Sự nổi tiếng có ý nghĩa gì đối với một người? Phải chăng là được cánh săn ảnh bám theo mọi lúc, mọi nơi? Hay là có hàng trăm nghìn lượt follower trên mạng - ngay cả khi chỉ một nửa trong số đó là thật?
Đó là những câu hỏi trọng tâm của Fake Famous (tạm dịch: Sự nổi tiếng giả tạo) - bộ phim tài liệu mới công chiếu trên HBO Max.
Thử nghiệm xã hội kéo dài 1 năm, theo chân Nick Bilton (44 tuổi) - nhà báo công nghệ kỳ cựu, làm việc cho tạp chí Vanity Fair và trước đây là The New York Times - khi anh cố gắng biến 3 bạn trẻ ở độ tuổi 20 thành người có ảnh hưởng trên Instagram (influencer).
“Nhìn vào Instagram bạn sẽ thấy có hơn 140 triệu người có hơn 100.000 follower. Điều đó thật khó tin”, Bilton nói với The New York Post.
 |
| Fake Famous là cuộc thử nghiệm xã hội về cách biến 3 bạn trẻ thành influencer trên Instagram. |
Qua khảo sát, Bilton nhận thấy trẻ em ở Mỹ muốn trở thành influencer hơn bất kỳ nghề nghiệp nào khác.
Đối với anh, dự án Fake Famous nhằm phơi bày sự lừa dối đằng sau vẻ sang chảnh của các ngôi sao mạng xã hội, qua đó cho thấy mặt tối của ngành.
Trò chơi con số
Đầu năm 2019, Bilton tổ chức casting ở Los Angeles - thành phố được coi là thánh địa của influencer ở Mỹ. Anh chỉ hỏi một câu đơn giản: “Bạn có muốn nổi tiếng không?”. Khoảng 5.000 người đã nộp đơn tham gia.
Tiêu chí lựa chọn của Bilton là 3 người từ 3 tầng lớp xã hội khác nhau và theo dõi quá trình trở thành người có ảnh hưởng trên mạng của họ.
Anh nhận định sự ảnh hưởng trên mạng xã hội chỉ là trò chơi về con số.
Cuối cùng, 3 ứng viên được chọn gồm Dominique Druckman (diễn viên, 1.137 người theo dõi), Chris Bailey (nhà thiết kế, 1.157 người theo dõi) và Wylie Heiner (trợ lý điều hành, 2.528 người theo dõi).
 |
| Bilton muốn phơi bày mặt tối của việc nổi tiếng trên mạng. |
Đầu tiên, Bilton đưa các “ngôi sao sắp ra mắt” đến tiệm để cắt mái tóc hợp thời trang. Sau đó, họ bắt đầu chụp hình.
Bilton và nhiếp ảnh gia giúp Druckman và Heiner tạo ra các bức ảnh sang chảnh giả tạo. Họ nhấm nháp nước táo đựng trong vỏ champagne và diện đồ tắm chụp hình mà không cần đến hồ bơi.
Druckman nằm thư giãn trong chiếc hồ bơi trẻ em cũ, được rải đầy cánh hoa hồng nhựa. Khi xuất hiện trên Instagram, cô trông như đang hưởng thụ liệu pháp spa đắt tiền. Trong khi đó, Bailey tới “phòng tập gym hạng sang” ở Beverly Hills, thực chất là nhà kho tại trung tâm thành phố.
Khi đăng ảnh, họ đều gắn địa điểm là các khách sạn sang trọng.
Nhóm của Bilton dành rất nhiều thời gian và tiền bạc để duy trì sự hào nhoáng này. Anh chi 650 USD để Druckman và một người bạn dành cả ngày chụp ảnh trong căn biệt thự thuê. Bailey tiêu tốn 50 USD/giờ để ghi hình trong studio có thiết kế giống máy bay tư nhân.
Theo Bilton, việc dành cả ngày để tạo dáng chụp ảnh ở những địa điểm đẹp đẽ không dễ dàng như mọi người tưởng.
