Ai cũng biết tầm quan trọng của việc đọc sách, mỗi phụ huynh đều mong muốn con cái mình ham đọc. Nhưng không phải ai cũng biết cách giúp con trở thành một đứa trẻ yêu thích đọc sách. Cuốn Người Mỹ giúp con ham đọc sách sẽ là một gợi ý, chỉ dẫn tuyệt vời cho cha mẹ trong hành trình giúp con trở thành một độc giả.
Cuốn sách do Bộ Giáo dục Mỹ thực hiện, xuất bản lần đầu năm 2000, hiệu chỉnh năm 2002 và 2005, là tài sản công cộng, được phép in lại mà không cần xin phép vì mục đích giáo dục. Cuốn sách bổ ích này mới được xuất bản tại Việt Nam qua bản dịch của Đặng Thu Thảo.
Điều quan trọng cha mẹ làm là đọc sách cho con sớm
Ngoài việc giúp con phát triển thể chất, lớn lên một cách khỏe mạnh, hạnh phúc, cuốn sách mặc định việc cha mẹ cần làm cho con là giúp bé phát triển kỹ năng đọc.
“Không có gì quá khi nói, việc trẻ học đọc tốt như thế nào sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến không chỉ sự thành công của trẻ ở trường mà còn trong cuộc sống nữa”, sách viết. Cuốn sách đưa ra lập luận, khi học đọc, trẻ đang nắm giữ chiếc chìa khóa để mở cánh cửa đến với mọi tri thức trên thế giới. Không có chìa khóa này, nhiều trẻ sẽ bị bỏ lại phía sau.
 |
Tầm quan trọng của việc cha mẹ hướng dẫn con đọc sách được Laura Bush - Phu nhân Tổng thống G.W. Bush - đúc rút: “Là cha mẹ, điều quan trọng nhất mà chúng ta có thể làm là đọc sách cho con sớm và thường xuyên. Đọc sách là con đường dẫn đến thành công cả ở trường và trong cuộc sống. Khi trẻ em học cách yêu những cuốn sách, chúng cũng học cách khám phá tri thức”.
Với dung lượng mỏng, hơn 100 trang khổ nhỏ, cuốn sách được viết bằng văn phong đơn giản, nhưng chứa đựng những kinh nghiệm, phương pháp hiệu quả với cha mẹ trong việc hướng dẫn con đọc sách.
Phần lớn trẻ em đến 7 tuổi đều biết đọc. Tuy nhiên, cuốn sách này không chỉ hướng dẫn bố mẹ giúp con ham đọc chữ trong sách, mà còn đưa ra phương pháp hỗ trợ trẻ từ những năm đầu đời nhằm giúp trẻ không khó khăn khi học đọc.
Theo cuốn sách, trẻ bắt đầu hành trình trở thành một độc giả ngay từ khi mới sinh ra và lần đầu lắng nghe giọng cha mẹ. “Mỗi khi nói với con, hát cho con nghe và đáp lại những âm thanh con tạo ra, bạn đang tăng cường sự hiểu biết của trẻ về ngôn ngữ”. Với sự hướng dẫn của phụ huynh, trẻ sẽ bước những bước vững chắc trong việc “đọc” các ngôn ngữ nói.
Các hành động như: trò chuyện, nghe, đọc và viết đều có tác động lẫn nhau. Vì vậy, cuốn sách đưa ra những kỹ năng trò chuyện và lắng nghe trẻ, đọc sách với trẻ.
Cuốn sách đưa ra những gợi ý, chỉ dẫn về các hành động mà phụ huynh nên làm để đồng hành cùng con trong quá trình trở thành một độc giả. Sách bắt đầu từ việc trò chuyện, lắng nghe trẻ như một cách giúp trẻ tiếp nhận, tương tác với ngôn ngữ.
Trẻ sơ sinh đã “đọc” biểu cảm trên khuôn mặt và quan sát các cử động của người lớn. Vì thế, từng lời nói, cử chỉ của cha mẹ lúc này rất quan trọng, nghe cha mẹ nói chuyện là bước đầu tiên giúp bé trở thành độc giả.
Khi trẻ lớn hơn, ngoài việc trò chuyện, có thể tương tác với con bằng cách đặt ra những câu hỏi về những sự kiện, nhân vật trong câu chuyện cha mẹ đọc. Điều này giúp trẻ chăm chú lắng nghe, khuyến khích bé suy nghĩ khi nói, đồng thời cũng là cách thể hiện cha mẹ đang tôn trọng kiến thức của con.
“Khi con dưới một tuổi, đọc sách cho con nên trở thành hoạt động thường nhật của bạn. Hãy chọn một thời điểm yên tĩnh, ví dụ trước khi bé ngủ để đọc”.
Giúp con tiếp cận sách và ham đọc
Phần lớn nội dung sách trình bày những hoạt động mà cha mẹ hoạt động cùng con nhằm khuyến khích tình yêu đọc sách. Ngoài trò chuyện, đọc sách với trẻ, sách đưa ra kỹ năng cho cha mẹ nhằm: giúp trẻ học về sách và chữ in, khuyến khích những nỗ lực tập viết sớm của trẻ, giúp trẻ học đọc, chuẩn bị cho thành công của trẻ ở trường.
Các nội dung trong sách được viết ra đều ghi rõ việc làm này phù hợp với trẻ ở độ tuổi nào, trước khi thực hành phương pháp này cha mẹ cần chuẩn bị gì, sau khi thực hiện xong sẽ làm sao để đánh giá được hiệu quả. Vì vậy, Người Mỹ giúp con ham đọc sách chính là những chỉ dẫn chi tiết, thiết thực dành cho mỗi bậc phụ huynh.
 |
| Bà Laura Bush đọc sách với trẻ em. |
Với quan điểm đọc và viết luôn hỗ trợ lẫn nhau, tác giả sách đưa ra các bài luyện tập giúp trẻ học viết từ khi 3 tuổi. Trong đó, cha mẹ có thể viết cùng con, để con dùng cách viết của mình (viết những nét nguệch ngoạc cũng được) để ký thiệp sinh nhật, đề nghị con kể chuyện rồi cha mẹ ghi chép lại, giúp con viết lời nhắn cho bạn bè, họ hàng...
Khi còn nhỏ, trẻ thử nhiều cách khác nhau để viết và đánh vần. Nhiệm vụ của cha mẹ là khuyến khích con viết để bé thích thú truyền đạt những suy nghĩ và ý tưởng của mình lên giấy. Sau đó, nếu con hỏi lại, cha mẹ có thể giúp con đánh vần những chữ đó.
Tác giả sách đưa ra lời khuyên, cha mẹ muốn con ham đọc, trước tiên cha mẹ cũng cần đọc, cho con thấy rằng mình cũng đọc sách. Việc cha mẹ cầm cuốn sách thoải mái như nào, đọc sách chăm chú ra sao, cách giở từng trang… cũng đều tác động tới con trẻ. Thiết lập một giá sách trong nhà cho trẻ từ khi 2 tuổi cũng là một cách để hướng trẻ trân trọng sách vở.
Bên cạnh đó, sách cũng hướng dẫn cách cha mẹ đưa con đi thư viện, hiệu sách, tìm hiểu cách sử dụng máy tính hiệu quả cho việc đọc. Danh mục các cuốn sách tham khảo, những địa chỉ trên mạng Internet có thể trợ giúp con ham đọc cũng được đưa vào sách.
