Trao đổi với chúng tôi, ông Đỗ Minh Hoàng, Chánh văn phòng Sở GD&ĐT TP HCM, cho biết: “Hiện nay, nhiều trường THPT ở TP HCM đang có xu hướng thay áo dài trắng của nữ sinh bằng âu phục.
Nhằm mục đích giáo dục truyền thống, gìn giữ nét đẹp duyên dáng, dịu dàng của nữ sinh TP, Sở GD&ĐT TP ban hành văn bản trên. Nhưng mục đích là khuyến khích các trường thực hiện cho nữ sinh mặc áo dài tối thiểu 1 buổi/tuần (vào ngày thứ hai chào cờ đầu tuần và các ngày lễ) chứ không ép buộc”.
 |
|
Nữ sinh Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai, quận 3, TP HCM trong những tà áo dài tinh khôi. Ảnh: Tuổi Trẻ. |
Nơi mặc áo dài suốt tuần
Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện đa số trường THPT trên địa bàn TP HCM đều có mẫu đồng phục của riêng trường mình. Phổ biến nhất là nữ sinh mặc váy liền áo hoặc váy rời và áo sơmi. Tuy nhiên, vẫn có trường yêu cầu nữ sinh mặc áo dài suốt từ thứ hai đến thứ bảy như ở Trường THPT Giồng Ông Tố, quận 2.
Theo ông Hà Hữu Thạch - Hiệu trưởng THPT Giồng Ông Tố: “Tất cả nữ sinh từ khối 10 đến khối 12 của trường đều mặc áo dài trong những giờ học chính khóa. Riêng giờ học trái buổi (học sinh học thể dục, sinh hoạt ngoại khóa...) thì các em mặc đồ thể dục. Quy định này đã được nhà trường duy trì tám năm nay và thành nếp, học sinh và phụ huynh đều đồng tình”.
Ông Thạch kể: “Thật ra, trong mấy năm đầu cũng có một số phụ huynh lớp 10 tới gặp tôi nói rằng con họ mập quá, không tự tin mặc áo dài và đề nghị được mặc váy đi học. Tuy nhiên, sau khi nhà trường giải thích việc nữ sinh mặc áo dài đi học nhằm duy trì hình ảnh đẹp và nuôi dưỡng giá trị truyền thống của chiếc áo dài Việt Nam trong lòng thế hệ trẻ thì phụ huynh cũng ủng hộ. Vả lại bây giờ công nghệ đã phát triển, thị trường có khá nhiều loại vải có chất liệu thoáng, mặc áo dài cũng mát chứ không bí và nóng như ngày xưa”.
Trong khi đó Nguyễn Thị Quỳnh Trang, học sinh lớp 12AD2 Trường THPT Giồng Ông Tố, tâm sự: “Thời gian đầu năm lớp 10 em hơi khó chịu khi mặc áo dài vì lúc ấy mới từ lớp 9 lên, không quen việc mặc áo dài. Thật sự dáng em không được cân đối như các bạn nữ khác nhưng khi khoác chiếc áo dài lên người, em cảm thấy mình thướt tha, uyển chuyển, thùy mị hẳn lên.
Bây giờ em đã quen và cảm thấy hãnh diện khi mỗi ngày được mặc áo dài trắng đi học. Nhất là những dịp đi thi học sinh giỏi Olympic: Trong khi đa số bạn nữ ở trường khác mặc đồ thể dục hoặc mặc váy thì học sinh nữ Trường Giồng Ông Tố vẫn mặc áo dài. Những lúc ấy em có cảm giác mình nổi bật và trưởng thành hơn, chỉn chu hơn”.
Nơi... bàn ra!
Không ai phủ nhận nét đẹp, sự duyên dáng của nữ sinh khi mặc áo dài - tất cả giáo viên THPT mà chúng tôi ghi nhận ý kiến đều trả lời như thế. “Mặc dù vậy, khi mặc áo dài nhiều nữ sinh cảm thấy gò bó, các em đi đứng phải khoan thai, dịu dàng, nết na. Nó mâu thuẫn với phương pháp giáo dục theo hướng đổi mới: học sinh phải năng động, tích cực trong học tập” - một giáo viên THPT ở quận 3 nhận định.
