Ngày 17/4, Diệp Kế Hoan, ông "trùm" tội phạm ở Hong Kong trong những thập niên 1980-1990, đã qua đời tại bệnh viện Queen Mary (Hong Kong). Ông Diệp được đưa đến bệnh viện từ nhà tù Stanley, nơi ông đang thụ án tù 37 năm. Nguyên nhân cái chết không được công bố, dù vậy, Diệp đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư trước đó.
Biệt danh "Đạo tặc chi vương", cuộc đời Diệp Kế Hoan là một huyền thoại được khai thác trên cả phim ảnh. Ông, cùng khẩu AK-47 của mình, là một trong những tên tội phạm đã khiến cảnh sát Hong Kong thời đấy phải tăng cường lực lượng và vũ khí để đối phó.
 |
| Những khẩu AK-47 một thời làm ám ảnh các tiệm kim hoàn ở Hong Kong. Ảnh: South China Morning Post. |
Những phi vụ chấn động
Diệp Kế Hoan sinh ra ở Quảng Đông (Trung Quốc), đến Hong Kong năm 1978, khi mới 17 tuổi. Những năm 20 tuổi, Diệp cùng khẩu súng của mình bắt đầu những vụ cướp chấn động.
Tháng 10/1984, ông cầm đầu một nhóm 5 tên cướp từ đại lục tiến hành một chuỗi các vụ đột kích vào nhiều tiệm kim hoàn ở Hong Kong. Ông bị bắt, kết án tù.
Nhưng chỉ được vài năm, trong một lần được chuyển bệnh viện Queen Mary để điều trị, Diệp đã trốn thoát và chạy về đại lục.
Năm 1991, Diệp trở lại Hong Kong, tiến hành chuỗi vụ cướp táo tợn nhất của ông. Chỉ trên một con đường Kwun Tong, ông đột kích vào 5 tiệm trang sức và cướp đi số nữ trang với tổng trị giá 10 triệu đô la Hong Kong (1,2 triệu USD).
Cùng với khẩu AK-47 và một số súng ngắn, Diệp và đồng bọn đã đấu súng 54 phát với cảnh sát.
Bài báo của South China Morning Post về một vụ cướp tiệm nữ trang vào tháng 1/1993 cho thấy tất cả những "đặc trưng" trong cách thức hành động của Diệp cũng như sự hỗn loạn mà ông gây ra cho Hong Kong thời bấy giờ: "Bọn tội phạm bắn hơn 30 phát, phần lớn từ Ak-47, trong khi cảnh sát đáp trả lại 17 phát. Những cuộc đụng độ gây nên hỗn loạn từ Mong Kok đến Hung Hom, người đi đường nháo nhào tìm chỗ nấp trong khi những người lái motor bỏ lại phương tiện của họ giữa làn đạn".
Phi vụ cuối cùng của Diệp là vào tháng 5/1996. Diệp lén đưa một chiếc tàu chứa đầy vũ khí và chất nổ vào Hong Kong giữa lúc có tin đồn ông đang âm mưa bắt cóc con trai tỷ phú Lý Gia Thành. Diệp bị bắt sau một cuộc đấu súng với cảnh sát tại Kennedy Town.
 |
| Diệp Kế Hoan khi bị bắt vào năm 1996. Ảnh: South China Morning Post. |
Sau đó, ông bị kết án 41 năm tù giam vì tội trốn trại, sở hữu vũ khí đạn dược trái phép. Hình phạt sau đó được giảm xuống còn 36 năm và 3 tháng.
'Đóng góp' cho ngành cảnh sát
Một cảnh sát kỳ cựu kể lại với South China Morning Post rằng làn sóng những tên tội phạm từ Quảng Đông tràn qua Hong Kong, tiến hành các vụ cướp tiệm kim hoàn gây chấn động đã khiến cảnh sát Hong Kong phải mở rộng cơ cấu và tăng cường vũ khí.
"Khí giới và các loại súng cầm tay trang bị cho cảnh sát vào thập niên 1980 không thể sánh được với các loại vũ khí hạng nặng mà bọn tội phạm từ đại lục mang vào", viên cảnh sát giấu tên cho biết.
"Thậm chí không có đủ áo chống đạn cho các nhân viên của Đơn vị Khẩn cấp. Vì thế chúng tôi phải nâng cấp vũ khí, thay đổi chiến thuật và mở rộng bộ phận chuyên trách Tội phạm Nghiêm trọng và Có tổ chức".
Sắc lệnh về Tội phạm Nghiêm trọng và Có tổ chức có hiệu lực vào năm 1995, tăng cường quyền lực cho lực lượng an ninh trong việc điều tra các vụ phạm tội nghiêm trọng và có liên quan đến Hội Tam hoàng, băng nhóm tội phạm có tổ chức khét tiếng lúc bấy giờ tại Hong Kong.
Sắc lệnh cho phép cảnh sát được đề xuất với tòa án nhằm ra hình phạt nặng hơn cho tội phạm và sung công những tài sản thu được từ các hành động phạm tội, trong đó có tội rửa tiền.
 |
| Diệp Kế Hoan trong một lần phải đi cấp cứu vào năm 2009. Ảnh: South China Morning Post. |
Trong những năm tháng thi hành án trong tù, Diệp lại được mô tả là một người vận động tích cực cho các quyền lợi của tù nhân và là "một người lạc quan và đáng mến", South China Morning Post dẫn lời kể của một nhà lập pháp.
Năm 2001, Diệp từng nói về quá khứ của mình: "Tôi hối lỗi về những việc mình đã làm trong quá khứ. Gia đình tôi phải hứng chịu những rắc rối khổng lồ, gánh nặng và cả sự lo âu. Xã hội chịu tổn thương (vì tôi)".
Đến năm 2004, ông trở thành một tín đồ Cơ đốc giáo.
Diệp Kế Hoan qua đời tại bệnh viện Queen Mary, cũng chính là nơi năm xưa ông một lần trốn thoát. Trùng hợp là bộ phim Trivisa, lấy cảm hứng từ cuộc đời của Diệp và 2 ông trùm xã hội đen khác, vừa được giải Phim xuất sắc nhất trong Liên hoan phim Hong Kong lần thứ 36 hồi đầu tháng 4.
