Năm 2017 không phải một năm êm đềm ở Hollywood, ngược lại nó chứa đầy sự biến động đặc biệt khi cuộc chiến giành lại cán cân bình đẳng nữ quyền và chống nạn xâm hại tình dục trở nên gay gắt hơn bao giờ.
Nếu một người phụ nữ lên tiếng sẽ dễ rơi vào quên lãng nhưng nếu nhiều người cùng kề vai sát cánh thì đó lại là cục diện hoàn toàn khác. Năm 2017 chứng kiến nhiều tiếng nói mạnh mẽ, nhiều hành động cụ thể của phụ nữ được dấy lên trong ngành công nghiệp điện ảnh lớn nhất thế giới.
Khi doanh thu phim nghiêng về phái nữ
Doanh thu không phải là thứ nói lên tất cả ở Hollywood nhưng nó là yếu tố quan trọng khẳng định xu thế của làng điện ảnh. Năm 2017 được xem là năm đại thắng phòng vé của phụ nữ với những bộ phim mang đậm màu sắc nữ tính.
Tính riêng thị trường nội địa, Wonder Woman là phim nữ siêu anh hùng đầu tiên được làm ra sau hơn một thập kỷ, và nằm trong top 3 phim có doanh thu nội địa cao nhất năm qua. Đây cũng là bộ phim siêu anh hùng dựa trên kịch bản gốc ăn khách nhất lịch sử điện ảnh. Chưa kể đây còn là công trình với sự hợp sức của hai người phụ nữ góp phần vực dậy cả vũ trụ siêu anh hùng DCEU, vốn là "chiến địa" của những người đàn ông.
 |
| Wonder Woman, bộ phim nữ siêu anh hùng mở đầu cho năm 2017 với tinh thần nữ quyền lên ngôi. Ảnh: Warner Bros. |
Thành công của Wonder Woman giúp Patty Jenkins trở thành nữ đạo diễn được trả lương cao nhất trong lịch sử Hollywood và Gal Gadot trở thành nữ diễn viên ăn khách nhất năm 2017.
Ngoài ra, hai phim có doanh thu cao nhất trong năm nay là Star Wars: The Last Jedi (1,264 tỷ USD) và Beauty and the Beast (1,263 tỷ USD) đều có nhân vật nữ là chủ đạo. Khán giả nhìn thấy nàng công chúa Belle xinh đẹp lộng lẫy bước ra từ phiên bản hoạt hình dưới sự hóa thân của Emma Watson. Cùng với đó là hình ảnh nữ chiến binh Rey mạnh mẽ, cương trực với màn diễn xuất được đánh giá cao của Daisy Ridley.
Dù là hình tượng nữ anh hùng hay công chúa cổ tích, những con số cao ngất về doanh thu đủ nói lên sức công phá mạnh mẽ của phụ nữ trong điện ảnh. Đó không còn là sự ưu ái, đặc quyền của công chúng dành cho phái nữ mà là lời tuyên ngôn mạnh mẽ rằng phụ nữ vẫn kiếm tiền và đảm nhận vị trí không lép vế so với nam giới.
Hollywood chứng kiến sự thống trị của phái mạnh từ những bộ phim được làm ra đến những câu chuyện huyền thoại được kể. 1975 là năm sinh ra khái niệm “phim bom tấn”, 1999 là năm mở đầu kỹ xảo điện ảnh còn 2017 chính là năm mà phụ nữ lên ngôi.
 |
| Bom tấn ăn khách nhất năm 2017 - Star Wars: The Last Jedi với nhân vật nữ chính Rey đóng vai trò chủ đạo. Ảnh: Disney. |
Những phụ nữ tuyệt vời thống lĩnh màn ảnh
Trong năm qua, mọi người nhắc nhiều đến nữ anh hùng Diana Prince nhưng chắc chắn nữ chiến binh người Themyscira không phải là “Wonder Woman” duy nhất của năm 2017.
Dù là màn ảnh nhỏ hay màn ảnh rộng, dù là phim bom tấn hay phim nghệ thuật, hình ảnh và dấu ấn của nữ giới mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Dẫu cho số lượng đạo diễn nữ chỉ chiếm 10% ở Hollywood, các nhân vật nữ có thoại chỉ chiếm 1/3 trong tổng số các nhân vật trên màn ảnh trong năm qua thì những tác phẩm nghệ thuật được đánh giá cao, hơn nửa trong số đó đều đến từ phụ nữ.
