Âm nhạc, đặc biệt là các bản nhạc chế, là một phần không thể thiếu của Táo Quân. Năm nay, rap được cho là từ khóa đặc biệt của thị trường âm nhạc. Nhạc rap phủ sóng truyền hình với Rap Việt và King of Rap, với nhiều bản rap thành hit và nhiều rapper “oanh tạc” thị trường.
Táo Quân, một chương trình thường xuyên sử dụng dòng nhạc đang thịnh hành và những bản hit “làm mưa làm gió” trong năm, có lẽ sẽ không thể bỏ qua rap.
 |
| Rap từng nhiều lần được sử dụng làm chất liệu âm nhạc cho Táo Quân. |
Rap từng xuất hiện ở Táo Quân như thế nào?
Ngay từ khi rap còn khu biệt trong giới âm nhạc underground, không thịnh hành ở mainstream, không được coi là dòng chảy chủ đạo của thị trường, đội ngũ sản xuất Táo Quân đã để mắt đến thể loại.
Rap xuất hiện manh nha ở Táo Quân từ năm 2007 qua màn trình diễn của hai nhân vật Nam Tào (Xuân Bắc) và Bắc Đẩu (Công Lý). Ca khúc có tên Quan chức thời này được hai quan lớn của Thiên đình sử dụng để châm biếm, phê phán thói tham nhũng, ăn tiền, cửa quyền của một bộ phận cán bộ quản lý.
Ca khúc chế vừa có chất vè dân gian, vừa có chất rap với một số câu ấn tượng, gai góc, sâu cay: “Xuất đầu lộ diện đại biểu của dân / Anh liền kết thân với một nữ quái, chỉ đạo tái thiết các trường / Anh cho mỗi trường vài dàn vi tính / Nhưng anh chẳng dính cứ để quân làm / Anh cứ tàng tàng xơi 500 triệu / Giờ thì rất điệu anh đã vào tù” hay “Hỏi cuộc đời vì sao sinh ra bao nhiêu là tham nhũng / Và nhiều người luôn vênh vênh cho rằng mình vì dân tộc”.
Ngoài đọc vè, rap, với ca khúc chế này, hai nghệ sĩ Xuân Bắc và Công Lý đồng thời sử dụng các động tác mang phong cách hip hop, chèn với các câu như “Here we go! Come on".
Sau lần đầu tiên vào năm 2007, đến năm 2015, nhạc rap tái xuất ấn tượng ở Táo Quân qua màn thể hiện của Táo Thổ (Chí Trung).
Nghệ sĩ Chí Trung khi đó thể hiện bản nhạc chế từ ca khúc gốc Không phải dạng vừa đâu - sáng tác gây chú ý của Sơn Tùng M-TP trong năm. Ca khúc gốc vốn đã có một phần rap. Sau đó, đội ngũ sản xuất chọn cách thay đổi lời phần này để Chí Trung đọc.
“Có nhiều đất thì sẽ có nhiều tiền phải không / Người có tiền chưa chắc đã có đất / Giữa hạ giới muốn biết tôi nhà ai / Táo nhà Thổ, Táo nhà Thổ / Xung quanh đất đai tôi nắm đầy / Có đất đai là có sức mạnh thế thôi / Có đất đai là có tất cả thế thôi / Nhà Thổ không phải dạng vừa đâu”. Nội dung đoạn rap lên án vấn nạn thâu tóm đất, dự án - một dạng tham nhũng nhức nhối tồn tại trong xã hội.
 |
| Quang Thắng rap trong Táo Quân 2018. |
Đến năm 2018, rap tiếp tục là chất liệu cho màn báo cáo của Táo Kinh tế (Quang Thắng). Nhưng lần này, rap không phải để phản biện, phê phán. Thay vào đó, nội dung lời rap xoay quanh những thành tích mà ngành kinh tế đạt được trong năm 2017: “GDP ngoạn mục, 6,7%, cao nhất trong 10 năm qua”, “Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt gần 400 tỷ USD”...
Bản rap của Táo Kinh tế nhận được sự hưởng ứng của nhân vật Nam Tào, Bắc Đẩu. Ngọc Hoàng sau đó cũng đã kêu gọi các Táo “thưởng” cho Táo Kinh tế một tràng pháo tay nhờ một năm hoàn thành nhiều nhiệm vụ. Khi Táo Kinh tế chê “hơi ít”, Ngọc Hoàng hài hước đáp: “Vậy thì thưởng cho một tràng pháo tay nữa”.
Rap sẽ là chất liệu chính cho âm nhạc ở Táo Quân 2021?
Khán giả truyền hình vốn không xa lạ với việc Táo Quân áp dụng format của game show được yêu thích trong năm. Những game show từng được Táo Quân "mượn" có thể kể đến Vietnam Idol, Giọng hát Việt nhí, Ai là triệu phú, Ơn giời cậu đây rồi.
Trong lần trở lại vào dịp Tết Nguyên đán 2021 sau một năm dừng sản xuất, không loại trừ khả năng Táo Quân sẽ áp dụng format mới mẻ của một trong hai chương trình truyền hình thực tế được yêu thích thời gian qua là Rap Việt hoặc King of Rap.
Thông thường, khi áp dụng format cuộc thi, ba nhân vật Ngọc Hoàng, Nam Tào và Bắc Đẩu sẽ đóng vai trò giám khảo hoặc huấn luyện viên, còn các Táo làm thí sinh. Phần thưởng cho người chiến thắng thường liên quan đến chức tước, tăng lương hoặc mảnh đất quý giá mà Thiên Đình nắm giữ. Nhưng trải qua các cuộc thi, thực tế là cuối cùng Ngọc Hoàng thường không công bố người chiến thắng. Duy nhất một năm có Táo thắng cuộc, nhưng là “Táo Dân”.
Rap Việt và King of Rap đều là hai game show tổ chức mùa đầu tiên vào năm 2020. Do vậy, nếu được đưa vào Táo Quân, những format này có thể đem đến nhiều điều thú vị. Nhưng ngay cả khi khi không sử dụng format mới, rap vẫn được dự đoán là chất liệu chủ đạo cho phần âm nhạc của Táo Quân 2021.
 |
| Năm 2020 chứng kiến sự lên ngôi mạnh mẽ của rap. |
Năm qua, rap thống trị thị trường âm nhạc. Nhiều bản rap đứng đầu bảng xếp hạng âm nhạc, lan tỏa mạnh mẽ trên thị trường. Cùng với đó là những rapper nổi tiếng và được săn đón hơn bao giờ hết, cùng một thế hệ rapper trẻ thành danh, được yêu thích từ sân khấu truyền hình.
Những bản rap gây chú ý trong năm qua như Bigcityboi (Binz), Thiên đàng, Chạy (Wowy), Dân chơi xóm (JustaTee, MCK) hay đoạn rap từng "làm mưa làm gió" trên thị trường hồi đầu năm của Ricky Star: "Cho hỏi là mấy giờ rồi vậy cà? / Anh taxi à anh taxi ơi / Mới đi ra ngoài có 30 phút mà đã liên tục phải hắt xì hơi"... có khả năng cao xuất hiện trên Táo Quân.
Khi đó, trên nền nhạc và flow (nhịp rap) của các bản hit, dàn nghệ sĩ Táo Quân tiếp tục trở thành những rapper hài hước, tạo ra tiếng cười trào phúng, phản biện xã hội như cách họ từng gây ấn tượng ở Táo Quân 2007, 2015 và 2018.
