Ba bị cáo bị xét xử gồm Hoàng Kim Long, (nguyên Giám đốc Eximbank Bà Rịa - Vũng Tàu; Nguyễn Đình Huân (nguyên Trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp) và Nguyễn Văn Khang (nguyên Cán bộ tín dụng).
Theo cáo trạng, trong khoảng thời gian từ năm 2009-2011, Hoàng Kim Long, Nguyễn Đình Huân và Nguyễn Văn Khang - đại diện cho Eximbank Bà Rịa - Vũng Tàu đã ký nhiều hợp đồng tín dụng với nhóm Công ty Thanh Mai (gồm 6 công ty) do Mai Văn Thức cùng người nhà, họ hàng của Thức làm Giám đốc.
Đến cuối năm 2011, nhóm doanh nghiệp của Công ty Thanh Mai không trả được tiền gốc và lãi vay nên Eximbank Việt Nam kiểm tra tài sản thế chấp, thì phát hiện thiếu hơn 1.500 tấn hạt điều, trị giá hơn 30 tỷ đồng. Đáng chú ý, trong nhiều bao hạt điều có trộn vỏ trấu, vỏ hạt điều.
 |
| Bị cáo Hoàng Kim Long tại phiên tòa. |
Cơ quan điều tra xác định, trong quá trình xét duyệt, ký kết hợp đồng thế chấp tài sản là hàng hóa để cho nhóm Công ty Thanh Mai vay vốn, các bị can trên đã không làm đúng quy trình, hoặc không làm theo quy định như: nhận và quản lý hàng thế chấp, kiểm tra hàng hóa, lập phiếu theo dõi.
Hậu quả là vào thời điểm tháng 9/2014, Eximbank Bà Rịa - Vũng Tàu bị thiệt hại số tiền gần 48 tỷ đồng. Ông Mai Văn Thức đã đưa các tài sản có trị giá gần 21 tỷ đồng để bù, giảm thiểu thiệt hại.
Tại phiên tòa, trả lời các câu hỏi của hội đồng xét xử, tổ xử lý nợ của Eximbank - tức bị hại trong vụ án - cho biết đến nay cả 10 hợp đồng tín dụng mà nhóm Công ty Thanh Mai ký với ngân hàng này vẫn chưa tất toán.
Tính đến ngày 30/8, nhóm Công ty Thanh Mai đang nợ ngân hàng này gần 38 tỷ đồng tiền nợ gốc và hơn 110 tỷ đồng tiền lãi trong hạn, lãi quá hạn và lãi phạt. Ngân hàng này cũng đang giữ tài sản thế chấp của nhóm Công ty Thanh Mai gồm một chiếc ô tô, và 3 “sổ đỏ” (đứng tên người khác) của các mảnh đất ở huyện Châu Đức và thị xã Phú Mỹ.
Bị cáo Hoàng Kim Long khai mình làm đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, khi chủ tọa hỏi vì sao Mai Văn Thức không phải là người đại diện theo pháp luật của nhóm Công ty Thanh Mai, nhưng ngân hàng vẫn duyệt hồ sơ, giải ngân cho Mai Văn Thức thì bị cáo này im lặng. Theo hồ sơ vụ án, cả 6 công ty của nhóm Công ty Thanh Mai đều do cha, anh em và bạn bè của ông Mai Văn Thức đứng tên.
Liên quan đến hành vi tự ý lấy hơn 1.500 tấn hạt điều đã thế chấp vào ngân hàng đem ra sản xuất và bán của ông Mai Văn Thức, cơ quan điều tra xác định có dấu hiệu tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” và đã có quyết định khởi tố vụ án, tách vụ án hình sự để tiếp tục điều tra, xử lý.
Tại tòa, ông Mai Văn Thức nhận trách nhiệm trả hết số tiền nợ cho ngân hàng cũng như đồng ý đấu giá các tài sản đảm bảo để trả nợ.
Sau phần xét hỏi, hội đồng xét xử đã quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra bổ sung, nhất là để làm rõ vai trò của các giám đốc của 6 công ty thuộc nhóm Thanh Mai.
Đáng chú ý, vào tháng 10/2015 khi vụ án được khởi tố, thì ông Hoàng Kim Long, khi đó là nguyên Giám đốc Eximbank Bà Rịa - Vũng Tàu, bất ngờ bị bệnh tâm thần. Đến đầu năm 2018, ông này bị áp dụng bắt buộc đi chữa bệnh. Vì thế, lúc này cơ quan điều tra chỉ khởi tố bị can đối với hai thuộc cấp của ông này là Nguyễn Đình Huân và Nguyễn Văn Khang.
Đến tháng 10/2021, Cơ quan điều tra trưng cầu giám định bệnh lại đối với ông Hoàng Kim Long. Lúc này, Bệnh viện Tâm thần trả lời “bệnh đã ổn” nên tháng 1/2022 cơ quan điều tra đã phục hồi điều tra đối với ông Hoàng Kim Long.
