Lễ trao giải thưởng Oscar lần thứ 89 - sự kiện tôn vinh những cá nhân và tác phẩm điện ảnh xuất sắc trong năm 2016 - sắp sửa được Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh nước Mỹ (AMPAS) tổ chức vào tối 26/2 tại Nhà hát Dolby, Los Angeles, California.
Năm nay, La La Land của đạo diễn Damien Chazelle là cái tên thu hút sự quan tâm lớn nhất từ cả báo giới lẫn người hâm mộ đại chúng, bởi tác phẩm ca vũ nhạc tái lập kỷ lục nhận 14 đề cử Oscar của hai bộ phim kinh điển là All About Eve (1950) và Titanic (1997).
Đánh bại La La Land là rất khó
Trong một năm nước Mỹ chứng kiến nhiều biến động trên chính trường, La La Land có thể coi là “cánh chim lạ” khi tác phẩm ca vũ nhạc không đề cập đến các xung đột chính trị hoặc xã hội đương đại, mà tập trung mô tả những đề tài hết sức truyền thống của Hollywood: đó là tình yêu đôi lứa, đó là khát vọng và đam mê với âm nhạc và điện ảnh, cũng như những trăn trở về cuộc sống và tương lai.
 |
| Việc La La Land thâu tóm quá nhiều giải thưởng quan trọng, từ Quả cầu vàng, BAFTA cho tới PGA, khiến bộ phim gần như chắc chắn giành giải Phim truyện xuất sắc tại Oscar 2017. Ảnh: Summit. |
Nội dung lãng mạn đầy chất thơ ấy của La La Land có lẽ khiến nhiều khán giả liên tưởng tới The Artist - tác phẩm thắng giải Oscar cho Phim truyện xuất sắc vào năm 2011. Tương tự như bộ phim của đạo diễn Michel Hazanavicius, La La Land hiện là ứng cử viên sáng giá nhất cho giải thưởng cao quý tại sự kiện Oscar lần thứ 89.
Bởi lẽ, tác phẩm của đạo diễn Damien Chazelle đã quét sạch gần như toàn bộ các giải thưởng Phim truyện xuất sắc kể từ cuối năm 2016 tới nay, từ Critics' Choice Award, Quả Cầu vàng (hạng mục Phim hài hoặc ca vũ nhạc), giải BAFTA của Viện Hàn lâm Điện ảnh Anh quốc, cho tới giải của Hiệp hội Nhà sản xuất (PGA) và Hiệp hội Đạo diễn Mỹ (DGA).
Theo cách tính của trang web thống kê FiveThirtyEight, La La Land hiện đã giành được tới 319 điểm từ các sự kiện và giải thưởng điện ảnh tiền Oscar năm nay. Con số đó vượt xa ba tác phẩm kế tiếp là Moonlight với 114 điểm, Manchester by the Sea với 104 điểm và Arrival với 90 điểm.
Thời điểm này, có lẽ chỉ Moonlight là còn khả năng gây ra bất ngờ, dù cơ hội ấy là rất mong manh. Bộ phim cũng giành giải Phim truyện xuất sắc tại Quả cầu vàng, nhưng là ở hạng mục dành cho thể loại chính kịch. Tác phẩm mang đậm hơi thở của cuộc đấu tranh đòi quyền bình đẳng xã hội, bình đẳng giới tính. Đây vốn là những chủ đề nóng bỏng trong xã hội nước Mỹ hiện đại.
 |
| Moonlight được giới phê bình đặc biệt ưa thích. Nhưng chừng đó có lẽ chưa đủ để giúp bộ phim mang đề tài đồng tính lật đổ La La Land. Ảnh: A24. |
Trong con mắt của giới phê bình, theo tổng kết điểm trên Rotten Tomatoes, chính Moonlight mới là tác phẩm có điểm cao nhất theo đánh giá của họ nếu so với nhóm 8 tác phẩm còn lại tranh giải khi nhận điểm 9/10. Manchester by the Sea kém hơn một chút với điểm 8,9, còn điểm dành cho La La Land là 8,7.
Ngay từ đầu mùa giải thưởng điện ảnh 2016-17, giới phê bình và các nhà quan sát đã nhắc đến một cuộc đua tam mã giữa ba tác phẩm kể trên. Nhưng cho đến trước giờ G, “chú ngựa” La La Land đã bứt lên và chiếm thế thượng phong hoàn toàn.
