Tháng tư, Sài gòn nắng cháy da cháy thịt. Cái nắng khiến người ta chỉ mong được ngồi dưới những tán cây, được trốn nóng, trốn cái gió bụi ồn ào như không lúc nào ngớt của thành phố này.
Vậy mà sáng nay, tôi tưởng như cái nắng tháng tư ồn ã của phương Nam dường như đã không còn tồn tại nữa, khi chợt bắt gặp loa kèn trên phố. Những bông hoa loa kèn giống cũ, nhỏ bé, mảnh mai và thơm ngát, từ vài năm nay đã trở thành hàng hiếm tại những sạp hoa Sài Gòn.
 |
| Hoa loa kèn trên phố, đem theo những giọt nước mắt của người Hà Nội xa xứ. |
Loa kèn ta là thứ hoa trắng mỏng manh, xanh xao và lặng lẽ, không giống loài loa kèn "Tàu" hay "Tây" to lớn, cứng đơ như những bông hoa nhựa không hương. Là "loa" nhưng lại chẳng thốt lên lời.
Và cái màu trắng xanh ấy thật đặc biệt. Nó gợi lại cho người Hà Nội xa xứ những khoảnh khắc về những tháng tư khác, những tháng tư đầu hè, nắng mới và phố phường ngập trắng sắc hoa. Cảm giác ấy không giống phố phường Sài Gòn, kể cả khi ngày xưa người ta còn trồng và bán loài hoa này.
Mỗi lần nhìn thấy loài hoa ấy, hình ảnh căn gác gỗ nhỏ ở phố Bạch Mai của bà ngoại lại hiện về trong ký ức của tôi. Ngôi nhà xây từ thời Pháp và có nhiều hộ ở như biết bao ngôi nhà cổ ở Hà Nội, có cầu thang xoắn ốc và sàn gỗ lim đen bóng.
Căn phòng của bà nhỏ xíu, nhưng vẫn để lại ấn tượng không thể quên trong tôi với bộ tràng kỷ khảm trai cũng đen bóng và một bình hoa loa kèn mỗi độ tháng tư về, trắng xanh, trong vắt và sáng bừng cả căn gác nhỏ.
Loa kèn hấp dẫn tôi không chỉ ở dáng hình thanh thoát và luôn vươn lên của nó, mà còn ở hương thơm nhẹ nhàng. Một mùi thơm khó có thể so sánh, cứ luôn lẩn quất và bạn chỉ có thể phát hiện ra, nếu bạn để ý, đi tìm.
 |
| Loa kèn không kén, mà còn làm thay đổi không gian. |
Bạn đã bao giờ quan sát những hàng hoa ở Hà Nội, hay Sài Gòn chưa? Nhìn ngắm những đóa loa kèn được bày chung với những hồng, lily, cẩm chướng, lay ơn chưa? Những nụ loa kèn luôn khiêm nhường lặng lẽ, gục đầu vào nhau. Dường như chúng chẳng thể nở trong những xô bồ chộn rộn giữa muôn hồng ngàn tía đó.
Mang chúng về nhà, chọn một chiếc bình gốm, bằng đất nung, hoặc bằng gốm trắng men rạn hay gốm xanh celadon, và nâng niu đặt chúng vào đó. Loa kèn không kén không gian như những loài hoa khác. Ngược lại, chúng làm thay đổi không gian một cách lặng thầm như màu trắng xanh ấy.
Những cái nụ sẽ không còn buồn nữa, và những loa trắng muốt sẽ hiện ra mỗi ngày, cùng với hương hoa nhẹ nhàng lẩn quất theo mỗi bước chân người.
Có rất nhiều truyền thuyết về sự xuất hiện của loài hoa này trên trái đất. Tôi thích nhất câu chuyện về nàng Eva. Tương truyền rằng khi rời bỏ vườn địa đàng, Eva đã khóc và từ giọt nước mắt đầu tiên của nàng, một bông hoa trắng ôm giọt nước long lanh trong suốt đã mọc lên. Đó là hoa loa kèn. Những chiếc loa mang theo sự trong trắng, tinh khiết của người phụ nữ, mang theo cả nỗi buồn không thể nói nên lời. Chỉ lặng lẽ gửi hương theo gió, tới với những người yêu hoa.
Loa kèn trên phố!
Là bạt ngàn những giọt nước, trắng trong, tinh khiết, trong những mảnh vuờn còn sót lại giữa muôn trùng bê tông ở Quảng Bá, Nhật Tân mỗi đợt tháng tư về. Là những chiếc xe đạp mang theo sắc trắng và chở hương đi khắp thành phố quê hương tôi. Là hương hoa và hồn hoa thấm đẫm không gian tháng tư Hà Nội, không nơi nào có được. Là những những chiếc loa nói thay lòng người xa xứ.
Hôm nay, phố Sài Gòn mang theo những giọt nước mắt Hà Nội.
Những giọt lệ trắng, xanh trong, tinh khiết, chở theo muôn ngàn ánh sáng, trải dài trên phố, mang tên loa kèn.
