“Tôi không hiểu tại sao có người chỉ lấy một vợ”, Osama bin Laden, trùm khủng bố lập ra Al Qaeda để tuyên chiến với phương Tây, thường nói như vậy, theo Peter Bergen - chuyên gia phân tích an ninh quốc gia Mỹ.
Là một trong 54 người con của nhà xây dựng giàu có Mohamed bin Laden, Osama bin Laden chào đời vào năm 1957. Mẹ ông ta là Allia Ghanem, kém chồng gần 40 tuổi. Khi Ghanem bị chồng ly hôn, Osama bin Laden chỉ mới 3 tuổi.
Dù vậy, Osama bin Laden vẫn tuân theo chế độ đa thê vì cho rằng bố mình chỉ áp dụng sai quy định cho phép đàn ông Hồi giáo cưới 4 vợ, ông Bergen viết trong cuốn "The rise and fall of Osama bin Laden" (tạm dịch: “Sự trỗi dậy và sụp đổ của Osama bin Laden”), sắp ra mắt ngày 3/8.
“Để là người Hồi giáo chân chính, bạn chỉ nên cưới 4 vợ như đạo Hồi cho phép và đối xử công bằng với họ”, bin Laden tin như vậy, theo tác giả Bergen. Bin Laden tin rằng làm như vậy sẽ siêu việt hơn việc liên tục ly hôn rồi cưới vợ mới của bố mình.
 |
| Trùm khủng bố Osama bin Laden. Ảnh: AP. |
Một gia đình lớn
Vào thời điểm khởi xướng cuộc tấn công khủng bố 11/9/2001, bin Laden, 44 tuổi, đang sống tại Afghanistan với 3 người vợ.
Người vợ lớn tuổi nhất của trùm khủng bố khét tiếng là Khairiah Sabar, 52 tuổi, người vứt bỏ sự nghiệp chuyên gia tâm lý trẻ em để kết hôn. Người vợ thứ hai là Siham al-Sharif, 44 tuổi, tiến sĩ về ngữ pháp trong kinh Koran. Bà từng sửa bài phát biểu cho bin Laden và khuyến khích kế hoạch thánh chiến toàn cầu của chồng.
Người vợ thứ ba là Amal el-Sadah, 17 tuổi, một thiếu nữ xuất thân từ vùng nông thôn Yemen.
Sau thảm kịch 11/9 cướp đi sinh mạng gần 3.000 người, gia đình lớn của bin Laden tứ tán khắp nơi, trong khi chủ mưu vụ tấn công trốn trong vùng núi Afghanistan và miền Bắc Pakistan.
Tới năm 2004, khi Mỹ vướng bận với công tác thiết lập chính phủ tại Afghanistan và Iraq, bin Laden cảm thấy áp lực từ cuộc truy đuổi của Mỹ dần tiêu tan.
Lúc này, trùm khủng bố bị truy nã gắt gao nhất thế giới lệnh cho cận vệ Ibrahim Saeed Ahmed abd al-Hamid mua đất, thuê kiến trúc sư, và xây pháo đài đủ rộng để chứa đại gia đình mà ông ta định tái ngộ tại Abbottabad, Pakistan.
 |
| Người dân Pakistan tụ tập bên ngoài khu pháo đài mà Osama bin Laden dùng làm nơi ẩn náu, sau ngày trùm khủng bố bị tiêu diệt. Ảnh: AFP. |
Sau đó, Ibrahim bỏ 50.000 USD mua mảnh đất đứng tên mình và thiết kế nhà theo chỉ đạo của thủ lĩnh. Kết quả là một tòa nhà 3 tầng với 4 phòng ngủ ở tầng một, 4 phòng ngủ ở tầng 2. Mỗi phòng đều có nhà vệ sinh riêng. Tầng trên cùng dành riêng cho bin Laden với phòng ngủ, phòng tắm, phòng làm việc, và một khoảng sân thượng.
Năm 2005, gia đình của bin Laden bắt đầu chuyển vào căn nhà mới.