Đó là một Lady Bird với câu chuyện tuổi dậy thì của nữ đạo diễn, biên kịch Greta Gerwig cùng khả năng diễn xuất tâm lý tuyệt vời của mỹ nhân phim độc lập Saoirse Ronan. Hai nữ diễn viên Saoirse Ronan và Laurie Metcalf dẫn đầu trong cuộc đua giành giải thưởng, cả hai đều nhận nhiều đề cử ở hạng mục Nữ chính và Nữ phụ. Câu chuyện đậm tính nữ được phản ánh từ chính tiêu đề của Lady Bird được giới chuyên môn đánh giá cao, như số điểm 99% từ Rotten Tomatoes.
 |
| Lady Bird - câu chuyện đẹp đẽ ở tuổi vị thành niên được vẽ nên bởi nữ đạo diễn Greta Gerwig và nữ chính Saoirse Ronan. Ảnh: Screen Rant. |
Đó còn là màn diễn xuất đầy thuyết phục của Frances McCormand, nữ chính trong The Billboard’s Outside Ebbing, Missouri. Bộ phim với vẻ ngoài xù xì kém hấp dẫn lại là một trong những tác phẩm được khen ngợi nhiều nhất năm và nhận giải phim xuất sắc nhất tại Quả cầu vàng năm nay.
Hay cô đào kém xinh Sally Hawkins với chuyện tình giữa cô gái câm và quái vật trong The Shape of Water cũng để lại dấu ấn không hề nhỏ, khi phim nhận giải Critics' Choice Awards hạng mục Phim chính kịch xuất sắc nhất.
Trong The Post, nữ diễn viên gạo cội Meryl Streep đóng vai Kay Graham – nữ chủ bút đầu tiên của một tờ báo Mỹ, phải đối mặt với làn sóng phản ứng dữ dội từ những người đàn ông cho rằng cô không hợp cho vị trí này. Trong khi đó, Margot Robbie cũng gây ấn tượng với vai diễn Tonya Harding - nữ vận động viên trượt băng nghệ thuật gây tranh cãi bậc nhất nước Mỹ trong I, Tonya.
Hay với bộ phim Mudbound, việc phát hành phim trên Netflix, Dee Rees có cơ hội trở thành nữ đạo diễn người Mỹ gốc Phi đầu tiên được đề cử giải Oscar.
 |
| Vẻ đẹp xù xì, mạnh mẽ của Frances McCormand trong The Billboard’s Outside Ebbing, Missouri được khen ngợi. Ảnh: Screen Rant. |
Ở lĩnh vực truyền hình, đầu năm 2017, series truyền hình ngắn 6 tập Big Littles Lies của HBO bắt đầu phát sóng và gây được tiếng vang lớn nhờ quy tụ dàn diễn viên nổi tiếng, trong đó có hai ngôi sao nữ từng đoạt Oscar là Nicole Kidman và Reese Witherspoon, đồng thời cũng là hai nhà sản xuất chính của series.
Với vai diễn Celeste Wright, nữ luật sư thông minh từ bỏ sự nghiệp để trở thành bà mẹ tận tụy, người vợ bị bạo hành tình dục, Nicole Kidman đã gây được sự chú ý ngay từ tập đầu tiên khi bộ phim phát sóng, liên tục gặt hái nhiều giải thưởng vào cuối năm. Big Little Lies cũng là một trong những series ăn khách của HBO và được khán giả nữ vận động để làm tiếp phần 2, cho dù điều này nằm ngoài kế hoạch của hãng.
Dấu ấn Nicole Kidman không chỉ phủ sóng trên lĩnh vực truyền hình mà ở điện ảnh, cô cũng đem đến những vai diễn đậm tính nữ như trong bộ phim The Beguiled, cũng dưới bàn tay nhào nặn của nữ đạo diễn Sofia Coppola. Câu chuyện khắc họa tâm tư, khát khao dục vọng bản năng của phụ nữ đầy tinh tế cũng gây tiếng vang tại liên hoan phim Cannes, đem về giải đạo diễn xuất sắc nhất cho Sofia Coppola.
 |
| "Thiên nga Australia" Nicole Kidman có một năm 2017 đầy thành công ở cả truyền hình lẫn điện ảnh. Ảnh: HBO. |
Ở Quả cầu vàng, bộ phim truyền hình The Handmaid’s Tale xoay quanh những phụ nữ còn khả năng sinh nở bị bắt làm “hầu gái”, cũng như trở thành “máy đẻ” cho các gia đình quyền quý, giành giải Phim truyền hình chính kịch xuất sắc, vượt mặt những bom tấn truyền hình khác như Stranger Things hay Game of Thrones. Phim đồng thời giúp Elisabeth Moss với vai cô hầu gái có chiến thắng cá nhân ở hạng mục Nữ diễn viên chính truyền hình xuất sắc.
