 |
|
Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch nước Trần Đại Quang trong buổi họp báo chung hôm nay tại Hà Nội. Ảnh: Reuters |
Theo thông cáo của cơ quan báo chí Nhà Trắng, nhân dịp chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Mỹ Barack Obama, lãnh đạo hai nước đã thông qua tuyên bố chung sau cuộc hội đàm chiều 23/5.
Hai bên ghi nhận sự hài lòng trước tốc độ phát triển nhanh, ổn định và toàn diện trong quan hệ Việt - Mỹ trong những năm qua theo tinh thần của Quan hệ Đối tác Toàn diện Việt Nam – Mỹ đạt được năm 2013 và Tuyên bố Tầm nhìn chung được công bố trong chuyến thăm Mỹ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vào tháng 7/2015.
Các lợi ích chung giữa Mỹ và Việt Nam tiếp tục được mở rộng thông qua tăng cường trao đổi đoàn các cấp và duy trì cơ chế đối thoại; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhờ vào quan hệ thương mại và đầu tư tăng cường; tăng cường hợp tác trong giáo dục, khoa học và công nghệ, y tế, an ninh, quốc phòng, quan hệ người với người, nhân quyền, nhân đạo, và vấn đề giải quyết hậu quả sau chiến tranh.
Quan hệ Việt Nam – Mỹ ngày càng được tăng cường đã đóng góp tích cực vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và tôn trọng luật pháp quốc tế trong khu vực, cũng như xây dựng khu vực dựa trên quy tắc. Hai nước đang cùng nhau giải quyết các thách thức khu vực và toàn cầu, bao gồm vấn đề biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, y tế toàn cầu, không phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, gìn giữ hòa bình và chống buôn bán trái phép động vật hoang dã.
Để đạt được những mục tiêu đó, hai nước tái khẳng định cam kết tôn trọng Hiến chương Liên Hợp quốc và tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng thể chế chính trị của nhau, tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Mỹ và Việt Nam cũng cam kết tăng cường và phát triển Cộng đồng ASEAN, đồng thời phối hợp với cộng đồng quốc tế nhằm đối phó những thách thức toàn cầu. Cả hai bên cam kết phối hợp với nhau nhằm thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện trong những lĩnh vực sau:
Tăng cường quan hệ chính trị và ngoại giao
Hai bên cam kết tiếp tục trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt các đoàn cấp cao, và tăng cường đối thoại giữa các cơ quan thuộc hai chính phủ. Hai bên cũng sẽ mở rộng đối thoại cấp cao giữa hai Bộ Ngoại giao để thảo luận các biện pháp tăng cường quan hệ đối tác toàn diện và thảo luận những vấn đề cùng quan tâm. Hai bên nhất trí rằng việc tăng cường tin cậy lẫn nhau đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa quan hệ hữu nghị và hợp tác bền vững, lành mạnh và lâu dài.
Thúc đẩy quan hệ kinh tế
Hai nước quyết tâm tập trung đẩy mạnh hợp tác kinh tế, bao gồm thương mại, đầu tư, khoa học và công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực và biến đổi khí hậu. Hai bên cho rằng Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) có vai trò quan trọng về kinh tế và chiến lược, và sẽ thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa giữa hai nước, đẩy nhanh tăng trưởng kinh tế toàn diện và tạo công ăn việc làm.
Hai bên tái khẳng định cam kết sớm phê chuẩn và triển khai đầy đủ thỏa thuận tiêu chuẩn cao này, bao gồm các cam kết về đầu tư, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và phát triển, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, dệt may, dịch vụ, lao động và môi trường.
Mỹ cam kết hỗ trợ Việt Nam thông qua các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực mạnh mẽ để triển khai hiệu quả và đáp ứng các tiêu chuẩn cao của TPP. Hai bên cũng tái khẳng định cam kết bảo đảm tăng trưởng kinh tế toàn diện và tạo cơ hội cho tất cả mọi người. Hai nước nhấn mạnh rằng, hợp tác phát triển tiếp tục là động lực của quan hệ song phương.
