Ông Đinh La Thăng sai phạm gì tại dự án Ethanol Phú Thọ?

Kết luận điều tra của Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an về vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí (Ethanol Phú Thọ) xác định cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Đinh La Thăng cùng 9 người khác đã vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng gây thiệt hại cho Nhà nước 543 tỷ đồng.

Theo điều tra, năm 2007, Thủ tướng phê duyệt đề án phát triển nhiên liệu sinh học đến năm 2015, tầm nhìn đến năm 2025. Sau khi Tập đoàn Dầu khí gửi tờ trình về 3 dự án nhiên liệu sinh học và được Thủ tướng phê duyệt vào quy hoạch phát triển ngành dầu khí, ông Thăng ký nghị quyết chấp thuận chủ trương đầu tư Nhà máy sản xuất Ethanol (PVB) đóng tại huyện Tam Nông, Phú Thọ.

Ông Thăng đang thụ án 30 năm tù. Ảnh: P.D.

Cuối năm 2007, PVB ra đời với tư cách chủ đầu tư dự án, vốn điều lệ ban đầu 405 tỷ đồng. Sau đó, lãnh đạo PVB phê duyệt xây dựng dự án Ethanol Phú Thọ với tổng vốn đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng.

Tháng 7/2008, PVN lập Ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiêu liệu sinh học. Ông Đinh La Thăng làm trưởng ban, 2 Phó tổng giám đốc PVN làm phó ban gồm ông Vũ Quang Nam và bà Trần Thị Bình.

Hai tháng sau, PVB công bố hồ sơ mời thầu gói thầu TK05 với nội dung: "Thiết kế, mua sắm, cung ứng vật tư thiết bị, thi công xây dựng công trình Nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu sinh học phía Bắc”.

Có 6 bộ hồ sơ của các nhà thầu tham gia ứng tuyển, trong đó hồ sơ của liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T. Tuy nhiên, chủ đầu tư kết luận không có nhà thầu nào đạt tiêu chuẩn.

Riêng liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T bị chủ đầu tư kết luận chưa đủ năng lực kỹ thuật và năng lực thiết kế, xây dựng. Báo cáo tài chính năm 2006 còn cho thấy Tổng công ty CP xây lắp Dầu khí (PVC) bị thua lỗ.

Theo kết luận điều tra, ông Đinh La Thăng biết PVC chưa từng thực hiện dự án Ethanol nào và tình hình tài chính đang khó khăn nhưng với vai trò cựu Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí kiêm Trưởng ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, ông Thăng vẫn chủ trì nhiều cuộc họp để định hướng thầu cho PVC tham gia dự án Ethanol Phú Thọ.

Cơ quan An ninh điều tra chỉ rõ trong thông báo ngày 1/8/2018 của PVN, ông Thăng đã cho phép ngành dầu khí ưu tiên giao thầu cho PVC các công trình chuyên ngành đặc thù.

Theo định hướng giao thầu, Đỗ Văn Quang (cựu Trưởng ban Kinh tế kế hoạch PVC) biết rõ đơn vị kém năng lực nhưng vẫn tham mưu, dự thảo để PVC gửi công văn trình PVN, PVB tham gia dự án Ethanol.

Nhận được văn bản, ông Đinh La Thăng đã bút phê chỉ đạo cấp dưới tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam giải quyết theo chủ trương chỉ định thầu cho PVC.

Căn cứ chủ trương chỉ đạo của ông Thăng, các bị can dưới quyền đã soạn thảo, tham mưu, đề xuất cho liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T thực hiện gói thầu theo hình thức chỉ định thầu.

Tháng 6/2009, sau khi ông Thăng và cựu lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam chỉ đạo quyết liệt, Công ty CP Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí đã không tổ chức đấu thầu mà ra quyết định chỉ định thầu cho liên danh PVC với trị giá gói thầu hơn 59 triệu USD.

Quá trình thực hiện, do liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực nên dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ phải dừng thi công từ tháng 3/2013.

Các bị can Nguyễn Xuân Thủy, Khương Anh Tuấn, Hoàng Đình Tâm. Ảnh: Bộ Công an.

Theo cơ quan điều tra, tính đến ngày khởi tố vụ án, PVB đã sử dụng hơn 1.460 tỷ đồng để thực hiện dự án. Đơn vị này vay của SeaBank và PVCombank tổng số tiền hơn 754 tỷ. Hiện, PVB đã trả lãi một phần, khoản nợ còn phải trả là 417 tỷ.

Kết luận điều tra xác định việc ông Đinh La Thăng và đồng phạm lựa chọn nhà thầu sai quy định đã gây thiệt hại cho Nhà nước 543 tỷ đồng.

Trong vụ án này, cơ quan điều tra kết luận ông Thăng biết rõ liên danh nhà thầu không đủ năng lực, kinh nghiệm nhưng vẫn chủ trì, chỉ đạo quyết liệt việc chỉ định thầu. Các bị can còn lại đã thực hiện theo chỉ đạo của ông Đinh La Thăng, tham mưu, dự thảo, đề xuất hoàn thiện hồ sơ chỉ định thầu dự án cho liên danh nhà thầu. Hành vi của 10 bị can gây thiệt hại đặc biệt lớn về kinh tế, gây bức xúc dư luận.