Nỗi khiếp đảm của giang hồ đất Cảng

Trên đường phố Hải Phòng, thi thoảng người dân vẫn gặp một người trung tuổi dáng vẻ khỏe mạnh đạp xe thể thao thong dong dạo phố. Mũ trắng, quần áo trắng, giầy trắng, nhiều người ngỡ đây là... một nghệ sĩ nhưng kỳ thực anh là điều tra viên nổi tiếng của Công an TP Hải Phòng - Đại tá Nguyễn Trường Tam, Phó trưởng phòng Cảnh sát truy nã tội phạm, Công an TP Hải Phòng.

Giang hồ bạt vía khi nghe tên "Anh mũ trắng"

Cái tên Nguyễn Trường Tam được coi là linh hồn của Đội H88 huyền thoại. Đây là đơn vị cảnh sát hình sự đặc biệt được Công an Hải Phòng thành lập năm 1988 (nằm trong biên chế Phòng Cảnh sát hình sự Hải Phòng) nhằm tạo nên "quả đấm thép" triệt phá những băng, ổ nhóm tội phạm lưu manh khét tiếng.

Nói về giang hồ Hải Phòng thời kỳ này, nhiều người vẫn rùng mình run sợ. Có những băng nhóm tội phạm sẵn sàng "bắn trước, cướp sau" khi thực hiện những phi vụ bắn chết người đi đường rồi cướp xe máy. Băng nhóm khác như anh em Đông - Động hoành hành vùng sông nước Hải Phòng, Quảng Ninh khi bị truy đuổi đã không ngại ngần dùng súng AK bắn lại khiến 6 công an thương vong…

Đại tá Nguyễn Trường Tam có một sở thích duy trì từ khi còn trẻ tới giờ là luôn đội trên đầu những chiếc mũ trắng.

Gắn bó với Đội H88 từ khi thành lập, Đội trưởng Nguyễn Trường Tam cùng đồng đội chỉ trong vòng 2 năm đã bắt hơn 1.000 vụ, triệt phá nhiều băng nhóm khét tiếng. Những chiến công lẫy lừng của Đội H88 khiến chỉ một thời gian ngắn tội phạm băng nhóm hoạt động lưu manh tại Hải Phòng bị đập tan.

Tới nay, đây cũng là đơn vị duy nhất trong lực lượng công an cả nước được phong danh hiệu đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang chỉ 2 năm sau khi thành lập (thành lập năm 1988, được phong đơn vị Anh hùng năm 1990).

Lưu manh, côn đồ Hải Phòng khi đó chỉ cần nghe tên Nguyễn Trường Tam đã bạt vía kinh hồn. Anh có một sở thích duy trì từ khi còn trẻ tới giờ là luôn đội trên đầu chiếc mũ trắng. Khoảng những năm 1990, trên đường phố Hải Phòng, mỗi khi thấy một trung niên đội mũ trắng ngồi trên chiếc xe phân khối lớn đi qua khu vực nào là dân giang hồ lại kháo nhau: "Chắc anh mũ trắng lại sắp bắt thằng nào rồi".

Bắt tướng cướp, bị cảnh sát trật tự… còng tay

Nhiều lần ngồi trò chuyện với đại tá Tam, nghe anh kể những chuyện bắt cướp với chất giọng dí dỏm, chuyện anh bắt tên tướng cướp Mạnh "bí" luôn khiến người nghe vừa khâm phục vừa... buồn cười. "Cả cuộc đời làm lính hình sự của tôi chưa từng bị đối tượng bật lại nhưng lại từng bị 'giã' bằng báng súng chảy máu đầu bởi các anh cảnh sát trật tự, đó chính là vụ bắt Mạnh".

Mạnh "bí" tên thật là Vũ Tiến Mạnh ở xóm 8, xã Dư Hàng Kênh, huyện An Hải (nay là phường Dư Hàng Kênh, quận Lê Chân), cầm đầu một băng cướp trên quốc lộ 5. Bọn chúng manh động đến mức thường xuyên chặn đường các xe đi qua tuyến đường này, dí súng vào đầu nạn nhân để cướp. Trước, trong và sau Tết Nhâm Thân (1992), Mạnh gây ra một loạt vụ cướp xe máy ở Hải Phòng. Đặc biệt là các vụ cướp xe máy của người dân ở Xí nghiệp vận tải 202; uy hiếp bằng súng để cướp xe máy ở phố Cát Cụt và vụ bắn chết người cướp xe máy ở đường Thiên Lôi…

Đội H88 được lệnh truy bắt Mạnh "bí" cùng đồng bọn nhưng tên này khi thấy "động" đã nhanh chân bỏ trốn khỏi Hải Phòng. Qua nguồn tin quần chúng, Đội H88 biết Mạnh “bí” đang trốn tại một địa điểm ở Hải Dương, Nguyễn Trường Tam cùng đồng đội lập tức lên đường.

Tuy nhiên, với bản năng của một con thú bị săn đuổi Mạnh đã nhanh chân bỏ trốn khỏi địa điểm trên. Nhận được tin nghi can rất có thể ra ga Hải Dương để trốn đi, ông Tam cùng một đồng đội lập tức có mặt tại đây. Biết Mạnh "bí" là đối tượng côn đồ hung hãn luôn thủ sẵn súng, lựu đạn trong người nhưng nhiệm vụ cấp bách, Đội trưởng Tam quyết định hành động.

