Sinh con được 1 năm, Bích Trâm (27 tuổi, TP.HCM) tăng 8 kg so với lúc chưa mang thai nên tìm cách giảm cân để lấy lại vóc dáng thời con gái. Từ thông tin tìm kiếm trên mạng, Trâm thấy leo cầu thang là phương pháp giảm cân thần tốc nên nhanh chóng áp dụng. Mỗi ngày, bà mẹ 9x cố gắng leo lên leo xuống 4 tầng nhà 10 lần vào sáng và tối.
Một tháng sau, Trâm sung sướng khi giảm được 3kg, nhưng lúc này, cô cũng bắt đầu cảm thấy đầu gối đau nhức kinh khủng, nhất là khi ngồi xổm hoặc đi nhiều. Ban đầu những cơn đau chỉ xuất hiện lúc vận động, sau đó cả lúc ngủ cũng đau.
Khi tới thăm khám, bác sĩ chẩn đoán cô bị thoái hóa khớp gối sớm do tập luyện thể thao không đúng cách.
Trường hợp khác là chị Kim Anh (40 tuổi, làm nhân viên văn phòng). 6 tháng trở lại đây, chị thấy đau lưng và khi tới khám bác sĩ thì được biết bị đau lưng cơ năng.
 |
| Bác sĩ thăm khám người bệnh bị thoái hóa khớp gối. |
Bác sĩ hướng dẫn chị cần nghỉ ngơi, giảm ngồi lâu, chườm ấm lưng và sử dụng thuốc. Tuy nhiên, do tính chất công việc, chị vẫn phải ngồi liên tục 8 tiếng mỗi ngày. Chị cũng tập yoga với nhiều động tác cúi gập lưng.
Sau 1 tuần tập luyện, tình trạng đau lưng ngày càng tăng, chị đi lại khó khăn hơn, không thể cúi người, khó ngồi dậy sau khi nằm nghỉ.
Khi tái khám, chị tá hỏa khi bác sĩ chẩn đoán bị đau lưng cấp, cần nghỉ ngơi tối đa, thay tập yoga bằng các bài tập vật lý trị liệu cột sống lưng và tạo thói quen đứng dậy đi lại, không ngồi lâu một lúc, đồng thời sử dụng thuốc.
PGS TS BS Bùi Hồng Thiên Khanh - Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, cho hay thoái hóa khớp là tình trạng tổn thương các cấu trúc trong khớp, trong đó quan trọng nhất là sụn khớp và xương dưới sụn.
Cơ thể khi ấy xuất hiện các phản ứng viêm hình thành nên các cytokin và enzym cũng tham gia vào sự phá hủy sụn khớp và xương dưới sụn.
Đây là bệnh mạn tính chủ yếu xảy ra ở người trung niên và người có tuổi nhưng vẫn có thể xảy ra ở người trẻ khi tập luyện thể thao quá mức với phương pháp tập luyện không hợp lý gây tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn.
 |
| Các khớp dễ bị thoái hóa. |
Với các môn thể thao tạo áp lực nhiều lên khớp như leo cầu thang, đá banh, bóng chuyền, bóng rổ, tennis, cử tạ… sau thời gian tập luyện, các khớp cần có thời gian để phục hồi.
Nếu tập luyện quá mức chắc chắn sẽ làm các cấu trúc trong khớp bị tổn thương, trong đó có sụn khớp và xương dưới sụn gây nên thoái hóa khớp. Vì vậy, việc tập luyện cần đúng phương pháp và có thời gian nghỉ ngơi để tránh thoái hóa khớp sớm.
Các đối tượng nguy cơ như lớn tuổi, béo phì, có chấn thương khớp trước đó, tập luyện thể thao quá mức, và vấn đề về gen.
"Khi người bệnh có triệu chứng đau tăng lên khi vận động và thường nhiều hơn về cuối ngày, giới hạn vận động khớp, nghe các tiếng lạo xạo, lụp cụp trong khớp cần đến chuyên khoa để được điều trị kịp thời" - BS Bùi Hồng Thiên Khanh khuyến cáo.
