Trong số những người mang án tử hình dưới đây, George Stinney Jr là người được rửa sạch tội lỗi lâu nhất sau khi án mạng xảy ra.
Cảnh sát ép cung
Ông Sakae Menda là trường hợp tử tù đầu tiên được minh oan trong lịch sử Nhật Bản, sau 35 năm biệt giam.
Sáng sớm ngày 30/12/1948, một kẻ không rõ danh tính dùng rìu sát hại cả gia đình một vị tu sĩ, khi bị phát hiện có ý đồ ăn trộm gạo. Ông Menda sau đó bị tình nghi là nghi can số một.
Bỏ ngoài tai lời kêu oan và lời khai của nhân chứng, toà vẫn tuyên án tử hình với bị cáo Menda. Sau 6 lần nộp đơn kháng cáo, người đàn ông này được tòa án cấp cao Fukuoka chấp thuận.
 |
|
Sakae Menda phải chịu án oan trong suốt 35 năm. Ảnh: Sofia Moro. |
Trước tòa, ông Menda tố cảnh sát đã dùng nhục hình để ép cung. Trong 3 tuần lấy lời khai, ông không được ăn uống, nghỉ ngơi và liên tục bị họ đấm vào bụng, bóp cổ, treo ngược trên trần nhà, đe doạ để ký vào bản thú tội.
Tòa án Kumanmoto kiểm tra lại hiện trường và tổ chức 16 phiên điều trần với sự tham gia của 16 nhân chứng.
Ngày 15/7/1983, tòa phán quyết khẳng định ông Menda vô tội ở tuổi 54. Sau 12.410 ngày tù oan, ông Sakae Menda hiện là người đi đầu trong phong trào vận động xóa án tử hình ở Nhật.
Công tố viên thông đồng với phạm nhân
Năm 1984, chàng trai người Mỹ gốc Phi John Thompson bị cáo buộc tội cướp xe và giết người. Hai ngày sau vụ án, cảnh sát New Orleans khoanh vùng 2 nghi phạm là John Thompson và Kevin Freeman.
Freeman thông đồng với các công tố viên, đưa ra lời khai chống lại Thompson trước toà. Tên này đã trở thành đồng phạm giết người và phải lĩnh án 5 năm tù.
 |
|
John Thompson đã trở thành nạn nhân trong cuộc "thương thảo" giữa nghi phạm và các công tố viên. Ảnh: CNN. |
Tại phiên xét xử, Freeman khai nhận anh ta và Thompson cùng thực hiện vụ trộm cắp và giết người. Mặc dù lời khai này hoàn toàn trái ngược với thông tin từ nhân chứng, toà vẫn tuyên án tử hình Thompson ngày 8/5/1985.
Sau đó, cả 6 lá đơn kháng cáo của Thompson đều bị bác bỏ. Tuy nhiên, một luật sư đã phát hiện lỗ hổng trong vụ án cướp xe, vết máu trên áo nạt nhân không trùng khớp với nhóm máu của Thompson. Về sau, Thompson được giảm án xuống còn chung thân.
Năm 2002, sau nhiều lần tái điều tra và lấy lời khai nhân chứng trong vụ giết người, tòa phúc thẩm Louisiana mở lại phiên xét xử và tuyên bố Thompson vô tội, được bồi thường 330.000 USD.
4 lần mang án tử hình mới được trả tự do
Năm 1998, người dân tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc phát hiện thi thể một người phụ nữ với nhiều dấu hiệu bị tấn công. Cảnh sát nghi ngờ trước khi bị giết, nạn nhân đã quan hệ tình dục vì bộ phận sinh dục còn sót lại mẩu giấy vệ sinh có tinh dịch.
Sau vài ngày điều tra, cảnh sát quyết định bắt giữ Từ Đông Chấn. Với 2 đêm thẩm vấn, nam thanh niên này khai nhận với cơ quan chức năng có quan hệ ngoài luồng và giết hại nạn nhân.
Mặc dù những kết luận mơ hồ về giám định ADN hay những tình tiết bất hợp lý nhưng toà vẫn tuyên án tử hình với Từ Đông Chấn hồi tháng 12/1999. Trong suốt tám năm kêu oan, Từ vẫn bị bốn lần tuyên án tử.
Cuối cùng, năm 2005, tòa án tỉnh Hà Bắc tuyên bố Từ Ðông Chấn vô tội và được trả tự do.
Án tử ở tuổi 14
Năm 1959, Canada Steven Murray Truscott (14 tuổi) trở thành tử tù trẻ nhất trong lịch sử Canada vì bị buộc tội cưỡng hiếp và giết cô bạn cùng lớp.
Theo nội dung vụ án, tối tháng 6/1959, Truscott chở cô bạn cùng lớp tên Lynne Harper bằng chiếc xe đạp từ trường học tới vùng ngoại ô của thị trấn thị trấn Clinton, tỉnh Ontario.
 |
|
Ông Truscott từng bị cáo buộc là giết cô bạn thân cùng lớp. Ảnh: The Star. |
2 ngày sau, cảnh sát tìm thấy thi thể của Harper trong cánh rừng, họ khẳng định nạn nhân bị cưỡng hiếp và sát hại. Do vậy, Truscott trở thành nghi phạm hàng đầu vì là người cuối cùng gặp nạn nhân.
Steven Truscott phải ra tòa với tư cách một người trưởng thành dù chỉ mới 14 tuổi. Bồi thẩm đoàn xác định Truscott phạm tội giết người.
Thẩm phán Justice Ferguson ra bản án tử hình bằng hình thức treo cổ đối với Truscott. Sau nhiều lần làm đơn kháng án, bị cáo được giảm án chung thân.
Được ân xá vào năm 1969, Truscott rời khỏi địa phương và bắt đầu cuộc sống mới. Trước sức ép của dư luận, năm 2004, Bộ trưởng Tư pháp Canada Irwin Cotler yêu cầu tòa phúc thẩm Ontario xem xét lại vụ án.
Các nhà chức trách đã mở lại cuộc điều tra, tìm lại dấu vết ADN của nạn nhân và tìm hiểu lời khai của các nhân chứng.
Tháng 8/2007 (tức sau 48 năm sau khi xảy ra vụ án), toà án phúc thẩm Ontario thống nhất xoá án cho Truscott và tuyên bố anh này vô tội.
Được minh oan sau 70 năm bị tử hình
George Stinney Jr cũng là người bị tử hình ít tuổi nhất ở Mỹ trong thế kỷ 20 khi mới 14 tuổi. Đứa trẻ da đen bị kết án tử hình vì tội giết 2 cô gái da trắng vào năm 1944.
Phiên xét xử chỉ diễn ra trong 3 giờ, còn phán quyết tử hình được đưa ra sau 10 phút bởi ban bồi thẩm toàn người da trắng. Cậu bé đã bị xử tử bằng hình thức ngồi ghế điện.
 |
|
George Stinney Jr khi bị cảnh sát bắt giữ. Ảnh: Washington Post. |
Điều này đã gây làn sóng chỉ trích rộng rãi trong dư luận, về nạn phân biệt chủng tộc. Năm 2013, gia đình Stinney yêu cầu lật lại cuộc điều tra vụ việc.
Tháng 7/2014, thẩm phán Carmen Mullins tuyên bố trắng án cho Stinney. Sau 7 thập kỷ, chị em của Stinney đã giúp gột sạch thanh danh cho người anh trai quá cố.