Phát hiện Mạnh mặc áo nato dựng cổ, kéo mũ từ phía sau áo để che kín nửa mặt, hai tay đút túi quần đang đi bộ bên vỉa hè, một kế hoạch táo bạo được đưa ra. Một xe ôm được 2 thanh niên "nhà quê" thuê chở với lời giao ước "khi nào tôi bảo dừng, anh hãy phanh lại thật nhanh". Chiếc xe ôm đang phóng với tốc độ khá cao khi đi qua Mạnh "bí" bỗng phanh gấp. Tận dụng đà phanh gấp của chiếc xe, 2 trinh sát bay người lao vào đúng nơi Mạnh đang đi, quật ngã hắn, đồng thời khống chế tay không để hắn có cơ hội rút súng, lựu đạn.

Đúng lúc này, một ôtô của lực lượng Cảnh sát trật tự (Công an tỉnh Hải Dương) vô tình đi qua, thấy 3 thanh niên đang "đánh nhau", trong đó có người rút súng ra (Đội trưởng Tam). Để đè bẹp sức phản kháng của "kẻ manh động", một nhát báng súng đập vào đầu Nguyễn Trường Tam tóe máu rồi cả 3 "tên côn đồ" bị còng tay đưa lên xe về trụ sở.

Tại đây, sau các biện pháp xác minh, lực lượng cảnh sát trật tự mới ngã ngửa 2 thanh niên "tham gia đánh nhau" là những trinh sát hình sự nổi tiếng của Hải Phòng. Họ còn bất ngờ hơn trước những hung khí mà Mạnh "bí" mang theo trong người gồm một khẩu súng K54, bốn băng đạn, một viên đã lên nòng, 1 lựu đạn. Nếu không kịp thời quật ngã, bẻ gãy sức kháng cự của Mạnh "bí" không biết hậu quả xảy ra sẽ thế nào.

Đội trưởng H88 là nỗi khiếp đảm một thời của giang hồ đất Cảng .

Dùng uy danh khuất phục trùm giang hồ Cu Nên

Giang hồ Hải Phòng những năm 90 của thế kỷ trước có những băng ổ nhóm nổi tiếng gồm Dung Hà, Cu Nên, Lâm "già" hình thành thế "chân vạc". Trong số đó, băng nhóm Cu Nên nổi lên với sự manh động đặc biệt. Chuyên án Cu Nên là màn mở đầu để Công an Hải Phòng phá tan 2 băng nhóm còn lại.

Phát hiện Cu Nên cùng đồng bọn đang trú ẩn tại nhà ở phố Lạch Tray, một kế hoạch truy bắt được thực hiện. Các trinh sát được bố trí khắp các ngôi nhà xung quanh nơi hắn trú ngụ, đúng 3h sáng 15/3/1995, mọi mũi bao vây nhà Cu Nên đã được lắp ghép hoàn chỉnh. Nhận định trong nhà Nên có rất nhiều đàn em ong ve, cộng thêm số lượng lớn lựu đạn, súng quân dụng và kiếm lê… Với bản tính liều lĩnh, máu lạnh, thì chúng sẵn sàng xả súng và lựu đạn nếu thấy công an xông vào nhà nên lực lượng công an cử một tổ cán bộ đến động viên, thuyết phục ra đầu thú.

Tuy nhiên, người nhà hắn một mực nói Cu Nên không có nhà. Lệnh khám xét nhà được triển khai nhưng kiểm tra khắp các phòng cũng không thấy hắn mà chỉ bắt được những tên "ong ve". Đội trưởng H88 Nguyễn Trường Tam được lệnh kiểm tra lại toàn bộ những dấu hiệu nghi vấn trong ngôi nhà.

Đại tá Tam nhớ lại: "Khi leo lên tới mái nhà Cu Nên, tôi phát hiện dấu hiệu nghi vấn, đó là một căn phòng nhỏ chỉ vài m2 dùng để chứa đồ. Thấy cánh cửa bị chốt bên trong, linh cảm mách bảo rất có thể Cu Nên trốn trong đó. Tình thế cấp bách, lúc đó chỉ có tôi cùng hai trinh sát ở trên mái nên tôi quyết định dùng biện pháp tâm lý. Khẩu súng trong tay tôi làm động tác lên đạn liên tục rồi tôi quát: "Cu Nên ra ngay, nếu không ra tao bắn. Tao Trường Tam đây. Tao đếm đến 3". Dứt câu đếm thứ 3, Cu Nên lồm cồm bò ra lập tức bị Đội trưởng Tam khống chế tóm gọn. 

Nhớ lại thời khắc đó, đại tá Tam vẫn hơi run. Cu Nên, Linh Cu đều là những sát thủ từng bắn người không ghê tay. Khi trốn trong căn gác xép, bọn chúng có sẵn súng, lựu đạn nhưng bằng biện pháp tâm lý, Đội trưởng H88 đã khuất phục được những tên côn đồ này. Sau khi bắt Cu Nên, lần lượt các băng nhóm còn lại: Dung Hà, Lâm "già" cũng lần lượt sa lưới.