Cô Phạm Thị Minh Tuyết, giáo viên trường Tiểu học Hợp Giang (Cao Bằng), cho biết thời điểm lớp 1 tạm nghỉ do dịch Covid-19, các em vừa học xong chương trình học kỳ 1 và bắt đầu bước sang học kỳ mới (từ tuần thứ 18 đến 20).
Với môn tiếng Việt, học sinh vừa hoàn thành các bài học về âm và vần đơn giản. Chương trình tiếng Việt lớp một ở học kỳ 2 rất quan trọng. Đây là giai đoạn các em được tiếp tục học hết các vần (nhất là các vần khó), viết đoạn chính tả ngắn, đọc và hiểu một văn bản, hình thành kỹ năng viết chữ nhỏ bằng bút mực, viết hoa.
 |
| Học sinh trở lại trường học sau dịch Covid-19. |
“Giáo viên lớp 1 vẫn coi đây là thời điểm vàng để hoàn thành kỹ năng đọc thông, viết thạo cho học sinh. Tuy nhiên, do thời gian nghỉ học quá dài, học sinh quên nề nếp được cô giáo dạy mà mải chơi bỏ rơi kiến thức, kỹ năng là điều không tránh khỏi”, cô Tuyến nói.
Dù trong thời gian tạm nghỉ, các trường vẫn tích cực dạy học trực tuyến nhưng với độ tuổi lớp 1 chỉ như “cưỡi ngựa, xem hoa”. Các em ghi nhớ lại kiến thức không nhiều.
Phần khác là do vốn từ của học sinh còn ít, ý thức tự học chưa cao, khả năng sử dụng các thiết bị điện tử phục vụ cho học tập chưa thành thạo. Nhiều phụ huynh chưa biết cách hướng dẫn con em mình học tập, nhất là môn tiếng Việt. Do đó kết quả học chưa thật sư được như mong đợi.
Cô giáo Phạm Thị Hiền, giáo viên chủ nhiệm lớp 1C, trường Tiểu học Khương Thượng, Hà Nội chia sẻ, trước khi nghỉ dịch Covid-19, học sinh đã hoàn thành chương trình của học kỳ I và được 2 tuần của đầu của học kỳ II (kết thúc tuần 20). Lúc này các em bắt đầu chuyển từ kiến thức viết chữ to sang chữ nhỏ, từ chữ thường sang chữ hoa, nét vẽ cầu kỳ hơn, cẩn thận hơn.
Trong thời gian nghỉ dịch Covid-19, trường tổ chức dạy học trực tuyến, hướng dẫn học sinh tập viết. Đây là phần học rất khó, đòi hỏi các cô giáo chỉ bảo tỉ mỉ, cầm tay nắn nót nét chữ cho các em mỗi ngày. Nhưng khi dạy học trực tuyến thì những việc đó các cô giáo không làm được. Phần kỹ năng này phải nhờ tới cha mẹ học sinh làm thay.
Hàng ngày các cô gửi bài, video hướng dẫn tập viết chữ đẹp, tuy nhiên chất lượng tự học ở nhà của các con không đồng đều do bố mẹ không có đủ nghiệp vụ sư phạm rèn các em tập viết.
“Vì vậy khi các em tới trường, chữ viết rất nguệch ngoạc, mất nét, sai nét… 90% học sinh đều phải bắt đầu học lại các kỹ năng tập viết từ đầu”, Phạm Thị Hiền cho hay.
Cô Hiền thông tin, chương trình học lớp 1, Bộ GD&ĐT giảm tải nhiều kiến thức, chủ yếu tập trung vào kĩ năng đọc, đánh vần, tập biết và làm các phép tính cộng trừ đơn giản trong phạm vi 100.
Điều đó giúp học sinh dễ dàng bắt nhịp học và đảm bảo được tiến độ nội dung bài giảng, yêu cầu của năm học là không khó, không áp lực. Do nghỉ học ở nhà lâu quá, nên khi quay trở lại trường các em sẽ mất ít nhất 2 tuần đầu tiên để xây dựng và đưa các hoạt động học tập vào nề nếp.
Tương tự, cô Lương Thị Hoài, giáo viên một trường tiểu học (Thanh Sơn, Phú Thọ) chia sẻ, học sinh nghỉ quá dài, các em không ôn tập thường xuyên, phụ huynh cũng không chủ động dạy con học. Khi trở lại trường, phần lớn học sinh bỡ ngỡ, em thì cầm sai bút, em thì đánh vấn ấp úng, nhất là nhiều em cộng trừ sai số… như chưa từng được học bài “chữ thầy trả hết cho thầy”.
Trong 2 tuần học đầu tiên, trên 80% học sinh chữ viết còn cứng do lâu ngày không cầm bút luyện tập. Có nhiều em rất khó sửa vì ở nhà bố mẹ không rèn thường xuyên.
Tình trạng này diễn ra phổ biến hơn nữa với ở các lớp học vùng cao. Theo thầy Nguyễn Văn Hoà, hiệu trưởng một trường tiểu học (Quản Bạ, Hà Giang), cả trường có 99% là học sinh người dân tộc H’Mông. Dù chưa làm bài kiểm tra, nhưng theo báo cáo đánh giá của các giáo viên khối lớp 1 thì hầu hết học sinh đều quên cách đánh vần, thậm chí nhiều em quên bảng chữ cái, chỉ ấp úng đếm được từ 1 đến 10.
Lý giải về việc này, thầy Hoà cho biết, như các năm học trước, dù nghỉ hè 3 tháng các em vẫn nhớ bài bởi trước khi nghỉ hè các em chốt được kiến thức, nắm vững kiến thức cơ bản đủ để lên lớp. Nhưng thời điểm các em nghỉ 3 tháng lại rơi đúng vào giữa năm học, thời điểm tốt để rèn thói quen và ghi nhớ lâu dài lại bị gián đoạn.
Về cơ bản, học sinh lớp 1 được phân ra 3 nhóm. Nhóm 1, là học sinh được phụ huynh quan tâm hướng dẫn đúng cách, thường xuyên được ôn tập, rèn đọc, viết… thậm chí được dạy thêm, dạy trước. Nhóm này đến nay đã rất thành thạo đọc, viết.
Nhóm 2, là những học sinh có được quan tâm hướng dẫn nhưng không đầy đủ, đúng phương pháp có thể sẽ quên mặt một số chữ cái, đánh vần sai, viết chậm, viết sai quy trình, phương vị…
Nhóm 3, là những học sinh không được tiếp xúc với việc đọc, viết các con chữ từ lúc nghỉ học đến nay, thậm chí có em đã quên rất nhiều âm, chữ đã học.
