Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11 vào chiều 2/12, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Công Thương nhận được câu hỏi về sự hoạt động của sàn tài chính Liber Forex, hay còn gọi là Forex, đang huy động vốn đầu tư với lãi suất hấp dẫn.
Câu hỏi được đặt ra là sàn này hoạt động có đúng pháp luật hay không, người đầu tư có thể gặp những rủi ro như thế nào.
Theo các quy định hiện hành, chỉ các tổ chức tín dụng được phép kinh doanh ngoại hối mới được phép mua bán, cung ứng dịch vụ mua bán ngoại tệ, thực hiện các dịch vụ phái sinh thị trường trong nước và quốc tế. Các tổ chức và cá nhân thực hiện giao dịch tại các tổ chức được phép.
 |
| Phó thống đốc NHNN Đào Minh Tú. Ảnh: Đ. Trung. |
Tiếp tay cho hành vi vi phạm pháp luật
“Chúng tôi chưa phép cho bất cứ sàn đầu tư giao dịch Forex nào cả. Tất cả các sàn đang hoạt động là không đúng quy định pháp luật. Người đầu tư là tiếp tay cho hoạt động vi phạm pháp luật này”, ông Tú nói. Phó thống đốc Đào Minh Tú khuyến cáo việc người dân đầu tư vào sàn Forex là rủi ro, nếu đầu tư sẽ không được pháp luật bảo vệ.
Ông Tú cũng nhấn mạnh để có lợi tức trong bối cảnh hiện nay đã là rất khó, trong khi kinh doanh đến hàng trăm % là có dấu hiệu tính chất lừa đảo, bất hợp pháp. “Người dân khi đầu tư phải quan tâm phù hợp thực tiễn hay không”, ông Tú khuyến cáo.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết theo các nội dung phản ánh, sàn Liber Forex là sàn đầu tư tài chính được quảng cáo đến từ nước Anh. Hiện nay, Liber Forex đã thu hút được rất nhiều người tham gia đầu tư đồng tiền ảo có tên Libfx do sàn này tự phát hành với nhiều các gói đầu tư 500-50.000 USD và lãi suất rất cao, lên tới 192%/năm.
Tại Việt Nam, Thứ trưởng Hải nhấn mạnh pháp luật đã quy định rất rõ, chỉ các tổ chức tín dụng và các tổ chức khác được Ngân hàng Nhà nước cho phép, mới được kinh doanh giao dịch ngoại hối.
Ngoài việc kêu gọi đầu tư đồng tiền ảo, sàn Liber Forex còn “hứa hẹn” trả thưởng và hoa hồng “rất hấp dẫn” cho các nhà đầu tư khi mời gọi thêm người tham gia để phát triển hệ thống theo mô hình đa cấp.
 |
| Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa như hình thức thu hút đầu tư của Liber Forex đều bị cấm. Ảnh: Getty. |
Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Công Thương nhấn mạnh cơ quan này chưa cấp giấy đăng ký chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp cho đơn vị, tổ chức nào có tên Liber hay Liber Forex.
Bộ Công Thương nhận định Liber Forex hoạt động như một sàn đầu tư tài chính có dấu hiệu lôi kéo người tham gia bằng hình thức trả thưởng nhiều tầng, chi trả hoa hồng cho tuyến trên theo kết quả hoạt động của tuyến dưới. Hoạt động của Liber Forex như mô tả có dấu hiệu của hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.
Theo quy định của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2008 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp chỉ được thực hiện đối với hàng hóa. "Mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa như hình thức thu hút đầu tư của Liber Forex đều bị cấm", ông Hải nói.
Những lý do không nên đầu tư vào Forex
Bộ Công Thương cũng khuyến cáo người dân không nên tham gia đầu tư, giao dịch với các sàn nêu trên. Nguyên nhân là có thể gây rủi ro về tài sản. Mọi giao dịch của người tham gia đều thông qua tài khoản được mở trên hệ thống Internet mà không có cơ quan quản lý tại Việt Nam cấp phép, trong trường hợp nếu có các vấn đề rủi ro liên quan đến hệ thống thì kết quả đầu tư của người tham gia đều không được đảm bảo.
Ngoài ra, tiền người tham gia nộp vào hệ thống là tiền thật trong khi những lợi ích hay hoa hồng được ghi nhận trên hệ thống là các loại tiền ảo hay ví điện tử. Những loại tiền ảo và ví điền tử này đều không được cơ quan quản lý nhà nước thừa nhận là công cụ thanh toán hợp pháp. Bộ Công Thương đã có nhiều cảnh báo cho người dân liên quan đến những hình thức tương tự.
Mặt khác, nhà đầu tư còn bị những rủi ro khác khi tham gia các sàn đầu tư tài chính kiểu này như lộ bí mật thông tin cá nhân, bị lừa đảo do một số sàn huy động tài chính lừa đảo bằng cách sửa lệnh hệ thống. Thậm chí, khi số người tham gia nộp tiền đủ nhiều, sàn cũng sẽ tự… biến mất.
Ông Hải còn nhấn mạnh đến rủi ro về mặt pháp lý. Theo đó, mô hình hoạt động của sàn Liber Forex và các sàn đầu tư tài chính có cách thức hoạt động tương tự đều có dấu hiệu là kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép tại Việt Nam.
Do đó, tham gia vào hoạt động này, ngoài rủi ro thiệt hại về tài sản, người tham gia còn đang tiếp tay cho hoạt động bất hợp pháp. Các tổ chức cá nhân tham gia, vận động người tham gia đầu tư thông qua sàn đều có thể bị xử lý theo Điều 217a Bộ Luật Hình sự có thể bị xử phạt tới 5 tỷ đồng hoặc 5 năm tù giam.
"Bộ Công Thương đã có văn bản cung cấp thông tin về dấu hiệu kinh doanh đa cấp trái phép tới cơ quan công an liên quan để điều tra và xử lý theo thẩm quyền", đại diện Bộ Công Thương nói.
