Nguyên nhân trẻ bị táo bón kéo dài

Theo thống kê từ khoa Khám bệnh - Bệnh viện Nhi Trung ương, ước tính có tới 35% trẻ trong độ tuổi 4-7 từng bị táo bón khi ở giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi. Đây là giai đoạn trẻ bắt đầu tập ngồi bô/bồn cầu nên dễ bị táo bón kéo dài. Khi đến tuổi đi học, có tới 5% trẻ bị táo bón kéo dài trên 6 tháng. Tình trạng này ngày càng phức tạp và có xu hướng nhỏ hóa độ tuổi.

Nhiều trẻ bị táo bón khi ở giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi.

Có 2 nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón kéo dài là nguyên nhân cơ năng và tổn thương thực thể trên đường tiêu hóa. Trong đó, trẻ bị táo bón đa phần bởi nguyên nhân cơ năng, do chế độ ăn uống chưa phù hợp, ăn nhiều chất đạm, đường bột, ăn ít chất xơ (rau củ, trái cây) hay uống quá ít nước.

Trẻ sơ sinh bú mẹ không đủ số lượng nên không đủ tạo thành phân; mẹ ăn ít chất xơ cũng làm trẻ dễ bị táo bón. Trẻ bú sữa công thức dễ táo bón hơn trẻ bú sữa mẹ, do sữa công thức chứa nhiều chất khó tiêu. Việc pha sữa quá đặc cũng có thể khiến bé táo bón.

Không ăn rau là một trong những nguyên nhân gây táo bón kéo dài.

Lười vận động cũng là một trong những nguyên nhân gây táo bón ở trẻ. Khi trẻ lười vận động, nhu động ruột hoạt động kém, dẫn đến phân khó di chuyển trong ruột và tống ra ngoài.

Ngoài ra, còn nhiều nguyên nhân khác gây táo bón như tác dụng phụ của một số loại thuốc mà trẻ uống khi bị ốm như thuốc kháng sinh, thuốc ho, thuốc giảm đau… Hoặc nguyên nhân tâm lý, trẻ sợ đi cầu, nhịn đi cầu do không quen nhà vệ sinh khi đến lớp, nhà vệ sinh công cộng…

Bên cạnh đó, trẻ bị táo bón có thể do tổn thương thực thể trên đường tiêu hóa. Đây là nguyên nhân chiếm tỷ lệ nhỏ (khoảng 5%), có thể do các dị tật bẩm sinh như phình đại tràng, suy giáp trạng. Khi mắc những bệnh lý này, đa phần trẻ bị táo bón ngay từ lúc mới sinh. Tình trạng này phải can thiệp điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật mới có thể cải thiện. Việc thay đổi chế độ ăn, sinh hoạt gần như không có tác dụng trong trường hợp này.

Táo bón kéo dài không thể điều trị ngắn hạn mà cần một quá trình, nỗ lực từ cả con và cha mẹ. Nhiều mẹ có tâm lý vội vàng thường cho con sử dụng thuốc thụt, thuốc xổ mà không biết rằng lạm dụng thuốc này có thể khiến tình trạng táo bón ngày càng nặng hơn, thậm chí lệ thuộc thuốc, mất phản xạ khi đi cầu. Một số mẹ lại chỉ tập trung cho con ăn thêm chất xơ nhưng quên bổ sung đủ nước, khiến tình trạng táo bón nghiêm trọng hơn.

Khi biết nguyên nhân trẻ bị táo bón kéo dài, cha mẹ sẽ có cách điều trị cho con phù hợp. Điều trị dứt điểm táo bón kéo dài cần nhiều thời gian hơn táo bón thông thường. Vì thế cha mẹ cần kiên nhẫn, kết hợp nhiều biện pháp hỗ trợ để giúp bé cải thiện nhanh hơn, tránh những biến chứng nguy hiểm.