“Có rất nhiều việc phải làm. Thật điên rồ. Chúng tôi thực hiện buổi chụp hình, mua tất cả đạo cụ, chỉnh sửa ảnh. Thế nhưng cứ 4,5 ngày, chúng tôi đã hết sạch ảnh để đăng. Vì vậy, cả nhóm phải làm đi làm lại nhiều lần”.
 |
| Chris Bailey chi phí 50 USD/giờ để quay hình trong studio được thiết giống máy bay tư nhân. |
Tiếp theo, và quan trọng nhất, là việc mua bot, ở đây có thể hiểu là tương tác ảo. Bất kỳ ai cũng có thể lên mạng để mua follower, lượt thích và comment trên Instagram. Bot chiếm phần lớn số lượng người theo dõi của người nổi tiếng, bao gồm Ellen DeGeneres, Katy Perry, Kardashians và các influencer.
“Thực sự rất sốc khi thấy mức độ phổ biến và số tiền đổ vào việc mua bot. Các công ty công nghệ thực sự khoanh tay đứng nhìn bởi vì điều này giúp thổi phồng những chỉ số của họ”, Bilton nói.
Anh đã chi 15.000 USD cho hơn 300 dịch vụ bot khác nhau trong suốt dự án. “Tôi nghĩ mọi người có thể chi 2.000 USD để mua bot và được coi là influencer”.
Mệt mỏi vì phải sống giả tạo
Đối với Druckman, dự án Fake Famous mang lại hiệu quả nhanh chóng. Các công ty bắt đầu liên hệ với nữ diễn viên để hợp tác và mời tham gia nhiều chuyến đi được thanh toán toàn bộ chi phí. Hiện cô có hơn 340.000 follower, phần lớn là người thật.
Cô gái 26 tuổi luôn biết rằng số lượng người theo dõi trên mạng xã hội rất quan trọng đối với các đạo diễn trong việc tuyển chọn diễn viên. Tuy nhiên, cô không nhận ra mức độ của nó cho đến khi tham gia thử nghiệm trong nhiều tháng. Khi vượt mốc 100.000 follower, Druckman được mời tham gia nhiều buổi casting và có nhiều vai diễn hơn.
“Tôi không nghĩ mình từng muốn chấp nhận điều này. Có nhiều người theo dõi khiến ai đó cảm thấy tin tưởng bạn có thể hoàn thành tốt công việc, mặc dù chẳng liên quan gì”, cô nói với The Post.
Tuy nhiên, Druckman rất vui vì đã tham gia cuộc thử nghiệm. “Tôi coi toàn bộ điều này như một vai diễn”, cô nói.
Trong khi đó, dự án không suôn sẻ đối với Heiner và Bailey.
 |
| Bilton cho biết thực hiện các buổi chụp hình cả ngày là điều điên rồ. |
Mặc dù follower của Heiner chủ yếu là bot, việc bị nhiều cặp mắt đổ dồn vào mình khiến anh cảm thấy lo lắng. “Tôi vẫn cảm thấy như họ đang theo dõi mình. Điều đó khiến tôi rất khó chịu”, Heiner nói với The Post.
Có lần, một người bạn thời trung học gọi điện cho Heiner và chỉ trích anh giả tạo. “Tôi cảm thấy rất xấu hổ như thể mình là kẻ ngốc”.
Heiner thừa nhận: “Trở thành influencer khó hơn tôi tưởng rất nhiều”.
Anh chàng 25 tuổi từ bỏ cuộc thử nghiệm và giờ sử dụng Instagram chỉ để giải trí. Anh hiện học để trở thành nhà trị liệu. “Có thể tồn tại mối quan hệ tốt đẹp giữa liệu pháp trị liệu và mạng xã hội”.
Bailey (29 tuổi) vẫn đang cố gắng đạt được lượng follower lớn thông qua lộ trình chăm chỉ và bớt giả tạo hơn.
“Sự chính trực chiếm phần lớn trong tính cách của tôi. Tôi thực sự không thể giả mạo. Tôi không thể cứ thế đăng ảnh và review các sản phẩm mà tôi thậm chí không dùng hoặc không thích”, Bailey nói với The Post.
Bailey hiếm khi đăng ảnh từ các buổi chụp hình được dàn dựng công phu của Bilton. Anh cũng xóa mọi bình luận quá khích do bot để lại.
Bailey hiện có hơn 18.000 follower. Anh đang phát hành nhạc và dòng quần áo của riêng mình. “Tôi tin rằng nếu bạn luôn sống đúng với bản thân và những gì mình tin tưởng, điều đó sẽ giúp bạn tiến xa hơn”, anh nói.
