Trong vụ án gây thiệt hại kinh tế lớn xảy ra tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu (ACB) và một số đơn vị khác tại Hà Nội, TP.HCM, ông Nguyễn Đức Kiên – tức “bầu Kiên” bị truy tố 4 tội danh gồm: "Kinh doanh trái phép"; "cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng"; "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "trốn thuế".
Để phục vụ công tác thi hành án, trong bản cáo trạng lần 2 của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao ngày 27/1, cơ quan cảnh sát điều tra – Bộ Công an đã kê biên 3 bất động sản do Nguyễn Đức Kiên và vợ đứng tên sở hữu gồm: Nhà và đất tại số 5, Hồ Biểu Chánh, phường 12, quận Phú Nhuận, TP.HCM; Nhà và đất ở tại số 22, Hoàng Dư Khương, phường 12, quận 10, TP.HCM; Ngoài ra còn kê biên hơn 2.400m2 đất tại 78/6 Bình Lợi, phường 13, quận Bình Thạnh, TP.HCM.
Ngoài ra, cơ quan Cảnh sát điều tra – Bộ Công an đã có văn bản đề ACB phong tỏa, quản lý toàn bộ số cổ phiếu, cổ phần do Nguyễn Đức Kiên và người thân đang sở hữu tại ACB.
“Bầu Kiên” là cổ đông của ACB từ năm 1993. Tại ngân hàng này, gia đình của “bầu Kiên” sở hữu hơn 937 triệu cổ phần của ACB, chiếm 9,03% vốn điều lệ, trong đó ông Nguyễn Đức Kiên sở hữu hơn 31,5 triệu cổ phiếu, chiếm 3,37%.
Ông Nguyễn Đức Kiên là Chủ tịch Hội đồng đầu tư ACB từ năm 2003 đến tháng 8/2012 và đảm nhiệm chức danh Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị ACB nhiệm kỳ từ 1994 – 2008.
Đến cuối năm 2007, ông Nguyễn Đức Kiên không tham gia Hội đồng quản trị ACB nhưng đề nghị Hội đồng quản trị ACB ra quyết định thành lập Hội đồng sáng lập ACB, do Kiên là Phó Chủ tịch.
Hội đồng sáng lập ACB có chức năng tư vấn cho Hội đồng quản trị ACB, được cung cấp đầy đủ các tài liệu về hoạt động kinh doanh của ACB. Như vậy, tuy không giữ chức danh do Ngân hàng Nhà nước chuẩn y nhưng với vị trí là Phó Chủ tịch Hội đồng sáng lập ACB và đại diện nhóm cổ đông chiếm 9,03% vốn điều lệ, ông Nguyễn Đức Kiên có vai trò chỉ đạo, chi phối toàn bộ hoạt động, quản trị, điều hành ACB.
Ngoài ra, ông Nguyễn Đức Kiên thành lập, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên của 6 công ty. Thông qua việc chỉ đạo, điều hành hoạt động đối với các công ty nêu trên và lợi dụng vài trò chỉ đạo, chi phối toàn bộ hoạt động quản trị, điều hành ngân hàng, ông Nguyễn Đức Kiên và các đồng phạm đã thực hiện các hành vi phạm tội gồm: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản“, “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”; “Trốn thuế”; “Kinh doanh trái phép”. Riêng Nguyễn Đức Kiên bị truy tố cả 4 tội danh.
Với 4 tội danh bị truy tố, Nguyễn Đức Kiên đối mặt với mức án chung thân
