Cây hột đác có hình dạng giống cây chà là nằm sâu trong rừng, trên núi và chỉ có ở miền Trung, đặc biệt có rất nhiều ở Nha Trang. Quả đác trông tương tự như quả dừa nhưng nhỏ chỉ bằng nắm tay, kết thành từng chùm như buồng cau. Mỗi cây có rất nhiều buồng, một buồng khá to và nặng phải hai người ôm mới xuể. Nhựa quả đác gây ngứa nên thường người trẩy đác chặt buồng về chất đống to, châm củi đốt cháy đen vỏ ngoài rồi đợi nguội để ép hột đác bên trong ra. Mỗi quả có gần chục hột, màu trắng trong, da trơn láng, nhai giòn sựt, dẻo dai và không có vị.
 |
| Hột đác Nha Trang là món ăn vặt đang được các bạn trẻ Hà Nội ưa chuộng vì lạ, giá lại không quá đắt. |
Chia sẻ về những vất vả của người trẩy đác, bạn Hoàng Anh, sinh viên năm 3 Đại học Nha Trang cho biết: “Hột đác là một trong những đặc sản quê mình. Nhưng ít ai biết, để thu hoạch hột đác, người chặt cây lấy quả phải vào rừng chặt cả cây, canh cho cây sắp đổ thì chạy cho xa vì xung quanh buồng đác có rất nhiều rắn. Chờ rắn bò đi hết người trẩy mới dám lại gần gom buồng đác chở về, đốt rồi ép quả lấy hột. Hột đác giống dừa nước và thốt nốt nhưng ăn béo, ngon hơn”.
Từ hột đác, người Nha Trang chế biến được nhiều món giải khát hấp dẫn như các loại chè trái cây, hột đác rim đường, hột đác sữa chua… Món quà dân dã, rẻ tiền từ thành phố biển nay đang rộ lên, trở thành món giải khát đắt khách trong mùa hè tại thủ đô. Giá bán hột đác tại các chợ ở Nha Trang hiện dao động 35.000-40.000/kg, được chào bán tại Hà Nội với giá 90.000-95.000/kg. Nhiều bạn sinh viên đã kiếm tiền triệu nhờ buôn hột đác từ Nha Trang ra Hà Nội.
Buôn hột đác Nha Trang trên đất thủ đô đã giúp Hải Anh, sinh viên năm 3 Đại học Hà Nội kiếm bộn tiền. Hải Anh tiết lộ, cô bắt được mối buôn hột đác của một chủ sạp trái cây ở chợ Đầm (Nha Trang) với mức giá rẻ hơn các nơi khác. Hột đác loại một to, chắc, hột tươi màu trắng đục chứ không phải loại hột đã ngâm nước lâu ngày chuyển màu trong veo. Hải Anh rao bán tại Hà Nội với giá 90.000/kg. Những ngày đầu mới bán, cô liên tục đăng bài trên các diễn đàn, website, Facebook.
Hải Anh hào hứng: “Đăng trên càng nhiều group, diễn đàn thì càng có nhiều nguồn khách khác nhau. Mới đầu mọi người chỉ vào hỏi vì tò mò là chính nhưng càng về sau càng đông khách. Giờ ngày túc tắc em cũng phải giao lẻ tới hơn chục địa chỉ và 5-6 mối mua buôn. Trừ các khoản chi phí vận chuyển hàng từ Nha Trang ra ngoài này, phí ship (giao hàng) đi cho khách nội thành thì mỗi kg em cũng lãi được 20.000 đồng”.
 |
| Phương Liên - bán hột đác trên mạng xã hội cho biết, ngày mưa em cũng bán được ít nhất 10kg hột đác. |
Phương Liên, sinh viên năm cuối Đại học Lao động xã hội mới bán hột đác được hơn một tháng nhưng rất đắt khách. Liên cho biết, tương tự như mốt ăn chè khúc bạch, người dân thủ đô rất ưa chuộng những món giải khát mới lạ lại ngon như hột đác Nha Trang nên không khó để cô giới thiệu đến với khách hàng.
Để hút khách nhanh hơn, Liên còn bỏ công chế biến các món giải khát mẫu làm từ hột đác như hột đác rim đường, hột đác trộn kiwi, hột đác rim dứa, hột đác sữa chua… Sau đó, cô chụp ảnh lại và giới thiệu trên Facebook, các group (nhóm, hội) trên mạng, các diễn đàn, đồng thời nhờ bạn bè chia sẻ và quảng cáo thêm. Liên bật mí: “Những ngày nắng nóng đắt khách lắm chị ạ nhưng ngày mưa hoặc những ngày em bận thi không đi giao hàng trực tiếp được thì mỗi ngày cũng bán vào khoảng chục kg”. Mỗi tháng, thu nhập từ bán hột đác cũng lên tới 4-5 triệu đồng.
Phương Liên lưu ý khách hàng nên chọn hột đác còn tươi để đảm bảo an toàn và thưởng thức được hết cái ngon của món quà vặt từ thành phố biển. Hột đác ngon phải là hột già, chắc, màu trắng đục. Các món giải khát làm từ hột đác thường chế biến rất dễ và nhanh, ai cũng có thể làm được nên khách hàng không nên mua hột rim sẵn vì khó có thể kiểm tra được loại đường sử dụng cũng như chất lượng Đác còn tươi hay đã cũ.
