“Người đàn ông in đậm trong tâm trí tôi là một người khổng lồ đáng sợ, lúc nào tôi cũng nhớ tới ông với cây gậy chỉ huy hoặc cây bút chì cùn nắm chặt trong tay...
Trên sân khấu, người đàn ông khủng khiếp ấy đang quay lưng về phía chúng tôi. Bấy giờ ông vẫn đang vung tay điên loạn, như thể sắp làm lật nghiêng cả bục gỗ nơi ông đang đứng, trong dáng vẻ hùng hổ và đầy uy hiếp. Một tay ông nắm chặt cây gậy nhọn, vẫy qua vẫy lại điên cuồng. Trước mắt ông là vài tá trẻ con khoảng 10 tuổi. Đứa nào cũng đang lóng ngóng sờ soạng dụng cụ của mình và nhìn thầy với vẻ khúm núm đầy khiếp sợ”.
Đó là những miêu tả về thầy Jerry Kupchynsky - thầy giáo dạy nhạc cụ người gốc Ukraine, được học sinh gọi trìu mến là thầy K. Dù mang trong mình bộ dạng của một người thầy hà khắc, có phần “cuồng nộ”, đáng sợ, thầy K vẫn trở thành người được đông đảo học trò yêu mến và kính trọng.
 |
| Thầy Jerry Kupchynsky trong một giờ dạy nhạc cụ. Ảnh: Arthur Montzka/Yourclassical. |
Người thầy hà khắc
Hình ảnh người thầy tận tụy, hết lòng vì học sinh nhưng lại luôn thể hiện ra bằng sự hà khắc được kể lại trong cuốn sách Cây vĩ cầm cuồng nộ của hai tác giả Joanne Lipman và Melanie Kupchinsky.
Trong gia đình, thầy K cũng là một người cha nghiêm khắc. Ông phải vật lộn với cuộc sống khó khăn khi người vợ mắc bệnh xơ hóa xương đến mức nằm liệt giường. Bươn chải để kiếm sống và cân đối giữa việc dạy, việc gia đình, nhưng thầy K chưa khi nào bỏ quên giờ học nhạc của các con.
Còn với tất thảy học sinh, ấn tượng ban đầu về thầy K là cái dáng đậm người, bộ ria mép mỏng, đầu hói và những bước chân giậm thình thịch trên bục chỉ huy dàn nhạc. Không thể quên nhắc đến bản tính nóng nảy, thường xuyên la hét, mắng mỏ học sinh khi đứng sai tư thế tập đàn.
Hình ảnh ấy mang đến cho độc giả sự tò mò, hiếu kỳ nhất định, muốn tìm hiểu về con người này.
Tờ USA Today nhận định: “Câu chuyện như một bức chân dung nghệ thuật đầy sống động mà khi kết thúc đã mang theo cả trái tim của bạn”.
Xuyên suốt những trang sách, bạn đọc hoàn toàn không cảm nhận được chút oán thán, giận hờn hay trách móc từ đám học trò. Ngược lại, bao trùm lên tất cả là sự mến mộ và lòng thành kính sâu sắc.
Trong chuyên môn, điểm đáng nể phục nhất ở thầy K là tinh thần cầu thị. Khi học trò đạt đến một trình độ nhất định, thầy không ngần ngại tìm gặp đồng nghiệp có chuyên môn cao hơn mình để nhờ hướng dẫn, giúp các em tiến xa hơn nữa trong sự nghiệp âm nhạc.
Với tính cách có phần hà khắc, thầy K đã rèn giũa rất nhiều thế hệ học sinh không chỉ về âm nhạc mà còn cả về đạo đức sống nên đến khi trưởng thành, họ luôn biết ơn thầy về những bài học cuộc sống.
 |
| Sách Cây vĩ cầm cuồng nộ. Ảnh: Thu Huệ. |
Câu chuyện cảm động
Cây vĩ cầm cuồng nộ được hoàn tất sau khi thầy K qua đời. Đọng lại sau tất cả là những dư âm về bài giảng âm nhạc của thầy cùng niềm tin về sự cứu rỗi mà âm nhạc và nghệ thuật đem lại cho con người trong cuộc vật lộn sinh tồn.
“Những ngày này và cả những tuần tiếp theo, thông tin về việc thầy K qua đời truyền từ học sinh này sang học sinh khác, từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ bang này sang bang khác và băng qua đại dương”, hai tác giả hồi tưởng.
Bằng sự trân trọng, tất cả học sinh và đồng nghiệp quyết định cùng nhau tổ chức một buổi hòa nhạc cuối cùng để tưởng nhớ thầy K. Họ giờ đây làm đủ mọi ngành nghề, nhưng khi tựu lại trong buổi hòa nhạc, họ đều chung một lời khẳng định về tầm ảnh hưởng lớn lao của thầy trong cuộc đời.
Cả cuốn sách là những ký ức, kỷ niệm đầy sống động, cảm xúc của hai tác giả Melanie Kupchynsky và Joanne Lipman về quá trình được sống, làm việc và học tập bên thầy K.
Thuở sinh thời, thầy K có một niềm tin bất diệt về giá trị của âm nhạc đối với cuộc sống và con người. Ông cho rằng bất cứ đứa trẻ nào cũng đều có khả năng học được một loại nhạc cụ nào đó. Dù là violon, cello hay piano, nó sẽ giúp các em cảm nhận được vẻ đẹp và sự diệu kỳ của những thanh âm trong cuộc sống.
Câu chuyện cuộc đời của thầy K dùng phong cách giảng dạy khắc nghiệt để đưa học trò vào hành trình phá bỏ những giới hạn của bản thân và vươn đến tầm cao mới đã thu hút sự quan tâm của hàng triệu độc giả trên thế giới, chạm sâu đến tâm hồn và truyền lửa đam mê cho lớp học trò sau này.
Tờ New York Times nhận xét đây là một “hồi ức tuyệt vời. Những ai từng học với một người thầy như thầy K sẽ tìm được sự đồng cảm sâu sắc với cuốn sách này. Những người khác thì sẽ ước mình có được may mắn ấy trong đời”.
