Theo một nghiên cứu năm 2015 của tổ chức dành cho những người trẻ tại Australia, gần 60% thanh niên nước này đang học hoặc được đào tạo nghề mà ít nhất 2/3 trong số đó sẽ chuyển sang tự động hóa. Điều này đồng nghĩa những nghề nghiệp đó sẽ không cần thêm nhân công làm việc mà đã bị thay thế bởi máy móc.
Career Addict đã thống kê các công việc sẽ biến mất vĩnh viễn vào năm 2030, dưới sự tác động của công nghệ, trí tuệ nhân tạo.
Đại lý du lịch
Trước đây, hình ảnh những người tiếp thị du lịch xuất hiện và giới thiệu những chuyến đi, giúp bạn đặt vé máy bay, khách sạn đã rất quen thuộc. Những đại lý du lịch là cầu nối giữa khách hàng và đơn vị vận tải, lữ hành, khách sạn.
Nhưng giờ đây, với sự phong phú của các nền tảng trực tuyến, người dùng dễ dàng so sánh và có thể tự mình đặt vé, sắp xếp kỳ nghỉ cho riêng mình. Tất cả thứ chúng ta cần là thẻ ngân hàng thanh toán nội địa hoặc quốc tế, một vài giờ rảnh rỗi nghiên cứu điểm đến và tìm chuyến bay, khách sạn phù hợp tại Skyscanner hay Trivago với giá cả, ngày giờ đa dạng.
Nhiều đơn vị khai thác du lịch đã nhận ra điều này và thu hẹp, đóng cửa các chi nhánh, tập trung vào ưu đãi trực tuyến thay vì tiếp thị trực tiếp. Tuy nhiên, vẫn có nhiều cơ hội khác cho những sinh viên học ngành du lịch và quản trị lữ hành.
Thu ngân
Thế giới không tiền mặt đang dần trở nên phổ biến với thao tác một chạm, thanh toán không tiếp xúc. Xu hướng có thể nhận ra dễ dàng nhất đó là nhu cầu về tiền mặt giảm mạnh.
Với thực tế đó, nhiều trạm thu phí tự động hay máy phục vụ dần trở nên phổ biến ở các chuỗi siêu thị, thậm chí nhà hàng đồ ăn nhanh. Số lượng công việc cho các thu ngân thu hẹp nhanh chóng là điều dễ hiểu.
 |
| Sự bùng nổ của thanh toán trực tuyến khiến nghề thu ngân không còn ưa chuộng. Nhiều doanh nghiệp chuyển sang sử dụng máy thanh toán tự động. Ảnh: Business Insider. |
Nấu đồ ăn nhanh
Với những chuỗi tự động hóa, việc chi trả cho dàn máy hiện đại trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều doanh nghiệp. Chúng hiếm khi sai sót và không cần phải đóng bảo hiểm hay nghỉ thai sản, chi phí thấp.
Theo một nghiên cứu năm 2013, 81% người làm thức ăn nhanh đối mặt nguy cơ bị cắt giảm do quy trình tự đồng hóa. Đầu bếp thức ăn nhanh có thể bị dư thừa trong vài năm tới khi các nhà tuyển dụng sử dụng công nghệ hiện đại để tăng tốc quy trình, giảm thiểu chi phí hoạt động. Hiện tại, nhiều doanh nghiệp ứng dụng AI và làm điều này.
Bưu tá
Nhu cầu chuyển phát nhanh các bưu kiện vẫn khá nhiều, song, nhiều hãng vận chuyển đang dần thay thế người đưa thư truyền thống. Điều này đồng nghĩa công việc của họ sẽ biến mất trong 10-20 năm tới.
Các hóa đơn, bảng sao kê sẽ được gửi và thanh toán trực tuyến. Bưu kiện cũng có thể gửi bằng máy hoặc tới điểm tập kết. Hình ảnh những người bưu tá giao báo, hóa đơn điện nước, thu cước truyền hình, internet được dự báo sẽ biến mất trong thập kỷ tới.
 |
| Bưu tá là nghề được sự báo có nguy cơ "tuyệt chủng" vì thư tín, hóa đơn online. Ảnh: Freepik. |
Giao dịch viên ngân hàng
Các ngân hàng sẽ không biến mất mà dần chuyển dịch sang mô hình phục vụ bằng AI, máy tự động. Khách hàng sẽ không cần ra điểm giao dịch để thực hiện việc chuyển khoản, rút tiền hay thậm chí làm lại thẻ ATM, gửi tiết kiệm.