Ibrahim, chủ nhà trên danh nghĩa, thường xuyên tới đây cùng vợ con và anh trai. Những người này sống ở căn nhà phụ cỡ nhỏ, thay vì ở trong khu nhà chính.
Hai anh em Ibrahim tuân thủ các biện pháp an ninh nghiêm ngặt để không thu hút chú ý. Họ dùng các buồng điện thoại công cộng ở thành phố lớn để trao đổi những nội dung quan trọng và tháo pin khỏi điện thoại di động để không bị truy vết về căn cứ.
Ngoài làm cận vệ, hai anh em cũng thực hiện mọi công việc cho bin Laden, từ mua sắm tới giao chỉ thị cho những thủ lĩnh Al Qaeda khác.
Gia đình bin Laden hiếm khi rời khỏi khu nhà, ngoại trừ người vợ thứ ba Amal - người hai lần tới bệnh viện địa phương để sinh nở. Mỗi lần, cô đều dùng căn cước giả và giả vờ điếc để tránh trả lời câu hỏi khó.
Bước đột phá của CIA
Năm 2010, CIA có bước đột phá khi một đặc tình người Pakistan sống tại thành phố đông dân Peshawa vô tình nhìn thấy người có vẻ ngoài giống Ibrahim, cận vệ lâu năm của bin Laden.
Tháng 8/2010, chiếc xe jeep trắng của Ibrahim dẫn CIA tới khu nhà có tường bao cao 5,4 m và được chăng dây thép gai. Đây chính là nơi bin Laen sống cùng 3 vợ, 8 con nhỏ, và 4 đứa cháu, bao gồm những đứa trẻ 2-3 tuổi.
Khu nhà này có nhiều đặc điểm bất thường khiến các nhà phân tích của CIA phải chú ý. Chẳng hạn, khu nhà không có đường dây điện thoại hoặc Internet, trong khi người xây nên nơi này chắc chắn đủ giàu có để trả cho những dịch vụ thiết yếu ấy. Căn nhà chính có rất ít cửa sổ, khoảng sân thượng của tầng trên cùng được tường cao vây kín.
“Ai lại xây tường bao quanh sân thượng?”, Leon Panetta, giám đốc CIA khi ấy, đặt câu hỏi cho nhân viên.
 |
| Tổng thống Barack Obama cùng đội ngũ an ninh chứng kiến vụ đột kích của đặc nhiệm vào pháo đài của bin Laden vào ngày 2/5/2011. Ảnh: AP. |
Sau đó, CIA cho người lập căn cứ gần khu nhà bí ẩn để giám sát hoạt động thường ngày của những người sống ở đây. Đặc vụ CIA tiếp tục phát hiện người trong khu nhà đốt toàn bộ rác thải, trong khi hàng xóm xung quanh vứt rác ra ngoài cho xe tới thu gom.
Mảnh đất bên trong tường bao thậm chí có một khoảng vườn để trồng táo, rau củ, mật ong, và để nuôi gà và bò. Những thứ này dường như để phục vụ người sống trong khu nhà, thay vì để buôn bán.
Manh mối cuối cùng là dây phơi quần áo tại đây mỗi ngày đều đung đưa trong gió với quần áo phụ nữ, áo truyền thống của đàn ông Pakistan, quần áo và tã trẻ em. Số quần áo này nhiều hơn hẳn mức sử dụng của 11 người trong gia đình cận vệ Ibrahim.
Theo tính toán của đặc vụ CIA, những người sống trong khu nhà này phải bao gồm một người đàn ông trưởng thành, vài người phụ nữ, và ít nhất 9 trẻ em. Con số này phù hợp với trùm khủng bố đa thê mà CIA đang truy lùng.
Đối với ông Panetta, những manh mối trên đã đủ để đi đến kết luận. Ngày 14/12/2010, ông trình chứng cứ của CIA lên Tổng thống Barack Obama.
Bị thuyết phục, Tổng thống Obama lệnh cho Hải quân Mỹ bắt đầu lên kế hoạch chiến dịch tấn công. Chiến dịch này cuối cùng diễn ra vào ngày 2/5/2011 và đã tiêu diệt trùm khủng bố ở tuổi 54.