Cả hai bên cam kết thúc đẩy thương mại và đầu tư song phương, và sẽ tiếp tục hợp tác thúc đẩy trao đổi các sản phẩm nông sản, thủy sản và công nghiệp. Mỹ và Việt Nam cam kết tham vấn thông qua nhóm chuyên gia song phương theo cách thức hợp tác và toàn diện, có tính đến mong muốn của Việt Nam được thừa nhận là một nền kinh tế thị trường.
Cả hai nước hoan nghênh việc đạt được các thỏa thuận thương mại nhân chuyến thăm này, như thỏa thuận VietJet mua 100 chiếc máy bay của Boeing và động cơ của Pratt & Whitney, cũng như Biên bản ghi nhớ về năng lượng gió giữa tập đoàn GE và chính phủ Việt Nam.
Phát triển quan hệ nhân dân
Hai bên khẳng định việc hỗ trợ thúc đẩy giao lưu nhân dân nhằm tăng cường hiểu biết, hợp tác và hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Mỹ hoan nghênh chính phủ Việt Nam cho phép Tổ chức hòa bình (Peace Corps) dạy tiếng Anh ở Việt Nam. Mỹ và Việt Nam hoan nghênh Đại học Fulbright tiêu chuẩn quốc tế được thành lập tại Việt Nam.
Hai bên hoan nghênh thỏa thuận song phương về việc cấp thị thực nhập cảnh nhiều lần trong một năm cho những người đi lại vì mục đích du lịch và làm ăn từ hai nước. Cả hai bên đánh giá cao và thừa nhận thành công của cộng đồng người Mỹ gốc Việt và đóng góp của họ trong việc thúc đẩy quan hệ song phương.
Tăng cường an ninh và hợp tác quốc phòng
Mỹ và Việt Nam tái khẳng định cam kết tăng cường hợp tác quốc phòng giữa hai nước như đã vạch ra trong Biên bản ghi nhớ về thúc đẩy hợp tác quốc phòng song phương năm 2011 và Tuyên bố Tầm nhìn chung Việt Nam – Mỹ về Quan hệ Quốc phòng ký năm 2015, ưu tiên hợp tác nhân đạo, giải quyết hậu quả chiến tranh, an ninh hàng hải, gìn giữ hòa bình, trợ giúp nhân đạo và ứng phó thảm họa. Cả hai bên tái khẳng định sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực an ninh, đối phó tội phạm xuyên quốc gia và an ninh mạng.
Việt Nam hoan nghênh quyết định của chính phủ Mỹ về việc dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam. Việt Nam cũng hoan nghênh Mỹ hỗ trợ an ninh hàng hải – thông qua Sáng kiến An ninh hàng hải (MSI), chương trình Hợp tác giảm nguy cơ, và Tài trợ quân sự nước ngoài – và mong muốn hợp tác với Mỹ để tăng cường năng lực trên biển của Việt Nam.
Mỹ và Việt Nam ký ý định thư về việc thành lập một nhóm chuyên gia trong Sáng kiến hợp tác kho dự trữ y tế và nhân đạo (CHAMSI), nhằm thúc đẩy hợp tác hỗ trợ nhân đạo và ứng phó thảm họa. Mỹ tái khẳng định hỗ trợ những nỗ lực của Việt Nam đóng góp vào gìn giữ hòa bình nhằm hỗ trợ Việt Nam triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình đầu tiên vào năm 2017.
Cả hai bên bày tỏ sự hài lòng với những nỗ lực chung nhằm thúc đẩy giải quyết các vấn đề chiến tranh và nhân đạo. Đặc biệt, Mỹ đánh giá cao việt Nam hợp tác chủ động trong việc hỗ trợ các sứ mệnh nhân đạo nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc tìm kiếm những quân nhân Mỹ vẫn mất tích trong chiến tranh. Hai nước cam kết tiếp tục hợp tác dọn dẹp bom mìn chưa nổ. Việt Nam hoan nghênh việc hợp tác để hoàn thành thành công giai đoạn một của dự án tẩy chất độc dioxin tại sân bay Đà Nẵng. Mỹ cam kết hợp tác với Việt Nam để đóng góp đáng kể cho việc tẩy độc ở sân bay Biên Hòa.
