Chiều 7/9, phiên xét xử đại án Oceanbank diễn ra với phần xét hỏi của luật sư với các bị cáo là giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch, kế toán của ngân hàng… liên quan đến chủ trương chi lãi ngoài của nhà băng trên.
Nhiều bị cáo không đồng tình với cáo buộc
Theo bị cáo Trần Anh Thiết (41 tuổi, Giám đốc Oceanbank chi nhánh Hà Nội), thời điểm ông bị triệu tập có nghe cơ quan điều tra thông báo các sai phạm về chi lãi ngoài tại chi nhánh và yêu cầu khắc phục hậu quả. Ông Thiết cũng được cơ quan công an đề nghị liên hệ với khách hàng được nhận lãi ngoài để yêu cầu họ trả lại.
Bị cáo đã đi gặp nhiều khách hàng và yêu cầu họ nộp lại tiền. "Tính đến tháng 3/2016, có 3 doanh nghiệp nộp lại hơn 1,7 tỷ cho cơ quan điều tra", bị cáo Thiết trình bày và cho hay cán bộ điều tra có nói với mình “nếu khắc phục sẽ không bị khởi tố".
Thiết khai khi nghe vậy đã chạy vạy vay mượn, thu xếp tiền khắc phục. “Đến tháng 9/2016, bị cáo đã giao nộp khắc phục hơn 3 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến 13/10/2016 bị cáo vẫn bị khởi tố. Bị cáo mong hội đồng xem xét", cựu giám đốc Oceanbank chi nhánh Hà Nội nói.
 |
| Nguyễn Thị Nga đang được tại ngoại. Ảnh: Việt Hùng. |
Theo lời thiết, ông ta làm ở Oceanbank trong 10 năm. Nếu cả quãng thời gian tuổi trẻ không ăn không tiêu cũng không đủ số tiền bỏ ra để khắc phục.
Kế tiếp, HĐXX mời luật sư Hoàng Huy Được xét hỏi bị cáo Nguyễn Hoài Nam (Nguyên giám đốc Khối nguồn vốn Ngân hàng Đại Dương) với cáo buộc Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Cáo trạng thể hiện Nam đã đồng phạm với Nguyễn Minh Thu (Tổng giám đốc Oceanbank) trong việc chi lãi ngoài. Bị can Nam phải liên đới chịu trách nhiệm về số tiền hơn 127 tỷ đồng đã kiểm soát, phê duyệt chuyển cho các chi nhánh, phòng giao dịch, khối chi lãi ngoài cho khách hàng.
"Bị cáo nghĩ gì về cáo buộc này", luật sư hỏi. Theo nữ bị cáo, câu hỏi này của luật sư đã có rất nhiều đồng nghiệp của Nam được hỏi và không ai đồng tình với cáo buộc.
"Về mặt lý thì mong HĐXX xem xét, còn về mặt tình cảm bị cáo và các anh chị ở đây mỗi người đều dành từ 8-10 giờ/ngày cho Oceanbank, nhằm xây dựng nên ngân hàng lớn mạnh. Với tình cảm đó, 100% anh chị em ở đây không ai cố tình làm trái để làm hại nơi gắn bó trong nhiều năm", nữ bị cáo trình bày.
Nam cho rằng, về mặt số liệu, tòa có thể xem xét. Ở giai đoạn 2011-2013 Oceanbank có lãi 1.200 tỷ đồng, nộp ngân sách 265 tỷ đồng và là một trong 200 doanh nghiệp nộp thuế lớn nhất Việt Nam. Số tiền đó do công sức của 40 bị cáo ở đây tạo ra, mà giờ lại bị khởi tố về hành vi đó thì không đúng.
Cũng giống như 2 đồng nghiệp, bị cáo Nguyễn Thị Nga (Trưởng ban Tài chính, Kế hoạch của Oceanbank) cho rằng cáo buộc tội danh đối với bản thân là “không minh bạch và rất ép bị cáo”.
Theo cáo buộc, theo chỉ đạo của Lê Thị Thu Thủy - Phó tổng giám đốc Ngân hàng Đại Dương phụ trách tài chính kê toán về việc chuyển tiền chi lãi ngoài huy động vốn cho các chi nhánh, phòng giao dịch đề chi cho khách hàng, Nga đã chỉ đạo ban kế toán hoạch toán chuyển tiền chi lãi ngoài căn cứ theo bảng kê danh sách cho khối nguồn vốn, khối bán lẻ ký duyệt, gửi cho ban kế toán. Trong thời gian Nga làm Trưởng ban kế toán, ban này đã hạch toán chuyển hơn 175 tỷ đồng để chi lãi ngoài huy động vốn cho các khách hàng phát sinh gửi tiền tại các chi nhánh, phòng giao dịch.
Do đó Nga bị cáo buộc đồng phạm với Thủy trong việc chi lãi ngoài, phải liên đới chịu trách nhiệm về số tiền 175 tỷ đồng do ngân hàng Đại Dương chi trái quy định.