Cơn sóng phẫn nộ lạm dụng tình dục
Những tháng cuối năm 2017, liên tiếp scandal xâm hại tình dục mà những tên tuổi đình đám như Harvey Weinstein, Kevin Spacey, đạo diễn James Toback, lãnh đạo Amazon Studios Roy Price, đạo diễn Brett Ratner, diễn viên Jeremy Piven, Dustin Hoffman bị vạch trần khiến cả Hollywood điêu đứng.
Sự phẫn uất được châm ngòi nổ khi hàng loạt sao nữ thay phiên tố cáo, đem câu chuyện của mình ra ánh sáng sau khoảng thời gian dài im lặng. Từ những tên tuổi đình đám của các thập kỷ trước như Tomi-Ann Roberts, Kate Beckinsale, Rosanna Arquette, Ashley Judd, Alyssa Millano đến các mỹ nhân nổi tiếng hiện tại Rose McGowan, Angelina Jolie, Gwyneth Paltrow, Lea Seydoux, Cara Delevingne, Asia Argento đều lần lượt cất tiếng nói.
 |
| Hàng loạt sao nữ mạnh dạn lên tiếng tố cáo hành vi lạm dụng tình dục của những gã trùm Hollywood. Ảnh: Getty. |
Chuỗi hành vi lạm dụng tình dục của những nhà sản xuất, đạo diễn, diễn viên liên tiếp được phơi bày trên mặt báo, vẽ nên bức tranh đầy đen tối của ngành công nghiệp giải trí. Công chúng ghê tởm truyền thống đen tối của Hollywood nơi mà việc thử vai diễn ra trên giường, nhắc nhở những diễn viên trẻ có trả cái giá rất đắt cho tham vọng ngôi sao ở xứ sở phù hoa này.
Bên cạnh đó, hàng trăm nghìn phụ nữ đồng loạt xuống phố Washington (Mỹ) biểu tình và giương cao khẩu hiệu #MeToo (Tôi cũng vậy) để ủng hộ quyền tối thiểu của phụ nữ. Sự phản kháng của phái nữ trong nỗ lực thay đổi sự bất bình đẳng giới đã ăn sâu vào gốc rễ chưa bao giờ mạnh mẽ và rầm rồ hơn thế.
2017 là một năm lật lại tình thế của phái nữ với rất nhiều làn sóng mạnh mẽ được tiếp nối. Đó không chỉ là lời hô hào từ những phụ nữ trong giới mà truyền thông Mỹ cũng là phương tiện giúp sức, đưa tiếng nói của họ trở nên lan rộng hơn như cách mà tạp chí Time chọn những người phụ nữ làm “Người phá vỡ sự im lặng” lên bìa tạp chí hay trở thành những “Nhân vật của năm” trên các tạp chí lớn như Elle hay Vanity Fair.
 |
| "Những người phá vỡ sự im lặng" được tôn vinh trên bìa tạp chí TIME. |
Khi những người phụ nữ cùng kề vai sát cánh
Đầu năm 2017, ngay sau khi Donald Trump đắc cử Tổng thống, nhiều ngôi sao Hollywood đã xuống đường tham gia cuộc tuần hành mang tên Women's Marches nhằm phản đối những chính sách mới của tân Tổng thống Mỹ đối với phụ nữ.
Hàng loạt các nữ nhân nổi tiếng trong làng giải trí thế giới như Madonna, Charlize Theron, Natalie Portman, Scarlett Johansson, Jessica Chastain, Emma Watson, Katy Perry, Miley Cyrus, Kristen Stewart, Jessica Biel, Kesha đều xuống đường giơ cao khẩu hiệu bảo vệ phụ nữ, kêu gọi bình đẳng giới.
