Giàn khoan Hải Dương 981 như cục nam châm khổng lồ hút hết mọi sự chú ý của dư luận trong nước và quốc tế từ đầu tháng 5 cho đến nay. Nhiều nhà phân tích vò đầu tìm kiếm lời giải cho câu hỏi Trung Quốc đang có ý đồ gì đây?
Đã có nhiều lời giải và đáp số chung nhất là Trung Quốc đang thực hiện từng bước trong chiến lược độc chiếm biển Đông. Giàn khoan Hải Dương 981 là phép thử để đo lường phản ứng của Việt Nam và dư luận quốc tế.
Cũng có ý kiến phân tích Trung Quốc phạm sai lầm và sa lầy khi đưa giàn khoan Hải Dương 981 đến hạ đặt trên vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam. Những gì diễn ra trên các diễn đàn ngoại giao và truyền thông quốc tế hiện nay cho thấy nhận định này không sai.
Nhưng chuyện cái giàn khoan không đơn giản như là phép thử hay đi kiếm dầu, mà là một kế sách rất thâm độc của Trung Quốc. Đã có vài ý kiến tỉnh táo, đề nghị cảnh giác Trung Quốc dùng kế “dương đông kích tây” trong vụ này.
Trung Quốc đã triển khai xây dựng các căn cứ quân sự trên bãi đá ngầm Gạc Ma và Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam mà Trung Quốc đã chiếm năm 1988. Trong khi cái giàn khoan to đùng đương tự đắc thu hút mọi sự quan sát thì họ ráo riết hoàn thành các công trình như sân bay, cảng biển ngay trên các đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Giữa cái giàn khoan trôi nổi trên biển với các công trình quân sự được xây dựng kiên cố và cố định trên đảo, cái nào nguy hiểm hơn thì ai cũng biết.
Để kiểm soát và đi đến độc chiếm biển Đông, Trung Quốc cần chuẩn bị các căn cứ quân sự chiến lược trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Căn cứ trên đảo Phú Lâm tại Hoàng Sa cùng với các căn cứ khác tại hai bãi đá Gạc Ma, Chữ Thập của Trường Sa là mối đe dọa lớn không chỉ với Việt Nam.
Và sau đó Trung Quốc còn làm những gì nữa thì chưa ai lường được. Đến khi đó thì tình hình sẽ rất phức tạp và Việt Nam phải đối diện với những mối hiểm nguy không thể lường hết được.
Giàn khoan Hải Dương 981 chỉ đóng vai trò con tốt đã sang sông làm nhiệm vụ nghi binh với chút ít đe dọa, còn những căn cứ quân sự trên Gạc Ma, Chữ Thập mới là con pháo, con xe đang giữ đúng các vị trí trọng yếu có sức kiểm soát toàn bộ bàn cờ.
Cần phải có đối sách đúng đắn, kịp thời và dứt khoát trước nước cờ trên biển Đông của Trung Quốc. Trước mắt, những hoạt động của giàn khoan Hải Dương 981 và việc xây dựng trên đảo Gạc Ma, Chữ Thập là vi phạm pháp luật quốc tế một cách trắng trợn, cho nên cần phải kiện Trung Quốc ra Tòa án Quốc tế.
Người Việt Nam thông minh cơ trí trong chống giặc ngoại xâm. Đây chính là lúc huy động tối đa sức lực, trí lực của toàn dân. Chần chừ hoặc đi sai nước là đại họa.