Theo một thành viên ban giám hiệu Trường THPT Mạc Đĩnh Chi: “Nữ sinh ở trường tôi mặc áo dài vào ngày thứ hai chào cờ đầu tuần và một số ngày lễ lớn. Nhìn chung các em rất thích mặc áo dài, nhưng những ngày còn lại nhà trường cho các em mặc váy (có quần soọc bên trong) nhằm tạo sự thoải mái, thuận tiện vì học sinh bây giờ năng động lắm: Các em học nhóm, hoạt động phong trào, học kỹ năng sống... Bắt các em mặc áo dài thì không phù hợp”.
Trong khi đó, bà Lê Thúy Hòa, Hiệu trưởng Trường THPT Thái Bình, cho rằng: “Học sinh học bán trú mà mặc áo dài suốt từ sáng đến chiều sẽ rất bất tiện, nhất là giờ ngủ trưa ở trường. Chưa kể mỗi nữ sinh phải may thêm một bộ áo dài cũng khá tốn kém: Giá rẻ nhất cho một bộ áo dài bây giờ cũng phải 500.000 đồng, nếu muốn đẹp phải từ 1 triệu đồng trở lên trong khi phụ huynh đã phải sắm đồng phục váy, áo cho con em họ rồi. Thế nên ở trường tôi không yêu cầu nữ sinh phải mặc áo dài. Chỉ trong các buổi lễ hội thì nhà trường vẫn tôn vinh tà áo dài bằng cách vận động học sinh mặc áo dài, thi biểu diễn thời trang áo dài...”.
Tương tự, Trường THPT Diên Hồng không yêu cầu học sinh phải mặc áo dài vì “đặc điểm ở trường chúng tôi có nhiều học sinh thuộc diện gia đình khó khăn. Nếu yêu cầu nữ sinh mặc áo dài lại gây thêm tốn kém, vất vả cho phụ huynh chứ tôi tin các em học sinh nữ rất thích mặc áo dài. Nếu Sở GD&ĐT TP yêu cầu thì chúng tôi sẽ bàn với ban đại diện cha mẹ học sinh và năm học sau sẽ thực hiện cho nữ sinh mặc áo dài” - ông Lương Ngọc Duy, Hiệu trưởng Trường THPT Diên Hồng, khẳng định.
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm (Giám đốc Trung tâm Văn hóa học lý luận và ứng dụng Trường ĐH KHXH&NV - ĐH Quốc gia TP HCM): Chỉ nên mặc áo dài 1-2 buổi/tuần!
Việc mặc đồng phục thể hiện tính cộng đồng, còn không mặc đồng phục thì thể hiện tính cá nhân. Văn hóa truyền thống của người Việt có tính cộng đồng rất mạnh, song văn hóa hiện đại đòi hỏi mỗi người phát huy bản lĩnh cá nhân để phát triển.
Do vậy, quan điểm của tôi là bậc THPT học sinh có thể mặc đồng phục, nhưng bậc đại học thì không nên vì việc mặc đồng phục ở bậc này sẽ tiêu diệt tính cá nhân của sinh viên.
Trong đồng phục ở bậc THPT, đồng phục áo dài của nữ sinh rất đẹp, rất nữ tính, rất phù hợp với tính cách của người phụ nữ Việt Nam và thể hiện tính dân tộc rõ nét dịu dàng, thùy mị, nết na.
Tuy vậy, các trường THPT cũng chỉ nên yêu cầu nữ sinh mặc áo dài 1 - 2 buổi trong tuần hoặc trong những ngày lễ truyền thống của trường, của đất nước. Các buổi còn lại nên để các em được mặc theo sở thích của mình (trong khuôn khổ một số giới hạn chuẩn mực nhất định) để khuyến khích học sinh phát huy bản lĩnh cá nhân, thể hiện cá tính, sự mạnh dạn, tự tin...
Mặt khác, học sinh bây giờ không chỉ học tập trong bốn bức tường mà còn tham gia nhiều hoạt động bên ngoài lớp học, nhà trường nên cho các em mặc đồ tự do để được thoải mái thể hiện sự năng động của mình.
Hà Nội: Mặc áo dài vào sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, lễ...
