Lý Tiểu Long là một huyền thoại võ thuật. Ông có ảnh hưởng rất lớn đến những người đam mê võ thuật trên toàn thế giới, đồng thời đã sáng lập ra môn phái Triệt quyền đạo. Ai cũng ví Lý Tiểu Long như một nhân tài võ học xuất chúng, người có khả năng đánh bại cả hàng chục người đang lao vào, dùng côn nhị khúc đánh bóng bàn, có thể đá bay bao cát 135 kg lên cao 5 m…
Nhưng khả năng của Lý Tiểu Long có thực sự cao siêu đến như vậy?
 |
| Khả năng thực chiến của Lý Tiểu Long vẫn còn là dấu hỏi. |
Lý Tiểu Long, một diễn viên võ thuật tài năng
Trên phim ảnh, Lý Tiểu Long tỏ ra rất mạnh mẽ, nhanh nhẹn, biến ảo và dứt khoát, tuy nhiên những cảnh quay đó được tập luyện rất nhiều lần trước khi bấm máy. Ngoài ra, các thủ thuật hình ảnh, góc máy được tính toán kỹ lưỡng góp phần tô lên sự sống động cho cảnh hành động của Lý Tiểu Long.
Trong võ thuật, cú đấm nặng ký có khả năng xuyên phá lớn và xoáy sâu. Đòn đánh mạnh sẽ đi sâu vào cơ thể và gây tổn thương nội tạng, chứ không phải đẩy cơ thể đối thủ bay xa. Dù vậy, trong những màn diễn võ thuật của Lý Tiểu Long trên màn ảnh, các đối thủ của huyền thoại này bị đánh văng cả thước.
Đây chính là hiệu ứng hình ảnh các đạo diễn hành động luôn sử dụng để tôn lên sức mạnh nhân vật chính. Do đó, trình độ võ thuật của Lý Tiểu Long không thực sự được kiểm chứng nếu chỉ tham khảo từ những vai diễn của ông.
Những câu hỏi xung quanh thực lực của họ Lý
Với tư cách là một bậc thầy võ thuật, thành tích của Lý Tiểu Long vẫn cơ bản mang tính truyền miệng và nhuốm màu sắc thêu dệt.
Ngoài ra, thời gian Lý Tiểu Long nổi tiếng rơi vào giai đoạn truyền thông bắt đầu phát triển rất mạnh. Trong những năm thập niên 60, thế giới đã biết đến những huyền thoại võ thuật như Muhammad Ali, Joe Frazier… Thậm chí cả một thập kỷ trước đó, thế giới đã từng phát sốt với màn thách đấu giữa ông tổ Nhu thuật Brazil Helio Gracie và đại diện Nhu thuật Nhật Bản Masahiko Kimura.
Tuy nhiên, khi đến với Lý Tiểu Long, những trận đấu và chiến thắng của diễn viên Hong Kong lại chỉ còn là giai thoại, những bậc thầy mà Lý Tiểu Long đánh bại cũng chẳng một ai nhớ tên.
 |
| Những pha hành động của Lý Tiểu Long có sự giúp sức rất nhiều của kỹ xảo. |
Một trong những minh chứng nổi tiếng nhất cho khả năng võ thuật của Lý Tiểu Long là video đánh bóng bàn bằng côn nhị khúc. Trên thực tế, đây chỉ là một video clip quảng cáo điện thoại tri ân đến nam diễn viên này của hãng Nokia.
Những người chia sẻ đoạn video trên chỉ cần cắt bỏ cảnh quảng cáo đã có được một video đánh bóng bàn mang chất lượng của những năm 60. Trong khoảng 10 năm trước, đoạn video này đã được truyền tay và phát tán nhanh đến mức mọi người quên đi mẫu điện thoại mới của Nokia.
Những sự ly kỳ xung quanh cú đấm 1 inch
Không chỉ có thành tích nhiều nghi vấn, ngay cả một trong những “tuyệt chiêu” nổi tiếng nhất của Lý Tiểu Long là cú đấm 1 inch cũng không thật sự thuyết phục. Nói đúng hơn, cú đấm của họ Lý mang nặng tính chất “đẩy” hơn là chất “đấm”.
