Từ cuối tháng 7 đến nay, đàn cá voi liên tục xuất hiện bơi lượn, lao trên mặt biển săn mồi gần bờ Đề Gi, xã Cát Khánh, huyện Phù Cát (Bình Định).
Hàng nghìn người dân, du khách, nghệ sĩ nhiếp ảnh và nhiều nhà khoa học từ khắp nơi trong cả nước đã thuê tàu ra vùng biển Đề Gi thưởng ngoạn, săn ảnh cá voi.
Hướng dẫn viên du lịch Tommy Toàn cho biết loài cá voi liên tục xuất hiện ở vùng biển Đề Gi suốt nhiều tuần qua. Ban đầu, 8 con cá voi bơi lượn sát bờ ở vùng biển Hòn Trâu, xã Cát Khánh (huyện Phù Cát). Những ngày gần đây, chỉ còn hai con bơi vào cách bờ khoảng 500 m, thậm chí bơi lại gần sát mạn thuyền đang neo đậu của du khách.
Ông Vũ Long, Chuyên gia Trung tâm bảo tồn đa dạng sinh học và loài nguy cấp (TP.HCM), thông tin loài cá voi này có tên gọi là Bryde, hay còn gọi là cá ông Brai (tên khoa học là Balaenoptera edeni). Loài này có thân màu nâu xám với phần bụng hơi hồng, trên đỉnh đầu có hai lỗ phun nước.
 |
| Cá voi mẹ tập cho con bơi lượn, săn mồi ở vùng biển Đề Gi, huyện Phù Cát (Bình Định). Ảnh: Thanh Trung. |
Sau nhiều ngày khảo sát nghiên cứu, ông Long nhận định hai mẹ con cá voi xuất hiện ở vùng biển Đề Gi từ ngày 26/7 và hiện vẫn còn săn mồi kiếm ăn tại đây. Cá voi con khoảng 6 tháng tuổi, luôn bơi sát bên mẹ ở vùng biển gần bờ. Cơ thể cá thể mẹ dài khoảng 12 m, cá con khoảng 6 m.
Lý giải về việc cá voi thường xuyên xuất hiện ở vùng biển Đề Gi, tiến sĩ Nguyễn Tác An, Phó chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật biển Việt Nam, nhìn nhận "đây là tín hiệu đáng mừng cho thấy môi trường biển nơi đây sạch, trong lành và nguồn thức ăn trù phú".
Theo ông, vùng biển Đề Gi là nơi duy nhất ở Việt Nam có hiện tượng cá voi khỏe mạnh bơi vào gần bờ săn mồi kiếm ăn suốt nhiều ngày.
"Rõ ràng môi trường biển nơi đây có nhiều yếu tố phù hợp với tập tính của loài cá voi Bryde như: Dòng hải lưu, nhiệt độ ấm, môi trường biển sạch, hệ sinh thái biển phong phú, nguồn thức ăn là các loại cá con dồi dào...", vị tiến sĩ phân tích.
Nghiên cứu của Tổ chức Sinh vật biển Marine Life Vietnam cho thấy loài cá voi Bryde thường xuất hiện nhiều nhất ở vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới, nhiệt độ từ 16-22 °C.
 |
| Khoảnh khắc đàn cá con nhảy trong vòm miệng khổng lồ của cá voi mẹ tạo nên bức tranh thiên nhiên tuyệt tác ở vùng biển Đề Gi. Ảnh: Khuê Dương. |
Các chuyên gia khuyến cáo, sự xuất hiện của cá voi gần bờ tại Việt Nam là điều rất đáng mừng, tuy nhiên, nếu chúng cảm thấy không an toàn hoặc nguồn thức ăn ít dần sẽ sớm di cư đến vùng biển khác để sinh sống. Cá voi Bryde nằm trong danh sách đỏ IUCN về các loài bị đe dọa cần được bảo vệ.
Chuyên gia Trung tâm bảo tồn đa dạng sinh học và loài nguy cấp Vũ Long cho biết cá voi Bryde trưởng thành dài 11-15,5 m và có thể nặng từ 12-20 tấn. Trong khi đó, cá voi mới sinh chỉ dài 3-5m và nặng khoảng 1-2 tấn. Cá voi này săn mồi, kiếm thức ăn chủ yếu là các loại cá con như cá giò, cá cơm, cá trích, cá liệt và loài nhuyễn thể.
"Loài cá voi Bryde có tập tính nuôi con bằng sữa hết 6 tháng nên các cá thể mẹ thường chọn những vùng biển êm, nguồn thức ăn dồi dào để tập luyện cho con bơi lượn, săn mồi cho đến khi cai sữa, đủ cứng cáp để bơi lại ra vùng biển khơi", ông Long cho hay.
 |
| Vùng biển Đề Gi, huyện Phù Cát (Bình Định), nơi loài cá voi liên tục xuất hiện thời gian gần đây. Ảnh: Google Maps. |