Những cái tên còn lại tranh tài giải Phim truyện xuất sắc năm nay gồm Arrival, Fences, Hacksaw Ridge, Hell or High Water, Hidden Figures và Lion tuy có lượng người ủng hộ nhất định, nhưng chúng thực tế nên tìm kiếm cơ hội ở các hạng mục khác.
 |
| Với La La Land, Damien Chazelle đã giành giải của Hiệp hội Đạo diễn nước Mỹ (DGA). Do đó, anh đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành nhà làm phim trẻ tuổi nhất lịch sử thắng giải Đạo diễn xuất sắc tại Oscar. Ảnh: Summit. |
Tương tự, Damien Chazelle của La La Land đã gần như cầm chắc giải Oscar cho Đạo diễn xuất sắc, dù năm nay các đối thủ của anh đều là những tên tuổi đáng gờm như Denis Villeneuve, Mel Gibson, Kenneth Lonergan và Barry Jenkins.
Cũng theo cách tính dựa trên các giải thưởng tiền Oscar của FiveThirtyEight, số điểm hiện tại dành cho Damien Chazelle là 244. Nó nhiều hơn những gì mà cả bốn ứng cử viên còn lại đang nhận được.
Do đó, trừ phi có một cú sốc, tác giả của La La Land sẽ trở thành nhà làm phim trẻ tuổi nhất từng lên ngôi tại hạng mục Đạo diễn xuất sắc của Oscar, phá kỷ lục của Norman Taurog với Skippy (1931) khi Chazelle năm nay mới 32 tuổi.
Bất ngờ tiềm ẩn ở các hạng mục diễn xuất
Khi các hạng mục Phim truyện và Đạo diễn xuất sắc gần như đã an bài thì hai đối thủ lớn của La La Land buộc phải tìm kiếm cơ hội ở các cuộc đua còn lại. Mở màn mùa giải thưởng điện ảnh 2016-17, Casey Affleck trong bộ phim chính kịnh Manchester by the Sea cứ thế làm mưa, làm gió tại các sự kiện với giải Nam diễn viên chính xuất sắc.
Giống như anh trai Ben Affleck, Casey cũng có lúc làm đạo diễn, sở hữu khả năng diễn xuất được giới phê bình đánh giá còn cao hơn Ben. Nhưng phải mãi tới Manchester by the Sea, cậu em nhà Affleck mới thực sự thoát khỏi bóng người anh, với hai giải thưởng đáng chú ý là Quả cầu vàng và BAFTA.
 |
| Ngôi "ảnh đế" của Oscar 2017 là cuộc đua tay đôi giữa Casey Affleck trong Manchester by the Sea và Denzel Washington trong Fences. Ảnh: Outnow. |
Song, thất bại tại giải thưởng của Hiệp hội diễn viên Mỹ (SAG) trước Denzel Washington với Fences khiến cơ hội của Casey Affleck bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Hiện một số bài báo đồng thời nhắc lại bê bối tình dục năm xưa của Affleck, nên chiếm ưu thế vào giờ chót ở hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc rốt cuộc là ngôi sao da màu đáng kính.
Nếu giành chiến thắng, Denzel Washington sẽ có tượng vàng Oscar thứ ba trong sự nghiệp và là diễn viên da màu nói chung thành công nhất lịch sử giải thưởng.
Ba cái tên còn lại cạnh tranh gồm Andrew Garfield với Hacksaw Ridge, Viggo Mortensen với Captain Fantastic và Ryan Gosling với La La Land rất khó chen chân vào cuộc đua “song mã” giữa Affleck - Washington và đây chính là hạng mục khiến người hâm mộ hồi hộp nhất trước giờ G.
 |
| Emma Stone nhận được sự ưu ái tuyệt đối từ các giải thưởng tiền Oscar năm nay. Ảnh: Summit. |
Trong khi Ryan Gosling gần như không có cơ hội ở hạng mục dành cho phái mạnh, thì trái lại, bạn diễn Emma Stone trong La La Land đang tràn trề cơ hội chạm tay vào tượng vàng Oscar đầu tiên sự nghiệp. Ở hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc, cô cạnh tranh với gương mặt mới nổi Ruth Negga (Loving), diễn viên gạo cội Isabelle Huppert (Elle), huyền thoại Meryl Streep (Florence Foster Jenkins) và minh tinh Natalie Portman (Jackie).
Quả cầu vàng, BAFTA và giải SAG đều đã xướng danh Emma Stone nên cuộc đua tới ngôi vị “ảnh hậu” gần như đã kết thúc. Nếu như có một bất ngờ nào đó xảy ra, nó sẽ không đến từ huyền thoại Meryl Streep, mà là Isabelle Huppert.
Đây là ngôi sao hàng đầu của nước Pháp khi sở hữu 16 đề cử Cesar trong sự nghiệp (tương đương Oscar tại Pháp), và thắng giải Quả cầu vàng (ở bảng phim chính kịch, không trực tiếp đối đầu Emma Stone). Nếu tên của Isabelle Huppert với tác phẩm mang đề tài cưỡng dâm Elle nằm trong phong bì, đó sẽ là niềm vui dành cho những ai yêu thích điện ảnh châu Âu, cũng như là lời tri ân đạo diễn Paul Verhoeven từng bị Hollywood hắt hủi.