Trong những màn biểu diễn của mình, Lý Tiểu Long luôn chọn một đối thủ rất cao to, thậm chí sẵn sàng gọi cả khán giả lên giao lưu với màn trình diễn. Chính sự tự tin của Lý Tiểu Long và thể hình to lớn của “quân xanh” đã làm khán giả quên mất những "quân xanh" thực chất đang ở trạng thái thả lỏng, và không có bất kỳ sự kháng cự nào trước cú “đẩy” 1 inch của Lý.
Chính xác hơn, cú đấm 1 inch là động tác đẩy được Lý Tiểu Long tập luyện đến nhuần nhuyễn. Vì thế khi thực hiện, ông có thể đẩy một người đi xa hơn bình thường.
Tất cả những điều đó đã tạo nên một sự lừa dối vĩ đại hơn hàng chục năm qua rằng Lý Tiểu Long có thể đấm bay một người tận cả mét mà khoảng cách lấy đà chỉ có 1 inch.
 |
| Nhiều võ sĩ chê Lý Tiểu Long không có khả năng thực chiến. |
Những nhận định trái chiều của giới chuyên môn
Trong một lần đến thăm Trung Quốc, huyền thoại boxing Mike Tyson từng vui vẻ cho biết, ông hoàn toàn không thể đánh bại Lý Tiểu Long. Tuy nhiên, nếu so sánh về thực tế, Mike Tyson, cân nặng hơn 100 kg, với lực đấm có trọng lượng nửa tấn đã được đo đạc và kiểm chứng.
Ngoài ra, Chủ tịch giải MMA hàng đầu thế giới UFC Dana White cũng dành nhiều lời có cánh cho Lý Tiểu Long. Ông còn nói Lý Tiểu Long chính là cha đẻ của MMA thế giới.
Dù vậy, những trận đấu MMA đầu tiên trên thế giới đã diễn ra từ rất nhiều trước tại Hy Lạp với tên gọi Pankration. Thậm chí, Muhammad Ali và đô vật Nhật Bản Antonio Inoki từng đối đầu trong một trận MMA “thảm họa” vào năm 1976.
Do đó, không thể nào nói một tượng đài boxing Mỹ và đô vật huyền thoại Nhật Bản lại có thể chịu ảnh hưởng từ một ngôi sao điện ảnh Hong Kong cả.
Huyền thoại MMA Frank Mir có quan điểm ngược lại. Nhà cựu vô địch hạng nặng của UFC trong lúc bảo vệ cho bộ môn đô vật biểu diễn (pro wrestling) cũng đã nói: “Các bạn chê bai những đô vật là biểu diễn, nhưng lại hâm mộ Lý Tiểu Long? Rõ ràng Lý Tiểu Long chưa từng thi đấu bao giờ. Vậy các bạn vẫn yêu quý ông ấy chứ?”
Võ sĩ MMA Từ Hiểu Đông, người đã và đang cố gắng đập tan lớp sơn hào nhoáng của võ cổ truyền Trung Quốc, từng lớn tiếng chê bai Lý Tiểu Long không có khả năng thực chiến. Họ Từ tuyên bố ngông cuồng như vậy không phải là thiếu cơ sở.
Năm ngoái, trong một sản phẩm điện ảnh ở Trung Quốc được đăng tải, tỷ phú Jack Ma đã đánh thắng các diễn viên võ thuật nổi tiếng như Chung Tử Đơn, Ngô Kinh, Lý Liên Kiệt, Tony Jaa.... Và ai cũng biết rằng, để làm được điều đó chỉ có kỹ xảo và kỹ thuật diễn xuất.
Tương tự như câu chuyện Lý Tiểu Long, những thứ mà chúng ta thấy chỉ là sản phẩm của phim ảnh và sự cường điệu hóa của người hâm mộ.
Không thể phủ nhận tài năng và những đóng góp của Lý Tiểu Long cho võ thuật thế giới, nhưng thực sự, nếu dành hết mọi vinh quang cho nam diễn viên quá cố, có lẽ sẽ quá bất công cho những con người đang lăn lộn trên võ đường hay các võ sĩ thực sự phải kiếm sống bằng nắm đấm.