Thúc đẩy nhân quyền và cải cách pháp luật
Hai bên cam kết tiếp tục ủng hộ thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền phù hợp với hiến pháp riêng và tôn trọng các cam kết quốc tế.
Hai nước công nhận sự đóng góp từ các tổ chức tôn giáo và xã hội trong những lĩnh vực như giáo dục, chăm sóc sức khỏe và dịch vụ xã hội ở cả hai quốc gia.
Việt Nam và Mỹ khuyến khích tăng cường hợp tác hơn nữa để đảm bảo tất cả mọi người, bất kể giới tính, màu da, tôn giáo và khuynh hướng tình dục, bao gồm cả người khuyết tật, có thể hưởng đầy đủ nhân quyền của họ. Mỹ và Việt Nam hoan nghênh một nghị định thư về thực thi pháp luật và hỗ trợ tư pháp.
Đối phó thách thức khu vực và thế giới
Mỹ và Việt Nam tái khẳng định cam kết chung sử dụng biện pháp hòa bình giải quyết tranh chấp lãnh thổ và tranh chấp trên biển, bao gồm tôn trọng quá trình ngoại giao và pháp lý, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực phù hợp với Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS).
Hai nước nhấn mạnh cam kết giữa các bên có tranh chấp kiềm chế, không có hành động làm leo thang căng thẳng hoặc mở rộng tranh chấp, công nhận tầm quan trọng của việc nghiêm chỉnh thực hiện về Tuyên bố của các bên ở Biển Đông (DOC) và thúc đẩy đàm phán tiến tới sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Việt Nam và Mỹ bày tỏ quan ngại sâu sắc liên quan đến những diễn biến gần đây trên Biển Đông làm gia tăng căng thẳng, tổn hại lòng tin và đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định. Cả hai nước ủng hộ tự do đi lại trên biển và trên không, thương mại hợp pháp không bị cản trở ở Biển Đông, kêu gọi phi quân sự hóa và tự kiềm chế trong giải quyết tranh chấp, tái khẳng định cam kết chung theo Tuyên bố Sunnylands và phối hợp chặt chẽ với các đối tác ASEAN khác trong thực thi DOC.
Mỹ một lần nữa cam kết tích cực phối hợp và hỗ trợ Việt Nam tổ chức thành công APEC 2017.
Việt Nam và Mỹ tái khẳng định giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và thực hiện Thỏa thuận Paris. Mỹ hứa tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đối phó với nạn hạn hán tồi tệ nhất 90 năm và xâm nhập mặn trong thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững ở khu vực sông Mekong.
Là một đối tác phát triển của Ủy hội sông Mekong (MRC), Mỹ bày tỏ cam kết của mình để hỗ trợ hợp tác giữa các thành viên MRC và giữa các thành viên Ủy hội và các cơ chế khác trong khu vực trong việc sử dụng, quản lý và phát triển nguồn nước xuyên biên giới trong một cách hiệu quả và bền vững.
Hai nước còn cam kết hợp tác trong lĩnh vực hạt nhân dân sự, phi hạt nhân hóa, sức khỏe, chống buôn bán động vật hoang dã và bảo vệ đa dạng sinh học theo Quan hệ hợp tác Việt - Mỹ Đối phó Buôn bán Động vật hoang dã.
Tăng cường quan hệ đối tác dài hạn
Hai bên nhất trí tăng cường hơn nữa Quan hệ Đối tác Toàn diện, làm cho quan hệ song phương sâu hơn, thực chất hơn và hiệu quả hơn nhằm mang lại lợi ích nhiều hơn cho người dân hai nước, cho hòa bình, ổn định và hợp tác trong khu vực cũng như trên thế giới.