Cuối năm 2017, trên thảm đỏ lễ trao giải Quả Cầu Vàng 2018, các ngôi sao đã đồng loạt diện đồ đen để ủng hộ phong trào Time's Up - một chiến dịch chống xâm hại và quấy rối tình dục được 300 phụ nữ ở Hollywood ký tên tham gia.
Hơn 300 nữ diễn viên, đạo diễn, biên kịch, quản lý, nhà sản xuất, giám đốc công ty giải trí cũng ký tên tham gia vào chiến dịch Time's Up (Đã đến lúc), kêu gọi phụ nữ lên tiếng bảo vệ chính mình khỏi nạn lạm dụng tình dục.
 |
| Cuộc biểu tình Women's Marches quy tụ hàng loạt ngôi sao đình đám của Mỹ. Ảnh: Getty. |
Những cái tên đình đám như Ashley Judd, Eva Longoria, America Ferrera, Natalie Portman, Rashida Jones, Emma Stone, Kerry Washington, Reese Witherspoon, người dẫn chương trình Jill Soloway, Donna Langley - chủ tịch của Universal Pictures đều đồng loạt tham gia.
Nữ sản xuất Shonda Rhimes của loạt phim truyền hình Scandal và How to get Away with Murder khẳng định: "Rất khó cho chúng tôi khi nói trực tiếp về vấn đề này nếu không thể dọn dẹp sạch chính ngôi nhà của mình. Nếu các ngôi sao ở Hollywood không thể đấu tranh cho những phụ nữ vốn không có quyền lực và đặc quyền, thì ai có thể làm điều đó?".
Hàng loạt sao nữ như Meryl Streep, Saoirse Ronan, Jessica Chastain, Sally Hawkins, Emma Stones, Michelle Williams, Margot Robbie, Reece Witherspoon, Shonda Rhimes,... đều đồng loạt phủ đen thảm đỏ Quả cầu vàng năm nay.
 |
| Khi những người phụ nữ đủ màu da, đủ ngành nghề, đủ thứ bậc cùng kề vai sát cánh chống nạn xâm hại tình dục ở Hollywood. Ảnh: Getty. |
Ngôi sao truyền hình Eva Longoria khẳng định: "Đây là giây phút của tinh thần đoàn kết của những người phụ nữ”. Theo nữ diễn viên Mary J. Blige, chiến dịch này rất quan trọng có sức ảnh hưởng to lớn, giúp phụ nữ khắp thế giới vững vàng hơn.
Làn sóng biểu tình bằng thời trang nơi mà những người phụ nữ dùng phương tiện làm đẹp của mình để cất tiếng nói nữ quyền đã trở thành hình ảnh đẹp đẽ, khép lại năm 2017 một cách tràn đầy cảm hứng.
Năm 2018 - tiếp nối cho những bước ngoặt lịch sử
Chắc chắn những vết nhơ về lạm dụng tình dục trong quá khứ không thể xóa nhòa nhưng ít nhất, đây là khởi đầu tươi sáng hơn cho Hollywood. Đó là hành trình mà mỗi người phụ nữ trong giới giải trí không còn phải chiến đấu một mình một cách thầm lặng nữa.
Nếu năm 2017 đã có được cú chuyển mình đáng kể thì năm 2018 được kỳ vọng sẽ viết tiếp câu chuyện bình đẳng giới ở xứ sở Hollywood. Những dấu hiệu ban đầu với những dự án lần lượt được trao về tay phái nữ nhiều hơn, số lượng nữ chính nhiều hơn cùng với những vai diễn nổi bật tiếp tục được giới thiệu.
Năm nay, nữ đạo diễn Ava DuVernay sẽ đem đến bộ phim A Wrinkle in Time chuyển thể từ tiểu thuyết của nữ nhà văn Madelein L’Engle với sự tham gia của "bà hoàng truyền thông" Oprah Winfrey, Reese Witherspoon và Mindy Kaling; kiều nữ Evangeline Lilly xuất hiện cùng Paul Rudd trong bộ phim siêu anh hùng Ant-Man and the Wasp; nữ diễn viên Alicia Vikander đóng vai đả nữ trong bộ phim reboot Tomb Raider; Ocean’s 8 mang đến bộ phim hành động do chính những người phụ nữ làm chủ cuộc chơi.
Có nhiều lý do để công chúng trông đợi vào những bước đổi thay của Hollywood trong nhiều năm tới, với nhiều nỗ lực cân bằng bình đẳng giới, tôn trọng tiếng nói nữ quyền từ chính những người trong cuộc.