Trong khi Denzel Washington đang còn phải cạnh tranh quyết liệt với Casey Affleck ở hạng mục dành cho nam chính, thì “người vợ màn ảnh” của ông trong Fences đứng trước cơ hội lớn lần đầu tiên nâng cao tượng vàng Oscar ở hạng mục Nữ diễn viên phụ xuất sắc sau hai lần thất bại vào các năm 2008 và 2011.
 |
| Trên thực tế, Viola Davis đúng ra phải tranh tài ở hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc với Fences. Việc nhà sản xuất rút cô xuống hạng mục Nữ phụ giúp minh tinh da màu gần như không có đối thủ. Ảnh: Paramount. |
Song, giống như trường hợp của Alicia Vikander với The Danish Girl hồi đầu năm 2016, Viola Davis phải nhận không ít chỉ trích vì chuyện “category fraud” (đánh tráo hạng mục). Trên thực tế, đất diễn của cô trong Fences không kém Denzel Washington là bao, và sẽ là hợp lý hơn nếu minh tinh da màu tranh giải Nữ diễn viên chính xuất sắc.
Việc Davis chuyển qua hạng mục Nữ diễn viên phụ xuất sắc khiến những nữ phụ “chân chính” như Michelle Williams trong Manchester by the Sea, Nicole Kidman trong Lion, Naomie Harris trong Moonlight hay Octavia Spencer trong Hidden Figures gần như không có cửa được lên sân khấu nhận giải.
Một diễn viên da màu khác là Mahershala Ali hiện cũng được coi là ứng cử viên hàng đầu cho giải Nam diễn viên phụ xuất sắc nhờ vai diễn ngắn ngủi nhưng gây tiếng vang trong Moonlight. Nhưng bất ngờ vẫn ẩn chứa bởi BAFTA mới lựa chọn Dev Patel trong tác phẩm cảm động về chuyến hành trình tìm mẹ của một doanh nhân gốc Ấn Độ mang tên Lion (dù đây thực chất cũng là một vai chính).
Có thể thấy, ở sáu hạng mục chính của Oscar năm nay, La La Land và Moonlight là hai cái tên gây ra nhiều sự chú ý nhất. Có một chút đáng tiếc khi tác phẩm khoa học viễn tưởng Arrival cũng nhận 8 đề cử như Moonlight, nhưng cá nhân Amy Adams lại trượt tên ở hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc.
Còn ngay cả những hạng mục kỹ thuật như âm thanh, quay phim, dựng phim, nhạc phim, La La Land cũng đang là ứng cử viên số một. Do đó, người ta đang hồi hộp chờ đợi xem liệu bộ phim có thể san bằng hoặc vượt qua kỷ lục 11 tượng vàng của những tác phẩm kinh điển Ben-Hur (1959), Titanic (1997) và Lord of the Rings: Return of the King (2003) hay không.
 |
| Xưởng hoạt hình Laika nhận đề cử thứ tư với Kubo and the Two Strings (2016). Nhưng đó cũng có thể là thất bại thứ tư dành cho họ, bởi đối thủ năm nay dành cho Kubo là bom tấn Zootopia. Ảnh: Disney. |
Trong một năm không thực sự được mùa của phim tài liệu, tác phẩm O.J.: Made in America của đạo diễn Ezra Edelman kể về cuộc đời của cái tên đầy tranh cãi O.J. Simpson nhiều khả năng sẽ giành giải. Tại hạng mục phim hoạt hình, cơ hội chiến thắng đang nghiêng về bộ phim có doanh thu hơn 1 tỷ USD của hãng Disney là Zootopia, dù không ít người vẫn mong chờ một bất ngờ đến từ Kubo and the Two Strings.
Như thường lệ, giải Oscar dành cho Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc luôn được cho là khó đoán nhất. Bộ phim cảm động của Đức về tình cha con mang tên Toni Erdmann có phần nổi trội hơn cả khi tác phẩm của nữ đạo diễn Maren Ade được đánh giá cao trong suốt hơn một năm qua.
Nhưng những diễn biến chính trị không ai mong muốn có thể khiến các thành viên của Viện hàn lâm quay sang bỏ phiếu cho The Salesman đến từ Iran, hoặc Land of Mine của Đan Mạch. Ngay cả A Man Called Ove của Thụy Điển và Tanna của Australia cũng đều rất cuốn hút, và nếu AMPAS trao tượng vàng cho tác phẩm nào ở hạng mục này thì nó cũng đều rất xứng đáng.
Lễ trao giải thưởng điện ảnh Oscar lần thứ 89 sẽ diễn ra vào sáng 27/2 theo giờ Việt Nam.
