vịt, rồi bắt tiếp con vịt khác. Tiết đầy thau, bà Dung đổ hết vào một cái xô cáu bẩn nằm ngay giữa sân.

Bà Dung tiết lộ: “Trước khi cắt tiết, pha ít nước với phân đạm vào thau để tránh cho tiết bị đông. Muốn ngon hơn nữa thì cho thêm ít bột oresol vào để khi ăn khách không bị tiêu chảy. Nhiều chủ quán còn mang cả hàn the đến dặn chúng tôi hãm vào tiết để khi đánh xong, tiết canh đông cứng và tươi rói cả ngày. Ăn vào không bị tiêu chảy, tiết lại tươi, ai chả tin là tiết canh sạch, tiết canh đánh theo kinh nghiệm gia truyền”.

Vịt sống, vịt đã vặt lông nằm lăn lóc, lẫn lộn giữa sân.

Theo ghi nhận của chúng tôi, điểm giết mổ vịt của bà H. là một trong những nơi giết mổ lớn nhất ở thị trấn Vân Đình. Bà H. cho biết, bình quân mỗi ngày điểm giết mổ của bà tiêu thụ ít nhất 200 con vịt và cả chục lít tiết canh. Làm việc cho bà H. là 5 người phụ nữ đều đã có tuổi. Ngay từ 4h sáng, nhà bà H. bắt đầu sáng điện, những người làm có mặt và ai nấy thoăn thoắt bắt đầu công việc của mình. Cắt tiết, vặt sạch lông xong, những người phụ nữ này tiếp tục dùng dao mổ bụng rồi làm lòng. 

Trong khoảng sân chỉ rộng chừng 12m2, vịt sống la liệt nằm cạnh vịt đã vặt lông, lẫn với phân và bùn đất lấm lem, lông lá chất đống, ruồi nhặng bu đầy. Mổ được con vịt nào, bà Dung cùng bà Lý vứt hết lòng mề ra nằm lăn lóc giữa sân để 3 người phụ nữ khác vuốt phân từ lòng mề ra ngoài. Giội nước qua một lượt, những người phụ nữ này bỏ hết lòng mề vào thau mà không cần xát muối. 

“Có chừng ấy thôi chứ đánh được cả trăm bát tiết đấy. Đánh lên nhìn ngon lành lắm, chúng tôi mổ vịt cả ngày, nhưng nhiều hôm vẫn không đủ tiết để phục vụ cho nhu cầu của khách” - bà Lý cho biết.

Đánh tiết canh cạnh nhà vệ sinh

Trong vai một người đi mua vịt và tiết về mở quán nhậu, tôi tiếp tục đến lò giết mổ gia cầm của ông Q. - nằm trong một ngõ nhỏ đối diện chợ Chùa Chè. Quá trình giết mổ tại đây cũng tương tự như tại nhà bà H., khi đã mổ hết vịt, những người làm tiến hành múc tiết từ xô vào các chai nhỏ để người nhà ông Q. mang ra chợ bán và cho các chủ quán đến lấy tiết về phục vụ khách.

Theo chân Tuấn - một người đi lấy vịt và tiết vịt ở nhà ông Q., tôi đến quán cháo vịt, vịt nướng, tiết canh của bà chủ tên Linh ở thị trấn Vân Đình. Phía trước cửa quán, hai người đàn ông đứng tuổi đang nướng vịt, khói tỏa ra nghi ngút, thơm lừng. Bên trong quán, khách ngồi kín chỗ, vừa ăn uống vừa nói chuyện rôm rả.

Mang hai túi nilông đựng vịt sống, lòng mề và tiết vào khu vực nhà tắm gần ngay nhà vệ sinh, Tuấn vứt hết xuống nền nhà, kế bên là hai người phụ nữ khác đang rửa chén bát, bọt nước rửa bát, mỡ, tiết canh thừa lênh láng khắp nền nhà tắm. 

“Đổ lòng mề vào luộc luôn đi, luộc nhanh để đánh tiết canh không khách người ta về mất” - nghe Tuấn sai bảo, một người phụ nữ đang rửa bát đứng phắt dậy, mở túi lòng mề đổ vào nồi luộc mà không cần rửa lại. “Người ta làm sạch rồi mình mới lấy về, nước sôi ùng ục thế này vi khuẩn nào mà sống cho nổi” - người phụ nữ này cho biết.

Lửa vừa ngắt, Tuấn vớt lòng mề ra thái nhỏ bỏ vào bát và ngồi ngay giữa nhà tắm đánh tiết canh. Chỉ khoảng 15 phút sau, cả chục bát tiết canh được mang ra phục vụ khách. Số còn lại, Tuấn bỏ lên mâm xếp gọn vào một góc bên nhà tắm, mặc cho ruồi nhặng bu đầy.

Gần ngay bên cạnh quán bà Linh là quán của ông D., cũng nườm nượp khách ăn tiết canh, vịt nướng. Có tiếng bởi tấm biển tiết canh gia truyền, nhưng vào tận nơi mới biết quá trình chế biến tiết canh tại đây “hãi hùng” như thế nào! Cả can tiết gần 5 lít vừa chở về từ điểm giết mổ, ông D. cho người đổ hết vào một cái thùng nhựa đã cũ kỹ, cáu bẩn và còn dính đầy máu ở ngay khu nhà bếp.