'Không nên phân chia cụm thi đại học và tốt nghiệp'

Tối 3/1, Bộ GD&ĐT công bố quy chế của kỳ thi THPT quốc gia và tuyển sinh đại học (ĐH), cao đẳng (CĐ) năm 2016, do Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển ký. So với năm 2015, kỳ thi năm nay có một số thay đổi. 

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, nhà giáo, những điều chỉnh của Bộ GD&ĐT khá hợp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh, như: Tổ chức cụm thi ở các tỉnh, thành (năm ngoái chỉ có 35 cụm thi); được nộp 4 nguyện vọng vào 2 trường (thay vì một trường); thời gian xét tuyển được rút ngắn từ 20 ngày xuống 12 ngày; điểm thi sẽ được công bố ở tất cả các cụm, thay vì xem trên website của Bộ GD&ĐT và 8 trường đại học.

Tuy nhiên, một số ý kiến còn băn khoăn về khâu tổ chức, nhất là việc duy trì hai cụm thi do sở GD&ĐT và trường đại học chủ trì, cũng như an ninh trường thi.

Khó tránh bất cập

PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP HCM từng đồng tình việc tăng số cụm thi đại học, tuy nhiên ông bày tỏ lo ngại khi Bộ GD&ĐT cho mỗi tỉnh đều có một cụm thi. Trong đó, khó khăn trước mắt là chuẩn bị kinh phí và đảm bảo an ninh.

Vị hiệu trưởng chia sẻ kinh nghiệm thực tế của trường, một số địa phương sẵn sàng gây sức ép với hội đồng thi, nhất là những nơi có “truyền thống” ném phao cho thí sinh. Mặc dù an ninh phòng thi được đảm bảo nhưng khi ra ngoài trường thi, cán bộ coi thi có thể bị gây sức ép, đe dọa.

“Thực ra đây là quay lại cách làm cũ. Trước đây, chúng ta tổ chức thi theo từng tỉnh, nhưng vì quá lộn xộn nên phải tập trung về các thành phố lớn”, ông Dũng nhận định.

Việc thi theo tỉnh cũng sẽ cần huy động cả các đại học địa phương. Từ đó, Hiệu trưởng Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP HCM đặt ra nhiều băn khoăn: Các trường này có làm tốt không khi chưa có kinh nghiệm tổ chức thi? Giáo viên địa phương chấm thi đảm bảo công bằng không khi chấm bài cho thí sinh ở tỉnh mình? Mặc dù các trường đều cố gắng làm nghiêm nhưng sẽ khó tránh những bất cập.

Thí sinh dự thi THPT quốc gia 2015. Ảnh: Anh Tuấn.

Cũng lo lắng về vấn đề an ninh trường thi, GS.TS Nguyễn Quang Kim, Hiệu trưởng Đại học Thủy Lợi cho rằng, địa phương sẽ phải phối hợp chặt chẽ với các trường để đảm bảo kỳ thi thành công ở tất cả các tỉnh, thành.

Theo ông Kim, một trong những điểm thay đổi tích cực của Bộ GD&ĐT là mỗi thí sinh chỉ được nộp hồ sơ một lần để cân nhắc kỹ quyết định của mình. Thời gian thi rút xuống 12 ngày hợp lý hơn so với 20 ngày như năm ngoái.

Vị hiệu trưởng này cũng đề xuất phiếu đăng ký nguyện vọng của thí sinh phải ghi đầy đủ thông tin để trường biết nguyện vọng 2 vào trường nào, ngành nào, có khả năng trúng tuyển không. Trước đây, nhà trường xét tuyển theo điểm chuẩn vào trường và điểm vào ngành. Thí sinh không đủ điểm vào ngành đăng ký có thể được xếp vào các ngành khác thấp điểm hơn và còn chỉ tiêu.

“Bộ GD&ĐT nên cho các trường linh hoạt trong việc điều chỉnh nguyện vọng với những thí sinh mong muốn học tại trường”, ông Kim nêu quan điểm.

Về đề thi, Hiệu trưởng Đại học Thủy Lợi cho rằng, cần phân hóa tốt hơn, mở rộng phổ điểm xét tuyển đại học, tránh trùng điểm, các trường khó tuyển sinh.

Đề xuất chỉ có một cụm thi trong tỉnh

PGS Văn Như Cương – Chủ tịch Hội đồng quản trị trường THPT Lương Thế Vinh, Hà Nội, đánh giá, Bộ GD&ĐT đã có sự thay đổi tích cực, nhưng chủ yếu về mặt tổ chức, còn bản chất vấn đề không có nhiều khác biệt.

Ví dụ, ở kỳ thi năm ngoái, dư luận phản hồi nhiều nhất về cách phân bố hai cụm thi do Sở GD&ĐT và trường đại học chủ trì. Cách phân chia này khiến mọi người ngầm hiểu, thi ở cụm tốt nghiệp sẽ không được xét tuyển vào đại học. Nhưng sau đó, thí sinh thi ở cụm tốt nghiệp vẫn được xét vào đại học. Vậy, mục đích phân chia hai cụm thi này là gì? Phải chăng, thi ở cụm thi tốt nghiệp sẽ nhẹ nhàng hơn, thi ở cụm đại học khắt khe hơn?

Theo PGS Văn Như Cương, mỗi tỉnh chỉ nên có một cụm thi mang tính chất như nhau, không nên tách rời thành cụm thi địa phương hay các trường đại học. Ngoài ra, PGS đánh giá, năm nay, việc nộp 4 nguyện vọng vào 2 trường thay vì một trường như năm ngoái có lợi cho thí sinh.

Đồng tình với PGS Văn Như Cương, PGS Trần Xuân Nhĩ, nguyên Thứ trưởng GD&ĐT, cho rằng, không nên tách rời hai cụm thi địa phương và các trường đại học, phân biệt rõ thí sinh có mục đích thi tốt nghiệp và đại học.

PGS Trần Xuân Nhĩ đề xuất, nên tách rời hai cuộc thi tốt nghiệp (giao cho các sở GD&ĐT chủ trì) và tuyển sinh cao đẳng, đại học (giao cho các trường) thành hai phần riêng biệt. Nếu không sẽ dẫn đến tình trạng học sinh học lệch vì thi 3 môn bắt buộc Văn, Toán, Ngoại ngữ và lựa chọn một môn học.

“Ngay khi bước vào THPT, nhiều học sinh sẽ chỉ học 4 môn để tốt nghiệp, cùng lắm là 6 môn xét tuyển vào đại học. Những môn như Lịch sử sẽ ngày càng ít người học. Điều này dẫn đến kiến thức của học sinh không toàn diện, nguồn nhân lực nước nhà không đảm bảo”, PGS Nhĩ nêu lo ngại.