"Cháu muốn đi học", Kylie Larrobis (7 tuổi) nói với AFP. Kylie sống chung với gia đình 6 người trong căn hộ nhỏ nằm ở khu ổ chuột tại Manila. Sau một năm học trực tuyến, cô bé vẫn chưa biết đọc.
"Cháu chẳng biết một lớp học thực sự trông như thế nào, cháu chưa bao giờ nhìn thấy lớp học ngoài đời", Larrobis, năm nay bước vào lớp một, đã khóc trong tuyệt vọng khi không thể hiểu nổi các bài học trực tuyến qua màn hình điện thoại.
Jessielyn Genel, mẹ của Larrobis, vốn là một người phản đối mở lại các lớp học trực tiếp trong bối cảnh dịch bệnh, song cô phải thừa nhận những gì đang diễn ra là không tốt.
 |
| Philippines áp dụng dạy học từ xa trong 2 năm dịch bùng phát. Ảnh: AFP. |
Trong khi nhiều quốc gia đang dần mở lại một phần hoặc toàn bộ trường học, Philippines vẫn đóng cửa và tổ chức học trực tuyến suốt 2 năm kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát. Theo Channel News Asia, các chuyên gia lo ngại điều này sẽ làm trầm trọng thêm cuộc "khủng hoảng giáo dục" tại quốc gia này.
Khủng hoảng học tập
Một chương trình "học tập kết hợp" bao gồm các lớp học trực tuyến, tài liệu in, các bài học được phát sóng trên truyền hình và phương tiện truyền thông xã hội đã được khởi động vào tháng 10/2020.
Tổng thống Rodrigo Duterte đến nay vẫn bác bỏ đề xuất thí điểm mở lại các trường tiểu học và trung học vì lo ngại các em nhỏ nhiễm Covid-19 có thể lây bệnh cho người thân.
Jessy Cabungcal, có con gái 7 tuổi đang theo học tại một trường tư thục ở Manila, sử dụng iPad và máy tính để học trực tuyến, đồng ý với quyết định đóng cửa lớp học của ông Duterte.
Cô giải thích: "Có thể thấy ông ấy sợ hãi vì không thể đảm bảo với chúng tôi rằng bọn trẻ sẽ không nhiễm virus".
Tuy nhiên, vấn đề nảy sinh khi phần lớn học sinh ở Philippines không có máy tính hoặc Internet ở nhà.
Isy Faingold, Giám đốc giáo dục của UNICEF tại Philippines, cho biết hơn 80% phụ huynh lo lắng con cái họ “học kém hơn”. Khoảng 2/3 trong số đó ủng hộ mở lại các lớp học tại những khu vực ít nguy cơ lây nhiễm.
 |
| Phần lớn học sinh ở Philippines không có máy tính hay Internet để học trực tuyến. Ảnh: Maria Tan. |
"Học từ xa không thể thay thế học trực tiếp. Đã có một cuộc khủng hoảng học tập trước Covid-19, nó thậm chí sẽ trở nên tồi tệ hơn", Faingold nói.
Hầu hết học sinh hiện theo học tại các trường công lập, nơi sĩ số đông, phương pháp giảng dạy lạc hậu, thiếu đầu tư vào cơ sở hạ tầng cơ bản như nhà vệ sinh và nghèo đói là những nguyên nhân khiến các lớp trẻ bị tụt hậu.
Số lượng trẻ đăng ký học tại trường đã giảm xuống còn 26,9 triệu vào tháng 9/2020 và đã giảm thêm 5 triệu kể từ đó tới nay.
Faingold lo ngại về việc nhiều học sinh có thể sẽ không bao giờ quay lại trường.
Học tập sa sút, tâm lý bị ảnh hưởng khi học từ xa
Học tập từ xa cũng ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và sự phát triển của trẻ em.
Rhodora Concepcion, thuộc Hiệp hội Tâm thần học Trẻ em và Vị thành niên Philippines, cho biết: "Sự cô lập xã hội trong thời gian dài có liên quan mật thiết đến sự cô đơn và bệnh sinh lý ở trẻ em. Với sự gián đoạn của việc học trực tiếp và giao tiếp xã hội, có thể quan sát thấy sự thụt lùi trong các kỹ năng đã thành thạo trước đây ở trẻ".
Petronilo Pacayra, một người bố đơn thân, cũng lo lắng cho các con trai 9 và 10 tuổi của mình. Giống như hầu hết học sinh tại Philippines, các em chủ yếu dựa vào tài liệu in do trường cung cấp.
 |
| Học online quá lâu có thể khiến trẻ mất nền tảng cơ bản để phát triển trong tương lai. Ảnh: AFP. |
"Kỹ năng đọc của chúng thực sự kém đi", người bố 64 tuổi chia sẻ. Trong căn phòng chật chội và thiếu ánh sáng, Pacayra giúp con làm bài tập ở trường, vừa làm việc lặt vặt để kiếm sống.
"Cháu không thích đọc sách, cháu thích xem điện thoại hơn", đứa con út năm nay học lớp 2 của Pacayra nói.
Hiệu trưởng trường Josefina Almarez nơi hai đứa trẻ đang theo học tuyên bố "không để trẻ em nào bị bỏ lại phía sau" trong năm đầu tiên áp dụng học trực tuyến. Nhưng cô cũng thừa nhận một số điều "cần đặc biệt chú ý".
Faingold cho biết những đứa trẻ nhỏ tuổi bị ảnh hưởng đặc biệt từ việc đóng cửa trường học, bởi những năm đầu đi học là "nền tảng".
"Nếu các em không có nền tảng vững chắc về Toán và đọc, viết thì sẽ rất khó để học các môn khác thuộc chương trình giáo dục tiểu học, trung học hoặc thậm chí đại học".
Giáo sư giáo dục Mercedes Arzadon của Đại học Philippines cho biết thật "nực cười" khi buộc trường học đóng cửa vô thời hạn khi các quốc gia khác, bao gồm cả Indonesia - đất nước bị Covid-19 tàn phá, vẫn có thể mở cửa trở lại một cách an toàn.
"Tương lai và hạnh phúc của thanh niên đất nước chúng ta đang bị đe dọa, và sự phát triển của quốc gia cũng vậy", Arzadon nói.
Faingold cho biết một "kịch bản lạc quan" là các trường học ở Philippines sẽ mở cửa trở lại vào năm tới. Nhưng điều đó có thể phụ thuộc vào tốc độ tiêm chủng.
Cho đến nay chỉ có khoảng 20% dân số mục tiêu được tiêm đầy đủ vaccine Covid-19. Trẻ em vẫn chưa được đưa vào chương trình tiêm chủng.
