Người trưởng thành dễ gặp biến chứng
Trao đổi về những trường hợp biến chứng sau khi ghép tủy, bác sĩ Vũ Đức Bình (trưởng khoa bệnh máu tổng hợp II, Viện Huyết học và truyền máu trung ương) cho hay phương pháp ghép tủy (hay còn gọi là ghép tế bào gốc tạo máu) tỷ lệ thành công đạt đến 90% đối với trẻ em, còn người trưởng thành dễ gặp các biến chứng hơn. Đặc biệt, bệnh nhân tuổi càng cao, tiên lượng càng xấu, nhất là sau 50.
Theo bác sĩ Bình, nhiều lý do để giải thích cho việc bệnh nhân bị biến chứng sau khi ghép tủy, đó là thể trạng tổng quát yếu, bệnh lý đi kèm, khả năng dung nạp kém với điều trị trước và các biến chứng sau ghép tủy.
Ông cho biết có hai cách lấy tế bào gốc tạo máu: một là lấy tế bào có trong tủy xương và máu của chính bệnh nhân; hai là ghép từ tế bào gốc của anh chị em ruột có độ tương thích cao nhất.
Theo bác sĩ Bình, thông thường, thời gian điều trị sau ghép tủy có thể kéo dài trên 5 năm, tùy từng người. Thậm chí nhiều bệnh nhân còn có thể sống lâu hơn. Tuy nhiên, nếu ca ghép tủy thất bại sẽ ảnh hưởng đến tính mạng của bệnh nhân.
Trường hợp tủy của người cho không tương thích 100%, nguy cơ xảy ra những biến chứng về gan, thận sau khi ghép rất lớn. Một trong những vấn đề đáng lo là hiện tượng thải ghép.
Ghép tế bào gốc rất nguy hiểm cho bệnh nhân
Theo GS.TS Nguyễn Bá Đức (nguyên Giám đốc Bệnh viện K, Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam), điều trị ung thư trên thế giới vẫn phải dựa trên ba phương pháp kinh điển là phẫu thuật, xạ trị và hóa trị. Trong trường hợp bệnh nhân bị ung thư giai đoạn muộn, phương pháp hóa trị thông thường không hiệu quả, bác sĩ có thể sử dụng hóa chất mạnh với hy vọng tiêu diệt triệt để tế bào ung thư.
Lúc này, cơ thể con người sẽ phải đối diện với nguy cơ tổn thương tế bào máu, gây suy tủy và dẫn đến tử vong. Để khắc phục tình trạng này, phương pháp ghép tế bào máu được sử dụng như một biện pháp hỗ trợ.
“Bản chất của việc sử dụng tế bào máu là tạo lại máu, chống biến chứng suy tủy khi dùng hóa chất mạnh chứ không phải điều trị ung thư. Vì vậy, nếu nói chữa bệnh ung thư bằng phương pháp tế bào gốc là không chính xác, làm bệnh nhân hiểu sai”, GS phân tích.
Theo ông, việc sử dụng tế bào gốc trong quá trình điều trị bệnh ung thư phải được chỉ định rất chặt chẽ bởi đây là phương pháp không chỉ tốn kém mà còn hết sức nguy hiểm.
Tại Mỹ, các nhà khoa học đã nghiên cứu và sử dụng phương pháp này hơn 20 năm nhưng đến nay vẫn không phải là phương pháp thường quy và đang trong quá trình tiếp tục nghiên cứu.
GS.TS Nguyễn Bá Đức khuyến cáo: “Đây là phương pháp rất nguy hiểm và tốn kém nặng nề nên các bệnh nhân ung thư cần hiểu rõ, không tùy tiện lạm dụng để tránh tiền mất, tật mang”.