Ông Nguyễn Hiệp Thống, Phó giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội, cho biết: “Hà Nội khác với các địa phương phía Nam, trong một năm học sự thay đổi về thời tiết rất rõ rệt giữa các mùa. Vì vậy, đồng phục học sinh của mỗi nhà trường cũng phải tính tới đặc điểm này.
Chúng tôi không thể có quy định cụ thể về đồng phục học sinh, càng không bắt buộc học sinh phải mặc đồng phục bao nhiêu ngày trong tuần. Sở GD&ĐT Hà Nội chỉ đạo chung ban giám hiệu các trường bàn bạc, thống nhất với ban đại diện cha mẹ học sinh để có quy định về đồng phục học sinh, từ mẫu đồng phục đến quy định mặc đồng phục.
Các bậc tiểu học, THCS của Hà Nội phần lớn đều sử dụng đồng phục học sinh theo các mẫu truyền thống cho cả nam và nữ (áo quần hoặc áo váy). Riêng đồng phục áo dài chỉ quy định với nữ sinh một số trường THPT. Nhưng hầu hết trường không yêu cầu nữ sinh phải mặc áo dài tất cả các ngày trong tuần mà chỉ mặc vào buổi sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, các ngày lễ, sự kiện đặc biệt do trường tổ chức.
Huế: Việc mặc đồng phục học sinh cần linh hoạt
Ông Phạm Văn Hùng, giám đốc Sở GD-ĐT Thừa Thiên - Huế, cho biết: việc tổ chức đồng phục ở các trường học Huế, từ kiểu cách đồng phục đến thời gian mặc trong tuần, đều do hiệu trưởng các trường quyết định dựa trên quy định của Bộ GD-ĐT.
“Việc này phải thực hiện linh hoạt, không thể bắt buộc cứng nhắc được. Đồng phục còn tùy thuộc vào tình hình thời tiết, điều kiện thực tế của mỗi địa phương, điều kiện kinh tế của mỗi người dân” - ông Hùng nói.
Ngày thứ hai gắn liền với sinh hoạt dưới cờ nên bắt buộc nam sinh áo trắng - quần xanh, nữ sinh áo dài trắng - quần trắng. Những ngày còn lại mỗi trường có quy định riêng.
“Thứ hai, thứ ba quy định bắt buộc nữ sinh phải mặc áo dài trắng - quần trắng nhưng chỉ trong điều kiện thời tiết không mưa, không lạnh. Còn nếu trời mưa, lạnh thì đồng phục áo dài không phù hợp, các em nữ sinh có thể mặc áo trắng - quần xanh” - bà Nguyễn Thị Hoài Thu, hiệu trưởng Trường THPT Hai Bà Trưng, cho biết.
Đà Nẵng: Nhiều trường còn có “thương hiệu” áo dài riêng
Ông Ngô Ngọc Hoàng Vương - Trưởng phòng công tác HS-SV (Sở GD&ĐT TP Đà Nẵng) - cho biết, theo thông tư của Bộ GD&ĐT, việc mặc áo dài cũng là đồng phục và không phải bắt buộc. Ở các trường của Đà Nẵng, đây chỉ là sự thỏa thuận giữa gia đình, học sinh và nhà trường.
“Nhưng cũng phải thấy rằng áo dài là truyền thống văn hóa của dân tộc, nét đẹp bao đời của chúng ta. Với nữ sinh phổ thông, màu áo trắng đã gắn liền với lứa tuổi học trò. Không chỉ vậy, từ nhiều năm qua nhiều trường phổ thông ở Đà Nẵng còn có màu áo, màu quần riêng, trở thành “thương hiệu” của trường như màu áo xanh của Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, Phan Châu Trinh” - ông Vương nói.
Thầy Trần Văn Quang - Hiệu trưởng Trường THPT Phan Châu Trinh - cho biết nhiều năm qua nữ sinh của trường mặc áo dài trắng cả tuần. Thầy Quang cho rằng đã là nữ sinh thì phải gắn bó với áo dài trắng, vừa là truyền thống vừa là nét đẹp của tuổi học trò. “Không lẽ để các em đi học mà ăn mặc lố nhố, người quần này, kẻ áo kia… nhìn rất khó chịu” - thầy Quang cho biết.