Tất cả thứ họ cần là chiếc điện thoại thông minh. Do đó, nghề giao dịch viên cũng nằm trong số những công việc sẽ bị thay thế bằng máy móc trong vài năm tới.
Theo các chuyên gia, nhiều người vẫn cần tham khảo ý kiến của các cố vấn tài chính, do đó, các ngân hàng vẫn sẽ giữ một số giao dịch viên, nhưng số lượng rất ít.
Công nhân dệt may
Số lượng nhân viên trong ngành dệt may ngày càng giảm, không phải do thiếu nhu cầu về sản phẩm mà là cách chúng được tạo ra. Với hệ thống máy móc hiện đại, nhiều công việc sản xuất, chế tạo sẽ do chúng đảm nhiệm.
Do đó, công nhân dệt may ít có cơ hội việc làm hơn. Tuy nhiên, sự chuyển dịch này cũng có một số điểm tích cực. Những người còn tồn tại trong nghề dệt may sẽ phải là chuyên gia, tay nghề tinh xảo để làm việc mà máy móc không thể thay thế.
Người làm trong nhà máy in
Đã có nhiều dự báo về tương lai của ngành công nghiệp báo in từ lâu, sau khi báo điện tử bùng nổ. Thế hệ Millennials và gen Z hiện nay có thói quen đọc tin tức trên mạng xã hội, trực tuyến nhiều hơn là báo, sách giấy.
Điều này khiến ngành công nghiệp in ấn cần phải thích nghi để phát triển hoặc rơi vào tuyệt chủng. Các nhà khai thác báo in có thể phải đối mặt sự sụt giảm đáng kể trong kinh doanh.
Trọng tài thể thao
Nếu bạn đam mê sự nghiệp thể thao, hãy suy nghĩ kỹ về việc trở thành trọng tài. Bởi rất có thể, trong tương lai, nghề này sẽ “tuyệt chủng”.
Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) đang cắt giảm nhiều vị trí trọng tài để đưa thêm công nghệ vào các trận đấu. Điển hình là hệ thống trợ lý trọng tài video VAR đang được sử dụng ở các giải đấu hàng đầu châu Âu. Trong khi đó, các môn thể thao khác như quần vợt, cricket và bóng bầu dục, từ lâu đã sử dụng công nghệ để đưa ra quyết định trong một trận đấu.
Một số chuyên gia nhận định đưa công nghệ, sử dụng trọng tài nhân tạo là bước đi tích cực, giảm thiểu tình trạng phạm lỗi, tăng tính cạnh tranh, công bằng cho thể thao.
 |
| Công nghệ VAR dần phổ biến và được cho là khiến các cơ hội trong nghề trọng tài thể thao bị thu hẹp. Ảnh: AFP. |
Thợ kim hoàn
Các thợ kim hoàn không có nguy cơ bị máy móc thay thế nhưng họ dễ mất việc do xu hướng, hành vi xã hội đang thay đổi. Theo một báo cáo của Hội đồng Thương mại Trang sức, ngành công nghiệp trang sức đã thu hẹp 4% trong năm 2018, với hàng trăm cửa hàng trang sức ngừng hoạt động ở Mỹ.
Thế hệ trẻ dường như ít đầu tư vào trang sức đắt tiền. Thu nhập của họ không cho phép kim cương, đá quý nằm trong danh sách mua sắm ưu tiên.
Ngoài ra, nhiều người có xu hướng mua sản phẩm có tiếp thị hấp dẫn, giá cả phải chăng thay vì thương hiệu xa xỉ, có tên tuổi. Điều này có thể báo hiệu sự đi xuống của các thương hiệu trang sức cao cấp, khi người tiêu dùng trẻ chuyển mối quan tâm sang nhãn hàng khác.
Ngoài ra, nghề điều phối viên, tiều phu, điện thoại viên, người đánh cá, thư ký pháp lý, người lắp ráp và chế tạo máy móc là những công việc cũng được dự báo sẽ biến mất vào thập kỷ tới. Triển vọng những nghề nghiệp khá khó khăn, song, đây không hẳn là tin xấu.
Một báo cáo năm 2017 của Dell cho thấy 85% công việc mới sẽ có vào năm 2030 chưa được phát minh ra. Với bối cảnh công nghệ như hiện nay, các chuyên gia chưa thể dự đoán được những nghề mới xuất hiện trong vòng 8 năm tới. Điều quan trọng là người lao động cần có sự linh hoạt để ứng biến, thích nghi với những công việc mới.