Theo Nga, con số 175 tỷ cáo buộc cho bà là hoàn toàn sai và không có căn cứ. “Con số 175 tỷ đồng quy tội cho bị cáo, bị cáo có đầy đủ cơ sở để chứng minh nó hoàn toàn không đúng, thể hiện sự không minh bạch", Nga nói.
Theo trình bày của Nga, trong số 175 tỷ đồng cáo buộc có 2 phần tách bạch. Thứ nhất là phần 66 tỷ chi trực tiếp cho khách hàng; phần còn lại sau khi ban lãnh đạo thay đổi phương pháp hạch toán chuyển tiền cho giám đốc chi nhánh, Nga nói mình không đồng ý ký và không thực hiện. “Điều này được thể hiện trên chứng từ kế toán", nữ bị cáo khai.
Nga trình bày rằng trong 1.500 tỷ dùng để trả lãi của Oceanbank, hơn 1.000 tỷ được hoạch toán bằng tài sản tạm ứng và Nga chỉ bắt buộc phải ký hơn 4 tỷ.
“Vậy mà nói rằng bị cáo chỉ đạo hạch toán thì thật không đúng”, Nga trình bày tại tòa và cho rằng kết quả điều tra một vụ án kinh tế mà không dựa trên chứng từ kế toán thì không thể minh bạch, mong tòa lưu tâm.
Đại diện Ngân hàng Nhà nước từ chối trả lời câu hỏi của luật sư
Chiều 7/9, luật sư bào chữa cho các bị cáo trong đại án Oceanbank đã chất vấn đại diện Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và thành viên Đoàn giám định của NHNN về các nội dung liên quan đến chi lãi suất vượt trần.
 |
| Bị cáo Nguyễn Thị Thu Ba . Ảnh: Việt Hùng. |
Nhóm luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thị Thu Ba (nguyên Giám đốc khối ngành hàng bán lẻ Oceanbank) hỏi: “Khi cuộc đua lãi suất giữa các ngân hàng thương mại xảy ra năm 2011, một số tổ chức tín dụng bị xử lý do chi lãi suất vượt trần. Ông có biết vụ HD Bank bị xử lý không?”. Đại diện NHNN nói, trong số các trường hợp bị NHNN xử lý vì huy động vượt trần lãi suất có HD Bank.
“NHNN kết hợp C46 Bộ Công an đã phát hiện 25 cán bộ tham gia chi trả lãi ngoài. Ban đầu cơ quan chức năng định xử lý hình sự, sau đó thế nào?”, luật sư tiếp tục đưa ra câu hỏi.
Trả lời, đại diện NHNN cho hay cơ quan này đã chỉ đạo xử lý, có một số biện pháp chấn chỉnh HD Bank như yêu cầu HĐQT là cách chức Phó tổng giám đốc, buộc thôi việc ông Đàm Thế Thái và cách chức, buộc thôi việc Trưởng phòng khách hàng cá nhân và Trưởng bộ phận tín dụng.
Trước việc báo đưa tin nhiều sếp ngân hàng HD Bank bị kỷ luật do chi lãi vượt trần nhưng không bị truy tố, luật sư đặt câu hỏi: “Phải chăng NHNN đã không có ý định xử lý hình sự vụ việc?”. Về nội dung này, người đại điện NHNN nói không có thông tin nên xin phép không trả lời.
Cũng trong phần thẩm vấn, luật sư đã đề nghị người đại diện của Thống đốc NHNN đối soát nội dung “hầu hết tổ chức tín dụng thực hiện lãi suất huy động đồng Việt Nam và lãi suất huy động bằng USD cao hơn mức lãi suất quy định tại các thông tư” được nêu trong chỉ thị 02 do Thống đốc ban hành năm 2011. Khi người đại diện của Thống đốc xác nhận việc này, luật sư cho rằng thời điểm đó, cơ quan quản lý biết một số ngân hàng huy động vượt trần.
Về quyết định quy định lãi suất cơ bản tiền đồng Việt Nam 9%/năm, lãi suất tối đa 14%/năm, được ban hành năm 2010, luật sư cho rằng văn bản dưới luật này trái với Bộ luật dân sự. “Lãi suất cho vay không được vượt quá 150% lãi suất cơ bản, nghĩa là 9%x150%=13,5%”, luật sư phân tích. Trước đánh giá này, người đại diện của Thống đốc nói quy định trên không áp dụng đối với lãi suất của tổ chức tín dụng với khách hàng.
Chiều 7/9, cựu Chủ tịch HĐQT Oceabank Hà Văn Thắm cũng được các luật sư thẩm vấn để làm rõ quyền lợi, nghĩa vụ liên quan của NHNN. "Kết luận thanh tra năm 2012 có chỉ ra những sai phạm chi lãi ngoài không". Sau câu trả lời "không", bị cáo được mời về chỗ.
16h20, chủ tọa tuyên bố dừng phiên xét xử. Tòa mở lại vào sáng mai (7/9).
