Ngày 1/10, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ rõ việc độc quyền của NXB Giáo dục Việt Nam (thuộc Bộ GD&ĐT) được nêu ra, phân tích khi xây dựng đề án đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông.
Theo Bộ trưởng GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ, SGK là mặt hàng thuộc quản lý của Nhà nước và được trợ giá. Do đó, tỷ lệ chiết khấu của NXB Giáo dục Việt Nam khi phát hành là 20%-25%, thấp hơn mức trung bình so với tỷ lệ chiết khấu các loại sách khác (35%-40%).
 |
| Phó thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định Chính phủ chỉ đạo xóa độc quyền trong xuất bản SGK. Ảnh: Quân Minh. |
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho hay hiện tại, tỷ lệ tái sử dụng SGK khoảng 35%. Bộ GD&ĐT đã có văn bản yêu cầu giáo viên hướng dẫn học sinh không làm bài tập trực tiếp vào SGK để nhắc nhở, rèn các em ý thức giữ gìn đồ vật, tài sản. Tuy nhiên, có thực tế là nhiều phụ huynh muốn con em mình viết trực tiếp vào SGK.
Phát biểu về vấn đề này, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nêu rõ Thủ tướng chủ trương phải xóa độc quyền. Tinh thần đó đã được thể hiện trong đề án đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông, cũng như việc cấp phép thêm cho các nhà xuất bản tham gia làm SGK.
Phó thủ tướng nhấn mạnh thực tế, nhiều trường, bằng cách này hay cách khác, đã ép học sinh, phụ huynh mua sách tham khảo để hưởng hoa hồng. Đây là biểu hiện rõ của tiêu cực trong giáo dục.
Từ năm 2014, Thủ tướng yêu cầu Bộ GD&ĐT phải tập trung chấn chỉnh tình trạng “ép” may đồng phục, mua sách. Bộ cũng đã có các văn bản chỉ đạo nhưng chưa có chuyển biến rõ, cần quyết liệt xử lý nghiêm những nơi vi phạm.
Phó thủ tướng khẳng định Bộ GD&ĐT cần có văn bản báo cáo, giải trình rõ phát biểu, chất vấn xác đáng của đại biểu Quốc hội thời gian gần đây.
Trước đó, câu chuyện SGK độc quyền và lãng phí làm "nóng" dư luận và diễn đàn Quốc hội. Việc SGK được cho là thiết kế để học sinh viết thẳng vào gây lãng phí cả nghìn tỷ đồng/năm.
Trong khi đó, NXB Giáo dục Việt Nam cho biết đơn vị này lỗ gần 40 tỷ đồng/năm về SGK. Dù lỗ lớn, số tiền chiết khấu cho SGK được đánh giá là khá cao.
Báo cáo tóm tắt về kết quả khảo sát một số nội dung trong việc thực hiện chính sách, pháp luật về xuất bản, in, phát hành SGK giáo dục phổ thông giai đoạn 2012-2017 của Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho biết chiết khấu SGK của NXB Giáo dục Việt Nam lên đến 250 tỷ đồng/năm.
"Việc phát hành SGK giáo dục phổ thông được thực hiện chủ yếu qua hệ thống nội bộ, khép kín của NXB Giáo dục Việt Nam. Hệ thống phát hành SGK giáo dục phổ thông còn cồng kềnh, quy trình phát hành chưa thật hợp lý do phải trải qua nhiều khâu trung gian làm tăng chi phí vận chuyển.
Mức chi chiết khấu SGK giáo dục phổ thông khoảng 250 tỷ đồng năm (tương đương 25% doanh thu hàng năm 1.000 tỷ đồng) là khá cao, chưa phù hợp cơ cấu giá thành, ảnh hưởng lớn đến việc chi trả của học sinh", báo cáo của Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội nêu.
