Vì sao dịch sốt xuất huyết diễn biến bất thường?

Sáng 26/7, ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, cho hay năm nay, dịch sốt xuất huyết đến sớm hơn mọi năm.

Thông thường dịch bệnh bùng phát vào mùa mưa, với nhiệt độ trung bình trên 20 độ C. Đây cũng chính là yếu tố khiến bệnh thường tập trung chủ yếu ở khu vực miền Nam và miền Trung.

Năm nay, mặc dù miền Bắc vẫn có tỷ lệ mắc sốt xuất huyết thấp (12,4%), nhưng lại gia tăng ở Hà Nội, đồng thời các ca bệnh rải rác ngay từ đầu năm.

Ông Phu cho rằng một phần nguyên nhân của sự gia tăng dịch bệnh sốt xuất huyết trong thời gian qua là mùa hè đến sớm, nhiệt độ trung bình cao hơn các năm trước, tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển mạnh.

Ông Trần Như Dương, Phó viện trưởng Viện vệ sinh Dịch tễ Trung ương, cũng nhấn mạnh hiện nhiều người dân có tâm lý chủ quan trong việc tiêu diệt muỗi, bọ gậy. Việc phun hóa chất chỉ có tác dụng nhất thời đối với đàn muỗi trưởng thành đang có nguy cơ gây dịch.

So sánh số người mắc và tử vong do sốt xuất huyết từ năm 2012 đến tháng 7/2017. Đồ họa: Phượng Nguyễn.

Khác với loại muỗi gây sốt rét thường đậu trên tường nên khi phun hóa chất trực tiếp lên tường sẽ có tác dụng tiêu diệt lâu dài (6 tháng), muỗi truyền sốt xuất huyết không đậu cố định, chúng bay khắp nơi, khó tiêu diệt triệt để.

Bên cạnh đó, TS Phu nhận thấy người dân có sự nhầm lẫn về loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết và muỗi gây sốt rét (sống ngoài đường, bờ bụi), viêm não (sống ở chuồng trâu, chuồng bò). Muỗi vằn là loại chỉ ưa đẻ trứng ở những vùng nước sạch.

Do đó, nếu người dân chỉ chú trọng tiêu diệt bọ gậy ở các ao tù, cống nước, chỗ bẩn là một sai lầm. Thay vào đó, cần lưu ý làm sạch các vùng nước, dụng cụ chứa nước sạch ngay trong nhà như lọ hoa, cốc nước, chạn bát, thậm chí ống nước.

Đặc biệt, muỗi vằn đốt người là con cái, chỉ đốt người vào ban ngày, mạnh nhất là vào sáng sớm và chiều tối. Chúng thường trú đậu ở các góc tối, trên quần áo, chăn màn và các đồ dùng trong nhà. Tránh bị muỗi đốt và diệt bọ gậy là cách hữu hiệu và cần đẩy mạnh để kiểm soát dịch bệnh.

Theo ông Phu, sốt xuất huyết lưu hành tại 128 nước, hàng năm có khoảng 390 triệu người nhiễm bệnh. Khu vực Đông Nam Á có tới 7/10 nước lưu hành dịch sốt xuất huyết.

Tại nước ta, tình hình dịch bệnh đã giảm trong những năm gần dây, tỷ lệ mắc trên 100.000 dân là 56,7%; thấp hơn so với một số nước và tỷ lệ tử vong là 0,029% thấp nhất so với các quốc gia trong khu vực.