Đúng 11h40 sáng 15/3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng Thủ tướng Australia đã cùng đặt bút ký vào văn kiện mang tính lịch sử giữa hai nước.
“Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, hôm nay là một ngày lịch sử khi những đối tác chiến lược VN, Australia đồng ý với nhau cùng hợp tác để hiện thực hóa tầm nhìn chung cho một khu vực an ninh, thịnh vượng”, Thủ tướng Malcolm Turnbull tuyên bố sau lễ ký kết và nói về tương lai tươi sáng cùng nhau.
Cảm ơn vì thành công của TPP-11
Ông cho biết hai bên đã trao đổi sâu từ quan hệ quốc phòng tới hỗ trợ phát triển, thương mại, đầu tư và các mảng hợp tác khác để đẩy mạnh quan hệ. Hai bên cũng bàn thảo về tình hình ở bán đảo Triều Tiên.
“Chúng tôi cũng nói về cam kết đối với hiệp định TPP-11. Tôi muốn cảm ơn và đánh giá cao ngài Thủ tướng trong tổ chức và vì sự lãnh đạo của ngài cùng đội ngũ phía VN (trong đàm phán). Chúng tôi mong chờ việc hợp tác với phía VN trong việc triển khai hiệp định,” Thủ tướng Turnbull nói. Ông nêu bật sự đóng góp của 300 ngàn Việt kiều ở Australia, điều "mang lại sự ấm áp cho mối quan hệ của chúng ta”.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng Thủ tướng Malcolm Turnbull sau lễ ký tuyên bố thành lập đối tác chiến lược. Ảnh: Thanh Tuấn. |
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng thừa nhận ông đã có cuộc hội đàm "hết sức thành công" với Thủ tướng Turnbull trên tinh thần hữu nghị, tin cậy và thẳng thắn.
“Đặc biệt, chúng tôi đã bàn biện pháp để nâng cao quan hệ đối tác chiến lược một cách cụ thể với những trụ cột chính dựa trên khuôn khổ mới", ông nhấn mạnh.
Về TPP-11, Thủ tướng thừa nhận đây là cơ hội thuận lợi để xây dựng hợp tác kinh tế giữa hai bên. Với khu vực, ông cho biết hai bên nhất trí về tầm quan trọng của việc đảm bảo hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông cũng như giải quyết các tranh chấp trên biển dựa trên luật pháp quốc tế trong đó có công ước của Liên Hợp Quốc về luật biển 1982, thực hiện đầy đủ tuyên bố của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm tiến tới Bộ quy tắc ứng xử giữa các bên ở Biển Đông thực chất và ràng buộc pháp lý.
Ở cấp bậc quan trọng nhất của quan hệ đối ngoại, đây là đối tác chiến lược thứ 12 mà Việt Nam từng thiết lập.
Ngoài việc ký kết Tuyên bố chung về thiết lập Quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam - Australia, hai thủ tướng cũng chứng kiến lễ ký nhiều thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực khác.
Tổng cộng hơn 30 văn bản hợp tác được ký kết nhân dịp này, trong đó có Thoả thuận Hợp tác Giáo dục giữa Chính phủ hai nước giai đoạn 2018-2023; Bản ghi nhớ về hợp tác giáo dục nghề nghiệp; Bản ghi nhớ về đẩy mạnh hợp tác trong khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Bản ghi nhớ về đẩy mạnh hợp tác trong nông nghiệp, lâm nghiệp và nghề cá...
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull ký tuyên bố thiết lập quan hệ đối tác chiến lược. Ảnh: Thanh Tuấn. |
Đà tăng trưởng mạnh song phương
Với 10 tỷ USD kim ngạch thương mại song phương, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Australia trong ASEAN (sau Indonesia với 16,4 tỷ USD). Tuy vậy, Việt Nam đang là đối tác với tốc độ tăng kim ngạch mạnh nhất với tỷ lệ 12%/năm trong 5 năm qua.
Tốc độ xuất khẩu của Australia vào Việt Nam tăng tới 16%/năm trong thập kỷ qua và đã tăng từ 32,3 triệu USD của 1990 tới 6 tỷ USD trong năm 2017.
Theo giáo sư Carl Thayer của Học viện Quốc phòng Australia, sau khi hiệp định Đối tác Chiến lược được ký kết, hai bên cần nhanh chóng đưa ra kế hoạch hành động cho những năm tới. Ba lĩnh vực nên là ưu tiên theo ông là: Thứ nhất, hai bên nên nhanh chóng đưa ra cơ chế tham vấn cấp bộ trưởng về hợp tác kinh tế để sắp xếp quan hệ thương mại, đầu tư giúp thúc đẩy hội nhập lớn hơn kinh tế hai nước trong khu vực.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Turnbull chụp hình cùng Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và Ngoại trưởng Australia Julie Bishop. Ảnh: Thanh Tuấn. |
Thứ hai, Australia và Việt Nam nên tăng cường hợp tác về quốc phòng và an ninh để cùng giải quyết các thách thức an ninh khu vực đang nổi lên, cùng hợp tác trong một loạt vấn đề an ninh như tội phạm xuyên quốc gia: buôn bán người, buôn ma túy.
Thứ ba, Australia và Việt Nam cần sáng tạo hơn trong mọi khía cạnh quan hệ song phương.
Trong sáng nay, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu và các thành viên cũng có cuộc gặp với Chủ tịch Thượng viện Scott Ryan và Chủ tịch Hạ viện Tony Smith.
